Question

[Bạn Tên Gì Zậy]

viết thư cho UPU quốc tế 2018

Answer 1

[Phước Lộc]

Gửi Mark Zuckerberg - ông chủ của mạng xã hội tỉ người dùng,

Tôi cũng như hàng tỉ con người khác đang sử dụng thứ mà ông tạo ra. Thực sự, tôi chẳng cần ca ngợi thêm nữa vì báo đài, truyền thông hay chính những người đang hằng ngày sử dụng Facebook vẫn đang tung hê ông như một vị thần trong thời đại công nghệ số. Nhưng đó là câu chuyện của những năm 2010 – 2018, còn tới đây, xin ông hãy ngồi xuống, làm một tách Americano hoặc Cappucino cũng được, để nghe câu chuyện tôi sắp kể tới đây.

Xin đừng ngạc nhiên nếu tôi nói tôi đã đến năm 2030. Phải, tôi đã đi xuyên thời gian. Chính tôi cũng thấy kì là thay cho sự việc này. Chuyện kể ra cũng dài nên tôi xin phép chẳng kể ra nữa, e rằng sẽ làm mất thời gian vàng ngọc của ông. Chuyện du hành thời gian cũng tình cờ khiến tôi biết rằng, chính Facebook và smartphone đã làm thay đổi thế giới vào những năm 2028-2030. Ông đoán xem, điều gì đã xảy ra?

Khi tôi đặt chân đến năm 2030, mọi thứ xung quanh gần như không có gì thay đổi nhiều. Ngoại trừ việc xe máy, ô tô hay các phương tiện di chuyển trên mặt đất được tự động hóa hoàn toàn. Quả là một thành công lớn của thời đại công nghệ 4.0. Taxi được chạy không người lái và được trả tiền bằng các ứng dụng trả tiền qua smartphone thay vì bằng tiền mặt hay thẻ như trước kia.

Thậm chí những người dùng Facebook hoàn toàn có thể đặt bàn ăn, mua vé xem phim qua những quảng cáo chạy trên bảng tin. Và chỉ vài thao tác đơn giản, người dùng còn có thể đặt xe với lộ trình từ địa điểm định vị bạn đang đứng tới nơi bạn đặt bàn ăn hay rạp chiếu phim.

Kì lạ hơn là, tới địa điểm cần tới, không hề có người phục vụ hay nhân viên bán vé. Tất cả mọi thao tác đều được duyệt qua việc đặt trước qua Facebook. Nghe thực sự tuyệt vời phải không ông Mark?

Chưa hết đâu, Facebook còn được nâng cấp trở thành ứng dụng đầu tiên có màn không gian đa chiều, không cần màn chiếu cũng có thể hiển thị. Và người dùng có thể sử dụng video call khi điện thoại đang bận bằng một chiếc camera quang học được gắn ngay trên smartphone. Mọi thao tác không hề chạm tới điện thoại cũng hoàn toàn có thể thao tác được.

Năm 2018, Facebook đã tuyệt vời. Năm 2030, Facebook còn hữu ích và tuyệt vời với những tính năng ưu việt mới. Chắc khi ông tưởng tượng ra viễn cảnh đó, ông cũng sẽ thấy hạnh phúc đúng không?

Nhưng nghe này, nếu chỉ là để ca tụng Facebook thì tôi chẳng cố gắng viết thư cho ông và mong nó có thể đến được tận tay ông. Phải không Ngài Tỷ Phú?

Chuyện đáng nói ở đây là, Facebook đã thay thế con người làm tất cả. Thậm chí đến một điều nằm ở bản năng của con người là giao tiếp, Facebook cũng “làm hộ”. Sếp giao việc và họp với nhân viên qua Facebook; anh chị em, họ hàng không đến thăm nhau nhân ngày lễ mà chỉ chúc nhau bằng vài cái emotion trên Facebook; bạn bè ới nhau tụ tập thì nói chuyện với nhau qua group chat; công việc giấy tờ thỏa thuận cũng được giải quyết trên Facebook;…..

Mọi thứ trên Facebook hay smartphone đang giết chết bản năng của con người. Trên dòng người tấp nập tại một thủ đô đông dân như Hanoi, ngoài tiếng gió và tiếng lá, thì chẳng còn tiếng nói cười của lũ trẻ con, tiếng tám phét của vài ba bà nội chợ lúc rỗi việc hay thậm chí tiếng cãi nhau của mấy bà hàng chợ. Hanoi của tôi nhộn nhịp là thế, mà giờ im bặt chẳng tiếng ai nói dù là thì thầm. Con người cách xa nhau hơn, mất đi cái gọi là bản năng ngỡ chẳng thể nào biến mất. Điều đó mới thực sự đáng lo ngại.

Tất nhiên nếu nói lỗi của ông là tạo ra Facebook thì là sai rồi. Nhưng ông có nghĩ việc cải tiến nó trở thành một loại ứng dụng thay thế mọi thứ từ việc đọc báo, xem ti vi, bán hàng, thậm chí giờ còn thay cả việc giao tiếp thông thường của con người; nó có thực sự kinh khủng không?

