Question

[Cô Nguyễn Uyên]

(4 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ 1 đến 5. 

       Sè sè nấm đất bên đàng,

Dàu dàu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh.

       Rằng: “Sao trong tiết thanh minh,

Mà đây hương khói vắng tanh thế mà?”

       Vương Quan mới dẫn gần xa:

“Đạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi⁽¹⁾.

       Nổi danh tài sắc một thì,

Xôn xao ngoài cửa, hiếm gì yến anh.

       Phận hồng nhan có mong manh⁽²⁾,

Nửa chừng xuân, thoắt gãy cành thiên hương⁽³⁾.

       Có người khách ở viễn phương,

Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi.

       Thuyền tình⁽⁴⁾ vừa ghé tới nơi,

Thì đà trâm gãy, bình rơi⁽⁵⁾ bao giờ.

       Buồng không lạnh ngắt như tờ,

Dấu xe ngựa đã rêu lờ mờ xanh.

       Khóc than khôn xiết sự tình,

Khéo vô duyên bấy là mình với ta.

       Đã không duyên trước chăng mà,

Thì chi chút ước gọi là duyên sau.

       Sắm sanh nếp tử⁽⁶⁾ xe châu⁽⁷⁾,

Vùi nông một nấm⁽⁸⁾, mặc dầu cỏ hoa.

       Trải bao thỏ lặn, ác tà⁽⁹⁾,

Ấy mồ vô chủ ai mà viếng thăm!"

       Lòng đâu sẵn mối thương tâm, 

Thoắt nghe Kiều đã đầm đầm châu sa⁽¹⁰⁾:

       "Đau đớn thay, phận đàn bà!

Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung."

                                    (Truyện Kiều, Nguyễn Du)

Chú thích: 

(1) Ca nhi: Gái hát, cũng như ta nói ả đào.

(2) Phận hồng nhan có mong manh: Ý nói số phận mong manh của người con gái đẹp.

(3) Nửa chừng xuân, thoắt gãy cành thiên hương: Ý nói đang giữa tuổi xuân thì người đẹp chết.

(4) Thuyền tình: Người khách viễn phương đến tìm Đạm Tiên.

(5) Trâm gãy, bình rơi: Ý nói người đã chết, lấy ý tứ từ câu thơ Đường: Nhất phiến tình chu phương đáo ngạn / Bình trâm hoa chiết dĩ đa thì (Một lá thuyền tình vừa tới bến / Bình rơi hoa gãy đã từ lâu).

(6) Nếp tử: Áo quan làm bằng gỗ tử. (7) Xe châu: Linh xa có treo rèm châu, ý nói linh xa lịch sự sang trọng.

(8) Vùi nông một nấm: Ý chỉ một nấm mồ thấp, sát mặt đất.

(9) Thỏ lặn, ác tà: Thỏ đại diện cho Mặt Trăng, ác là con quạ, cùng nghĩa với chữ "ô", chỉ Mặt Trời. 

(10) Châu sa: Ý chỉ nước mắt rơi xuống. Sách xưa chép rằng: Xưa có giống người ở giữa biển gọi là Giao nhân – một thứ cá hình người. Giống người này khóc thì nước mắt đọng lại, kết thành hạt ngọc.

Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên. 

Câu 2. Chỉ ra một điển tích, điển cố được sử dụng trong văn bản.

Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng thơ sau: 

Sè sè nấm đất bên đàng,

Dàu dàu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh.

Câu 4. Nhận xét về hệ thống từ láy được tác giả sử dụng trong văn bản. 

Câu 5. Trước hoàn cảnh của Đạm Tiên, Thúy Kiều đã có tâm trạng, cảm xúc gì? Điều này cho thấy Thúy Kiều là người con gái như thế nào?