Trong tù không rượu, cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Mỗi câu nêu một tình huống. Câu thứ nhất: nhà tù – không rượu – không hoa. Đó là sự thiếu thốn vật chất. Điệp từ “không” cất lên hai lần làm tăng thêm ý thơ. Sự thật là, sống trong tù, người tù thiếu thốn đủ thứ, kể cả những nhu cầu tối thiểu hằng ngày. Ở lời thơ này, “không rượu, không hoa” là lời giãi bày tâm sự về cái hoàn cảnh trớ trêu của mình trước vẻ đẹp mời gọi của đêm trăng. Tâm sự ấy thanh cao quá, vượt trên cái hiện thực nhà tù, trên cả những thiếu thốn vật chất tầm thường, đời thường. Câu thơ thứ hai: “Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ” nói rõ thêm tâm sự của Bác. Đúng như vậy, tự nhủ “trước cảnh đẹp, khó hững hờ”, người tù ấy thực sự quên đi ngục tù, quên đi hiện thực tăm tối để hướng tới ánh sáng, thưởng thức cảnh đẹp, đón chào ánh trăng. Từ láy “hững hờ” đặt bên cạnh từ ngữ mang ý phủ định như càng nhấn mạnh thêm tâm trạng xốn xang của con người.
1. Đoạn văn phân tích khá chi tiết, song vẫn có ý kiến cho rằng chưa thật hợp tình, hợp lí. Nguyên do vì sao vậy?
2. Từ đây, ta có thể rút ra những lưu ý cơ bản nào khi phân tích thơ, đặc biệt là các bài thơ có phiên âm chữ Hán?