Facebook tốt, hữu ích, điều đó là không thể bàn cãi. Nhưng Facebook có đang là một “con người” với trí tuệ nhân tạo và cấu trúc công nghệ ưu việt? Không chỉ biết người dùng muốn gì, cần gì, mà nó còn như một cầu nối cung cấp những điều người dùng cần, thậm chí là việc nói chuyện, trao đổi thông tin?

Mark này, ông hãy nghĩ đến một ngày, con trai ông cũng dùng Facebook, rồi nó sẽ học cách dùng điện thoại trước cả cách nói, thì hẳn ông sẽ hiểu cảm giác của tôi khi thấy thành phố của mình, đất ước của mình chẳng còn tiếng nói tiếng cười như trước. Tôi biết ông sẽ biết cách giải quyết!

Chào ông và chúc ông một sáng tốt lành!

Kí tên

Henry Vũ

Answer 2

[Phước Lộc]

Gửi cho em của những năm 20 tuổi!

Tôi viết lá thư là vào những tháng ngày cận kề năm mới, giữa một không khí đang chuyển mình mạnh mẽ để bước vào tết nguyên đán. Cuối năm nhiều thứ phải lo quá, công việc bộn bề mà nhiều lúc thời gian và sức lực chẳng kịp chạy đua, chuyện gia đình, kinh tế cũng có những vấn đề trở thành gánh nặng đè lên đôi vai của mình.

Thời gian thấm thoắt, ở cái độ tứ tuần rằng đã quá xa so với tuổi trẻ, tôi chợt nhớ đến thời 20 của chính bản thân mình nên tôi viết lá thư này gửi cho “em” – thanh xuân của tôi hoặc có thể hiểu là, tôi viết cho bản thân tôi hơn 20 năm về trước khi đang còn đôi mươi.

Hiện tại tôi biết em đang nghĩ gì.

Em đang nghĩ về hình thức “không chuẩn” của em? Tính cách nhút nhát của em? Khả năng hạn chế của em so với những bạn khác? Rằng em nghĩ người ta không thích những thứ này đâu!”

Em đừng nên quá quan tâm xem người khác nghĩ gì về mình! Tôi biết đây là điều rất khó vì ở tuổi 20, ngay chính tôi vẫn chưa toàn toàn vượt qua được điều này.

Nhưng nghiêm túc nhé, giữa chúng ta thôi, hãy hứa với tôi: Từ ngày mai em sẽ ngừng ngay việc quan tâm thái quá đến ý kiến của người khác! Khi trưởng thành hơn, em sẽ nhận ra rằng mỗi người đều có một xuất phát điểm, một phông nền văn hoá, một hoàn cảnh trưởng thành riêng, dẫn đến việc họ có những quan điểm khác nhau về con người.

Em sẽ không bao giờ, tin tôi đi, không bao giờ làm hài lòng được tất cả mọi người! Vì thế, hãy cứ là chính mình, và nỗ lực cố gắng (vì em chứ không vì ai khác) để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Em đang nghĩ về công việc sau này của em. Em lo lắng liệu ra trường có xin được việc làm hay có một công việc tốt hay không mà vùi đầu học ở trường, học ở đời, lặn lội xin đi thực tập chỗ này chỗ kia, chịu đựng những cái mà tôi biết là quá sức với em.

Cô gái à, em đừng quên mất rằng em còn cả một tuổi thanh xuân để tận hưởng những gì đẹp đẽ ngoài kia. Đôi lúc em thử thong dong một chút xem nào, đã bao lâu rồi em không đọc sách ? Đã bao lâu rồi em chưa xem một bộ phim hay? Đã bao lâu rồi em chưa nói chuyện thật lâu với bố mẹ hay bạn bè? Nghĩ ngơi chút đi nào cô gái.

Tôi cũng còn biết bây giờ đã là 2h sáng nhưng em vẫn chưa chịu đi ngủ, em còn đang bận với “facebook” cơ mà. Em ơi, cất điện thoại và đi ngủ đi, đừng phí hoài thời gian tuổi trẻ và sức lực của mình, đừng quên mất em đang còn rất nhiều việc phải làm, còn nhiều thứ phải học.

À, em cũng đừng quá chìm đắm những mối quan hệ ảo trên đấy nhé, rồi em sẽ hối hận và nhận ra nó sớm thôi. Nhớ rằng, em còn gia đình và những người bạn đích thực để em quan tâm hơn là những giá trị không thực đó đấy.

Tôi biết em đang nghĩ tôi giỏi đúng không, sao tôi biết hay thế, à bởi là vì tôi là em của những 20 năm sau. Em gái à, mọi chuyện đều có cách giải quyết của nó, đừng quá lo lắng hay bi quan, đừng quá sợ hãi mà nhụt ý chí, đương đầu với nó mới có thể chinh phục được.

Và cũng nhớ rằng, cái ảo chung quanh ta quá nhiều, tìm được cái nào là thật thì rất khó, nhưng đã nhận ra được cái thật rồi thì em nên nắm giữ nó thật chặt em nhé.

Tôi biết nhiều bạn trẻ như em cũng đang gặp vấn đề tương tự và em thật may mắn khi được nghe chính em của những năm tương lai nói về những điều em đang trải qua đấy.

Chào em, chúc may mắn cô gái 20!