Question

[GV Ngữ Văn]

Answer 1

[Đỗ Thanh Tùng]

Câu 1: ( 2 ,0 điểm )

a) Những từ nào thuộc trường từ vựng về biển: nước xanh, cá bạc, chiếc buồm, con thuyền, sóng, khơi, mùi nồng mặn

b) Nội dung của đoạn thơ: nỗi nhớ da diết và sự gắn bó của người con xa xứ với quê hương mình qua đó càng thấy rõ tình yêu biển cả tha thiết của người dân miền biển.

c) BP tu từ liệt kê: màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi, mùi nồng mặn: diễn tả chân thực và nhấn mạnh về những sự vật, hình ảnh in đậm dấu ấn trong tâm trí nhà thơ.

Câu 2 ( 3 điểm )

Tình yêu quê hương là một tình yêu thường trực trong tâm hồn mỗi con người. Bởi quê hương là nơi ta sinh ra, lớn lên và có những kỉ niệm về một tuổi thơ êm đềm. Quê hương gắn với những chiều ngả mình trên lưng trâu, lim dim đôi mắt nhìn bầu trời xanh và lắng nghe tiếng sáo diều. Quê hương gắn với những cánh cò, những rặng tre rì rào, những cánh đồng lúa chín thơm vàng ửng. Quê hương gắn với giọt mồ hôi của mẹ, của cha, gắn với tiếng đưa võng kẽo kẹt cùng lời ru của bà... Nhắc đến quê hương thôi là mở ra cả một bầu trời thương nhớ. Những kỉ niệm thơ bên những người thân thương sao mà êm đềm đến thế. Tình yêu quê hương còn là tình cảm gắn bó với giang sơn, đất nước, với lãnh thổ thiêng liêng của dân tộc. Nhà văn Nga, I-li-a Ê-ren-bua đã từng nói: “Lòng yêu nhà, yêu làng xóm trở nên lòng yêu Tổ quốc”. Quê hương nào không là một phần máu thịt của tổ quốc, giang sơn. Yêu quê hương là một biểu hiện của lòng yêu Tổ quốc.Dựng xây quê hương cũng là một cách xây dựng đất nước mình, cho đất nước ngày một giàu đẹp hơn. Tình yêu quê hương , đất nước là cội nguồn của những tình cảm cao đẹp trong tâm hồn mỗi con người. Phải biết yêu mình, yêu lấy mảnh đất mình được sinh ra và lớn lên thì mới có thể yêu thương người khác, yêu thương những mảnh đất mà trong cuộc đời ta sẽ đi qua. Yêu quê hương đất nước không chỉ là yêu vẻ đẹp sơn thuỷ hữu tình của những danh lam thắng cảnh mà còn là tình yêu, niềm tự hào với nền văn hoá, văn hiến, với lịch sử hào hùng của dân tộc. Chúng ta có quyền tự hào về những chiến công vang dội trong quá khứ, đánh đuổi giặc ngoại xâm, giữ gìn bản sắc dân tộc suốt mấy nghìn năm lịch sử. Là một người con Việt Nam, ghi nhớ lời Bác Hồ dạy “Các Vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ nước” Dải đất hình chữ S thân thương đánh đổi bằng biết bao xương máu của thế hệ cha anh. Vì vậy mỗi chúng ta phải biết trân trọng những hy sinh lớn lao ấy, trân trọng và bảo vệ tổ quốc, xây dựng một đất nước Việt Nam ngày một giàu đẹp sánh vai với các cường quốc trên trường quốc tế.

Câu 3 ( 5,0 điểm )

Thời gian thì vẫn mãi trôi, bốn mùa luôn luân chuyển. Nhưng những gì là văn, là thơ, là nghệ thuật đích thực thì vẫn mãi trường tồn song song cùng thời gian. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải cũng chính là một trong những tác phẩm như thế. Trong thi phẩm này tác giả đã khắc họa đã rõ một bức tranh mùa xuân thật đẹp và ước nguyện cống hiến của mình. Đặc biệt qua chỉ khổ  thởđầu của bài thơ, độc giả đã tưởng tượng được, cảm nhận được một khung cảnh mùa xuân tuyệt đẹp 

   Như ta được biết, thi phẩm được tác giả viết vào tháng 11/1980 - những ngày tác giả đang lâm trọng bệnh và không lâu sau đó thì qua đời. Thế nhưng từng lời thơ, câu chữ trong thi phẩm lại chẳng mang chút u buồn mà còn ẩn chứa đầy sự lạc quan, yêu đời.

   Tại khổ thơ thứ nhất, chỉ qua vài dòng thơ ngắn ngủi tác giả đã cho người đọc cảm nhận đọc một bức tranh mùa xuân thiên nhiên đầy sức sống

                          “Mọc giữa dòng sông xanh

    Một bông hoa tím biếc

    Ơi con chim chiền chiện

    Hót chi mà vang trời

    Từng giọt long lanh rơi 

    Tôi đưa tay tôi hứng”

   Bức tranh mùa xuân được tác giả gợi lên đầy màu sắc và âm thanh của cuộc đời. Ngay từ câu thơ đầu tiên tác giả đã sử dụng biện pháp đảo ngữ - đảo động từ “mọc” lên đầu câu nhằm nhấn mạnh sự sinh sôi nảy nở của vạn vật khi mùa xuân tới. Không những thế tác giả còn sử dụng những hình ảnh thơ mộc mạc, giản dị mà gần gũi, thân thuộc với mùa xuân

 “dòng sông”, “bông hoa”, “con chim” góp phần làm sống động thêm bức tranh mùa xuân ấy. Nổi bật giữa bức tranh có lẽ là màu “tím biếc” - một màu sắc đặc trưng của quê hương xứ huế. Không chỉ tồn tại màu sắc tác giả còn chèn thêm âm thanh của con chim chiền chiện vào bức tranh. Ở đây tác giả đã sử dụng biện pháp nói quá “hót chi mà vang trời” để gợi lên cảm giác tiếng chím làm xáo động cả một khoảng không gian rộng lớn. Một điểm đáng chú ý hơn nữa chính là nghệ thuật chuyển đổi cảm giác. “Giọt” ở đây ta có thể hiểu theo nhiều nghĩa. Có thể là giọt mưa xuân, giọt sương xuân,... Nhưng theo mạch cảm xúc của tác giả có lẽ đây chính là giọt âm thanh. Tiếng hót ấy kết đọng lại thành giọt, rơi vào khoảng không gian rộng. Tác giả từ cảm nhận tiếng chim bằng thính giác sang cảm nhận bằng thị giác rồi đến xúc giác, vừa khiến độc giả cảm nhận mùa xuân bằng nhiều giác quan khác nhau, vừa bộc lộ thái độ trân trọng, nâng niu mùa xuân, được thể hiện qua động từ "hứng". Thanh Hải như muốn đưa tay hứng trọn lấy cái giọt âm thanh ấy, hứng trọn lấy khoảnh khắc này.

   Chỉ bằng phương pháp sử dụng biện pháp đảo ngữ, hình ảnh giản dị, mộc mạc mà gần gũi, giọng điệu thơ tha thiết, du dương. Tác giả đã cho độc giả như nhìn thấy được một khung cảnh mùa xuân tuyệt đẹp. 

  Tóm lại tác giả đã thành công trong việc gửi đến mọi người một mùa xuân trong tâm trí ông ở thi phẩm cuối cùng này. Khổ thơ trên còn góp một phần không hề nhỏ vào sự thành công của tác phẩm.
 

Answer 2

[Nguyễn Bảo Phương Vi]