K
Khách
Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Các câu hỏi dưới đây có thể giống với câu hỏi trên
VQ
28 tháng 1 2022
tham khảo
Đế quốc La Mã (tiếng Latinh: Imperium Rōmānum, tiếng Latin cổ: [ɪmˈpɛ.ri.ũː roːˈmaː.nũː]; tiếng Hy Lạp Koine: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων, tr. Basileia tōn Rhōmaiōn) là chính quyền nối chế độ cộng hoà của La Mã cổ lấy hoàng đế làm lãnh tụ, thống trị lãnh thổ khắp quanh Địa Trung Hải ở châu Âu, Bắc Phi và Tây Á. Từ lúc Caesar Augustus lên ngôi đến Khủng hoảng thế kỷ 3, Đế quốc do một hoàng đế trị, lấy Ý làm mẫu quốc, La Mã làm kinh đô (27 TCN – 286). Về sau được chia thành Đế quốc Tây La Mã, ban đầu đóng đô ở Milan, sau này ở Ravenna, và Đế quốc Đông La Mã, ban đầu ở Nicomedia, sau này ở Constantinopolis, do nhiều hoàng đế cùng trị. Trên danh nghĩa thì La Mã vẫn là thủ đô của cả Đông lẫn Tây đến năm 476 CN, lúc kinh đô cả nước dời về Constantinopolis (người Hy Lạp cổ đại gọi là Byzantium) sau khi Ravenna thất thủ dưới rợ German của Odoacer và hoàng đế Tây phần Romulus Augustus bị lật đổ. Sự sụp đổ của Đế quốc Tây La Mã cùng sự Hy Lạp hóa Đế quốc Đông La Mã, giới sử học thường lấy làm giao điểm của cổ đại cổ điển và thời kỳ Trung Cổ.
Là chế độ trước Đế quốc La Mã, Cộng hoà La Mã trở nên bất ổn nguy hiểm bởi nội chiến và xung đột chính trị. Vào giữa thế kỷ 1 TCN, Julius Caesar được bổ nhiệm làm độc tài suốt đời, nhưng bị ám sát vào năm 44 TCN. Các cuộc nội chiến và đặt ra ngoài vòng pháp luật tiếp tục, đỉnh điểm của chúng là chiến thắng của Octavian, người con nuôi của Caesar, trước Marcus Antonius và Cleopatra tại Trận Actium vào năm 31 TCN. Năm sau, Octavian đã chinh phục nhà Ptolemaios của Ai Cập, điều này đã đặt dấu chấm hết cho thời kỳ Hy Lạp hóa mà đã bắt đầu bằng các cuộc chinh phục của Alexandros Đại đế của Macedonia vào thế kỷ thứ 4 TCN. Quyền lực của Octavian khi đó là bất khả thách thức và vào năm 27 TCN, viện nguyên lão La Mã đã chính thức ban cho ông quyền lực tuyệt đối và tước hiệu mới Augustus, điều này khiến cho ông trở thành vị hoàng đế đầu tiên.
Hai thế kỷ đầu tiên của đế quốc là một thời kỳ ổn định và thịnh vượng chưa từng thấy ở Tây Âu, được biết đến như là Pax Romana ("Thái Bình La Mã"). Đế quốc đạt tới đỉnh cao về lãnh thổ của nó dưới triều đại của Trajan (98–117 CN). Một giai đoạn bất ổn và suy tàn ngày càng tăng đã bắt đầu bằng triều đại của Commodus. Vào thế kỷ thứ 3 TCN, đế quốc đã trải qua một cuộc khủng hoảng đe dọa đến sự tồn tại của nó, nhưng nó đã được tái thống nhất lại dưới triều đại của Aurelianus. Trong một nỗ lực để ổn định lại đế quốc, Diocletianus đã thiết lập hai triều đình đế quốc ở Đông phương Hy Lạp và Tây phương Latinh. Thiên chúa giáo đã nắm được quyền lực vào thế kỷ thứ 4 CN sau sắc lệnh Milan vào năm 313 và sắc lệnh Thessalonica vào năm 380. Một thời gian ngắn sau đó, Thời đại di dân mà bao gồm các cuộc xâm lăng lớn của những bộ tộc người German và người Huns dưới trướng vua Attila đã dẫn đến sự suy tàn của đế quốc Tây La Mã và suýt tí nữa đã chiếm được thủ đô Constantinopolis của Đế quốc Đông La Mã. Cùng với sự thất thủ của Ravenna dưới bàn tay của người Heruli, sự kiện Odoacer lật đổ Romulus Augustulus vào năm 476 CN, đế quốc Tây La Mã cuối cùng đã sụp đổ và nó đã bị hoàng đế Zeno bãi bỏ chính thức vào năm 480 CN.
