Question

[Đỗ Mạnh Phát]

CHẠY GIẶC

Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây

Một bàn cờ thế phút sa tay

Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy

Mất ổ bầy chim dáo dác bay

Bến Nghé của tiền tan bọt nước

Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây

Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng?

Nỡ để dân đen mắc nạn này!
  

Câu 1: Phân tích bài thơ trên 

Answer 1

[Kẻ Mạo Danh]

Bài thơ “Chạy giặc” của tác giả Hồ Chí Minh, qua các câu thơ, không chỉ phản ánh tình hình khủng hoảng xã hội và chiến tranh mà còn thể hiện nỗi lo lắng và đau đớn của nhân dân trong thời kỳ khó khăn.

Câu 1: Phân tích bài thơ

1. Hoàn cảnh và tình cảnh

• “Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây”: Đoạn mở đầu miêu tả một cảnh tượng tan hoang, khi chợ vừa mới tan thì tiếng súng của quân đội thực dân Pháp (gọi là "súng Tây") vang lên, báo hiệu sự xâm lược và chiến tranh. Đây là hình ảnh tiêu biểu của tình trạng bất ổn và sự tàn phá trong xã hội.

• “Một bàn cờ thế phút sa tay”: Câu thơ này sử dụng hình ảnh "bàn cờ" để ám chỉ tình thế chính trị hoặc chiến lược bị đảo lộn. "Phút sa tay" biểu thị sự thay đổi đột ngột và không mong đợi, tương tự như khi một ván cờ bị đứt quãng do sự can thiệp không lường trước.

• “Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy”: Cảnh tượng đau lòng khi dân thường, đặc biệt là trẻ em, phải rời bỏ nhà cửa, lâm vào tình trạng hỗn loạn và hoang mang. Hình ảnh này thể hiện sự tàn phá của chiến tranh đối với cuộc sống bình yên của người dân.

• “Mất ổ bầy chim dã dạc bay”: Hình ảnh bầy chim bay tán loạn biểu thị sự mất mát và rối loạn. Những con chim vốn gắn bó với môi trường sống của chúng giờ đây phải bay đi tìm nơi trú ẩn, tương tự như con người phải bỏ lại quê hương và tài sản.

2. Tình hình xã hội và sự xung đột

• “Bến Nghé của tiền tan bọt nước”: Bến Nghé, một khu vực nổi tiếng ở Sài Gòn, nay không còn là nơi sầm uất và thịnh vượng nữa. Câu thơ này gợi lên hình ảnh sự tàn phá và sự hoang tàn của các khu vực trước đây vốn đầy sức sống. "Tan bọt nước" gợi sự biến mất của một cái gì đó từng đầy giá trị và hy vọng.

• “Đồng Nai tranh ngói nhuộm màu mây”: Hình ảnh "đồng Nai tranh ngói" mô tả sự giao tranh và tàn phá đến mức gây ảnh hưởng tới cả cảnh vật, khiến màu sắc của mây cũng phải nhuộm màu bởi sự đổ nát. Đây là cách nói về sự tàn phá lan rộng và sự tàn khốc của chiến tranh.

3. Tâm trạng và thái độ

• “Hỏi trang đẹp loạn rày đâu vắng?”: Câu thơ này chất chứa sự ngạc nhiên và đau đớn khi đặt câu hỏi về sự vắng bóng của một thời kỳ hòa bình, vẻ đẹp và trật tự trong xã hội đã bị thay thế bởi sự loạn lạc và hỗn loạn.

• “Nỡ để dân đen mắc nạn này!”: Kết thúc bài thơ, tác giả bày tỏ sự căm phẫn và tiếc nuối về việc nhân dân thường xuyên phải chịu đựng khổ đau trong các cuộc chiến tranh và xung đột. Từ “dân đen” thể hiện sự cảm thông sâu sắc với những người dân vô tội, và từ “nỡ” cho thấy sự trách móc đối với những thế lực gây ra khổ đau cho họ.

Tóm lại, bài thơ “Chạy giặc” là một tác phẩm thể hiện sự đau khổ, tàn phá của chiến tranh và sự phê phán mạnh mẽ đối với các thế lực xâm lược đã làm hại đến cuộc sống của người dân. Qua các hình ảnh và từ ngữ sắc bén, tác giả không chỉ miêu tả sự khổ đau mà còn bày tỏ lòng yêu nước và kêu gọi sự nhận thức về tình trạng bất công của xã hội.