Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
| Lĩnh vực | Tác giả | Tác phẩm |
| Văn học | Nguyễn Trải, Lê Thánh Tông | Bình Ngô Đại Cáo, Quân Trung từ mệnh tập, Chí Linh Sơn Phú,... |
| Sử học | Ngô Sĩ Liên | Đại Việt Sử Kí Toàn Thư, Lam Sơn Thực Lục, Việt giám thông khảo tổng luận, Hoàng triều quan chế,... |
| Địa lí học | Lê Thánh Tông, Nguyễn Trãi | Hồng Đức bản đồ, Dư Địa Chí, An Nam hình thăng đồ,... |
| Y học | Phan Phu Tiên | Bảo thảo thực vật toát yếu |
| Toán học | Lương Thế Vinh | Đại Thành Toán Pháp, Lập thành toán pháp |
*Thời Lý- Trần:
-Bộ máy nhà nước trung ương:
+ Vua đứng đầu nhà nước, giúp việc cho vua có các quan đại thần.
- Các đơn vị hành chính: + Chủ thành các lộ.
- Cách đào tạo tuyển chọn quan lại:
+ Quan lại do vua đề cử.
- Pháp luật:
+ Bảo vệ quyền lợi của vua, hoàng tộc, bảo vệ sức kéo.
+ Xác nhận quyền sỡ hữu tài sản.
+ Quy định việc mua bán ruộng đất .v.v.
* Thời Lê Sơ:
- Bộ máy nhà nước ở trung ương:
+ Vua đứng đầu nhà nước. Giúp việc cho vua có 6 bộ và các cơ quan chuyên môn.
- Đơn vị hành chính:
+ Chủ thành 13 đạo, đứng đầu mỗi đạo có 3 ti.
- Cách tuyển chọn quan lại:
+ Quan lại được tuyển chọn qua thi cử.
- Thể chế nhà nước: + Quân chủ chuyên chế.
- Luật pháp:
+ Bảo vệ vua, hoàng tộc, giai cấp thống trị, địa chủ phong kiến.
+ Bảo vệ chủ quyền quốc gia.
+ Khuyến khích phát triển kinh tế, bảo vệ một số quyền lợi của phụ nữ.
(Mình nghĩ là thế nha bạn....Có gì sai thì nói cho mình biết để sửa gấp nha....
)
Triều đình và bộ máy ở trung ương
+ thời Lý-Trần:vua là ng đứng đầu giúp vc cho vua là các quan đại thần
+thời Lê sơ:triều đình chia lm 6 bộ lại, hộ,lễ,binh,hình,côg.Các cơ quan chuyên trách:hàn lâm viện,quốc sử viện....
Các đơn vị hành chính :
+Lý-Trần:cả nước chia thành 12 lộ,dưới lộ là phủ, xã, huyện châu
+Lê sơ:cả nć chia lm 13 đạo thừa tuyên,mỗi đạo có 3 ti fụ trách
mk chỉ biết có hai cái đó thôi còn lại mk k biết cái kia nên bạn tự làm nha mk cũg dag k biết nếu lm đc̣ bn cho mk cop vs nha
-Triều đình
+Đứng đầu là vua nắm mọi quyền hành
+Giúp vua là có các quan đại thần
+Ở triều đình có 6 bộ; binh, hình, công, lại, lễ, họ và một số cơ quan chuyên môn
+Hệ thống thanh tra giám sát hoạt động của quan lại được tăng cường từ trung ương đến tận đơn vị xã
-Các đơn vị hành chính
+Các đơn vị hành chính được tổ chức chặt chẽ, đặc biệt là cấp thừa tuyên và cấp xã
-Cách đào tạo tuyển dụng nhân tài bộ nhiệm quan lại
+Mở rộng thi cử. chọn nhân tài công bằng
+Nhà nước thời lê thánh tông lấy phương thức học tập, thì cứ làm nguyên tắc lựa chọn, bổ sung quan lại
| Thời lý | thời trần | thời lê sơ | |
| Các tác phẩm văn học | : Chiếu dời đô, Phạt Tống lộ bố văn, Nam quốc sơn hà, Thiền Uyển tập anh,... | Phi sa tập (Hàn Thuyên), Hịch Tướng Sĩ (Trần Hưng Đạo), Phò giá về kinh (Trần Quang Khải), Phú sông Bạch Đằng, (Trương Hán Siêu),... | Bình Ngô đại cáo, Quân trung từ mệnh tập, Nguyễn Trãi, Ức Trai thi tập, Quốc âm thi tập (Nguyễn Trãi) , Anh hoa hiếu trị, Chinh Tây kỷ hành, Minh lương cẩm tú, Quỳnh uyển cửu ca, Xuân Vân thi tập, Châu cơ thắng thưởng, Văn minh cổ suý, Cổ kim cung từ thi tập Lam Sơn Lương thuỷ (Lê Thánh Tông),... |
| Các tác phẩm về sử học | Đại Việt sử ký (Lê Văn Hưu), Việt sử cương mục ( Hồ Tông Thốc), Trung hưng thực lục, Tăng già toái sự, Thiền uyển tập anh, Việt điện u linh tập,... | Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn Thực Lục, Đại Việt thông giám, Việt giám thông khảo tổng luận,... |
|
Nội dung |
Thời Lý |
Thời Trần |
Thời Lê sơ |
|
Văn học |
Nam Quốc Sơn Hà của Lý Thường Kiệt |
-Hịch Tướng Sĩ của Trần Quốc Tuấn . -Phú Sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu . -Tụng giá hòan kinh sư của Trần Quang Khải |
-Quân Trung từ mệnh tập ; Bình Ngô đại cáo; Phú núi Chí Linh của Nguyễn Trãi . -Hồng Đức Quốc Âm thi tập,Quỳnh Uyển cửu ca, Cổ tâm bách vịnh của Lê Thánh Tông |
|
Sử học |
|
Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu |
-Đại Việt sử ký Toàn thư của Ngô Sĩ Liên. -Lam Sơn Thực lục . Hoàng Triều Quan Chế |
thời lý trần có bộ luật "ngụ binh ư nông ''nội dung :quân lính thay phiên zìa nhà làm ruong
thời lê sơ có bộ luật quan^ điền nội dung chia đều ruộng cho tất cả mọi ng
mk giúp rui dok ngược lại giúp mk nhaaaaaaaaaaaaa
luật pháp thời Lê sơ được nhà nước rất quan tâm. Bộ luật Hồng Đức được ban hành là bộ luật hoàn chỉnh, đầy đủ, tiến bộ nhất trong các bộ luật thời phong kiến ở Việt Nam. Một số điều trong bộ luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi cho người phụ nữ (về kinh tế, gia đình, xã hội).
Đặc điểm khác nhau giữa nhà nước Lê sơ và nhà nước thời Lý -Trần:
- Thành phần quan lại cao cấp của nhà nước thời Lý - Trần là quý tộc, vương hầu. Còn ở nhà nước thời Lê sơ là các nho sĩ trí thức đỗ đạt, có học vị thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Không còn tầng lớp quý tộc thời Trần.
- Tổ chức bộ máy chính quyền từ triều đình đến cấp xã thời Lẽ Thánh Tông hoàn chinh hom, chặt chẽ hơn. Tính tập quyền cao hơn. Nhà nước Lý - Trần được gọi là nhà nước quân chủ quý tộc, nhà nước Lê sơ là nhà nước quân chủ quan liêu chuyên chế.