Sau khi Đế quốc La Mã phía Tây bị sụp đổ thì Đế quốc La Mã phía Đông đóng vai trò như là một cường quốc bậc nhất ở Trung Đông lẫn Châu Âu và thủ đô Constantinopolish được mệnh danh là "thành phố vàng" bởi sự phồn thịnh và giàu có của nơi đây.Kể từ khi Justinianus I Đại đế (Đông La Mã) chinh phục được Bán đảo Ý, nhiều lần đã muốn hồi sinh lại Tây La Mã nhưng do bất ổn trong quốc gia và Tây La Mã đã quá suy yếu do những cuộc tàn phá của người Lombard và German lúc trước, nên kế hoạch không thành công.
Năm 1204 bắt đầu thời kì hỗn loạn của Đông La Mã khi bị Thập Tự Chinh xâm chiếm và phân chia lãnh thổ. Mãi đến năm 1261 mới tái chiếm lại các vùng đã mất. Hậu quả nó để lại là sự trì trệ khiến quốc gia lâm vào thế bị động và yếu thế hơn so với các cường quốc mới nổi trong khu vực. Vào thế kỉ thứ 15, Đế quốc Đông La Mã đã sụp đổ sau khi Constantinopolis thất thủ bởi đế quốc Ottoman dưới triều đại của Mehmed II vào năm 1453. Quốc gia kế tục được thừa nhận của Đông La mã là Đế quốc Trapezous cố gắng duy trì cho đến năm 1461 thì bị Ottoman chinh phục, kết thúc hơn 1000 năm tồn tại của Đế quốc Đông La Mã (hoặc gần 1.500 năm nếu tính từ Đế quốc La Mã ban đầu).
Do quy mô rộng lớn và sự lâu dài đế quốc La Mã, các thể chế và văn hóa của Rome đã có ảnh hưởng sâu sắc và lâu dài đối với sự phát triển của ngôn ngữ, tôn giáo, kiến trúc, triết học, luật pháp, và các hình thái chính quyền ở những vùng lãnh thổ mà nó cai trị, đặc biệt là ở châu Âu. Tiếng Latin của người La Mã đã phát triển thành nhóm ngôn ngữ Rôman của thời trung cổ và hiện đại, trong khi tiếng Hy Lạp Trung Cổ đã trở thành ngôn ngữ của đế quốc Đông La Mã. Việc chấp nhận Thiên Chúa giáo của nó đã dẫn đến việc hình thành nên Nhà nước Thiên Chúa giáo trong thời kỳ Trung Cổ. Nghệ thuật Hy Lạp và La Mã đã có ảnh hưởng sâu sắc đến thời kỳ Phục Hưng ở Ý vào giai đoạn cuối thời kỳ Trung cổ, trong khi đó chế độ cộng hòa của La Mã đã ảnh hưởng đến sự phát triển về mặt chính trị của các nhà nước cộng hòa sau này chẳng hạn như Mỹ và Pháp. Các văn thể của luật La Mã đã để lại di sản trong nhiều hệ thống pháp luật ngày nay, chẳng hạn như là bộ luật Napoleon. Truyền thống kiến trúc của Rome đã giữ vai trò như là nền tảng cho kiến trúc Tân cổ điển.
HB
14
HB
5
NN
26 tháng 1 2022
El Castillo, tại Chichen ItzaPhù điêu trên rầm đỡ 26 từ Yaxchilan
Văn minh Maya (/ˈmaɪə/) là một nền văn minh Trung B châu Mỹ của người Maya, nổi bật với hệ chữ tượng hình ký âm—hệ chữ viết tinh vi bậc nhất ở Châu Mỹ thời tiền Columbus—cũng như nghệ thuật, kiến trúc, toán học, lịch, và thuật chiêm tinh rất phát triển. Văn minh Maya phân bố trong khu vực phía đông nam Mexico, toàn bộ Guatemala và Belize, phía tây của Honduras và El Salvador ngày nay. Khu vực này bao gồm các vùng trũng phía bắc tạo nên Bán đảo Yucatán và vùng cao nguyên Sierra Madre, chạy từ bang Chiapas thuộc Mexico, qua miền nam Guatemala tới tận El Salvador, và vùng trũng phía nam của đồng bằng cận duyên Thái Bình Dương. Thuật ngữ "Maya" là một thuật ngữ tập thể hiện đại dùng để chỉ các dân tộc trong khu vực. Tuy nhiên, thuật ngữ này không được sử dụng bởi người bản địa vì họ chưa bao giờ thống nhất được về mặt chính trị hay lãnh thổ.[1]
Thời kỳ Cổ xưa, trước năm 2000 TCN, con người bắt đầu phát triển nông nghiệp và xây dựng những làng mạc đầu tiên. Thời kỳ Tiền cổ điển (khoảng năm 2000 TCN đến 250 CN) các xã hội phức tạp bắt đầu nở rộ ở vùng Maya, và họ bắt đầu trồng các loài cây lương thực bao gồm ngô, đậu, bí và ớt. Các đô thị Maya đầu tiên phát triển vào khoảng năm 750 TCN và đến năm 500 TCN, những đô thị này đã sở hữu kiến trúc hoành tráng, bao gồm những ngôi đền lớn với mặt tiền làm từ vữa rất công phu. Chữ viết tượng hình đã được sử dụng tại vùng Maya vào thế kỷ thứ 3 TCN. Vào cuối thời Tiền cổ điển, một số đô thị lớn phát triển ở lưu vực Petén và thành bang Kaminaljuyu nổi lên ở vùng cao nguyên Guatemala. Bắt đầu từ khoảng năm 250 CN, thời kỳ Cổ điển bắt đầu khi người Maya dựng các tượng đài có chứa các phù điêu của bộ lịch Đếm Dài. Mạng lưới giao thương giữa nhiều thành bang Maya trong thời kỳ này trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Ở các vùng trũng Maya, hai kình địch lớn, thành bang Tikal và Calakmul, trở nên hùng mạnh. Thành bang Teotihuacan ở Mexico trong thời kỳ này có cung cầu ảnh hưởng vươn đến tận các thành bang tại vùng Maya. Vào thế kỷ thứ 9, một sự sụp đổ chính trị quy mô lớn xảy ra ở trung tâm Maya, dẫn đến nhiều cuộc nội chiến, các thành phố bị bỏ hoang và dân cư di chuyển lên phía bắc. Thời kỳ Hậu cổ điển đánh dấu sự trỗi dậy của thành Chichen Itza phía bắc và sự bành trướng của vương quốc Kʼicheʼ hung hăng ở Cao nguyên Guatemala. Vào thế kỷ 16, Đế quốc Tây Ban Nha tiến vào vùng Trung Bộ châu Mỹ và các chiến dịch xâm lược của quân Tây Ban Nha sau đó đã làm lụi tàn các thành bang Maya. Nojpetén là đô thị Maya cuối cùng, sụp đổ năm 1697.
Vua Maya thời Cổ điển được dân coi là người trung gian giữa cõi phàm trần và cõi siêu nhiên. Vương quyền theo chế độ phụ hệ, cha truyền con nối. Một vị thái tử được kỳ vọng sẽ là một nhà lãnh đạo chiến tranh thành công. Chính trị Maya bị chi phối bởi một hệ thống bảo trợ khép kín, mặc dù cấu trúc chính trị chính xác của mỗi thành bang hay vương quốc khác nhau đáng kể. Đến cuối thời Cổ điển, tầng lớp quý tộc lớn lên, dẫn đến việc quyền lực của vua linh thiêng một phần bị giảm bớt. Nền văn minh Maya sản xuất nhiều tác phẩm nghệ thuật rất tinh vi bằng cách pha lẫn cả vật liệu dễ hư hỏng và bên lâu, bao gồm gỗ, ngọc bích, đá vỏ chai, gốm sứ, tượng đài đá điêu khắc, vữa, và tranh tường.
Các đô thị Maya có xu hướng mở rộng một cách không có tổ chức, và trung tâm của chúng thường chứa các công trình nghi lễ và hành chính, bao quanh bởi một khu dân cư. Các phần khác nhau của một thành phố thường sẽ được liên kết bởi các sakbej (đường trắng, lát bởi người Maya). Các kiến trúc chính của thành phố bao gồm cung điện, đền thờ kim tự tháp, sân bóng nghi lễ và các cấu trúc được căn chỉnh để chiêm tinh. Giới tinh hoa Maya biết đọc biết viết và phát triển một hệ thống chữ viết phức tạp, tiên tiến nhất ở châu Mỹ thời tiền Columbus. Người Maya biết chép lại lịch sử và kiến thức nghi thức của họ lên các cuốn sách (chỉ còn ba quyển không tranh cãi còn sót lại, phần còn lại đã bị quân Tây Ban Nha thiêu đốt). Ngoài ra còn có rất nhiều ví dụ tuyệt vời về văn bản Maya được tìm thấy trên các tấm bia đá và đồ gốm sứ. Người Maya đã phát triển một loạt các lịch nghi lễ đan xen rất phức tạp và áp dụng toán học bao gồm một trong những trường hợp sớm nhất về con số 0 trên thế giới. Là một phần tôn giáo, người Maya có tập tục hiến tế người.
HB
16
very very cát
D
datcoder
CTVVIP
23 tháng 10 2023
Dựa vào trải nghiệm của các em để hoàn thành bài tập. Ví dụ:
* Tên địa danh: Phố cổ Hội An
* Địa danh đó ở tỉnh Quảng Nam.
* Ở đó có những căn nhà cổ mang đậm tính kiến trúc xưa cũ và độc đáo, như nhà cổ Phùng Hưng, nhà cổ Tấn Ký, nhà cổ Đức An, nhà thừo Tộc Trần, các xưởng thủ công mỹ nghệ,...
* Em ấn tượng nhất với việc được cùng bố mẹ đến chợ Hội An thưởng thức nhiều món ngon và chụp ảnh kỷ niệm cùng du khách nước ngoài ở đó.
HB
5
ML
1
GN
GV Nguyễn Trần Thành Đạt
Giáo viên
26 tháng 5 2023
An kể về việc gia đình bạn ấy chuyển tới nhà ở mới
Hùng kể về việc mẹ sinh em gái ở bệnh viện vào ngày 11/5
Tham khảo:
Đế quốc Mông Cổ (1206 – 1294)Mông Cổ chính là đế chế có lãnh thổ liền nhau lớn nhất lịch sử nhân loại. Từ những đồng cỏ hoang vu ở Trung Á, Thành Cát Tư Hãn, nhà sáng lập đế chế, đã phát động những cuộc chiến chinh phục đất đai, thành luỹ liên miên trong suốt cuối thế kỷ 12, đầu thế kỷ 13.
Mông Cổ