K
Khách
Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Các câu hỏi dưới đây có thể giống với câu hỏi trên
13 tháng 4 2022
Tham Khảo
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ ” được Thanh Hải sáng tác năm 1980 khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh. Bài thơ là tiếng lòng thiết tha, yêu mến và gắn bó với đất nước ,với cuộc đời và thể hiện chân thành một ước nguyện hiến dâng .
Mở đầu bài thơ là bức tranh mùa xuân của thiên nhiên được phác hoạ bằng vài nét chấm phá :
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc,
Ơi! con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời.
Chỉ bằng vài nét đơn sơ mà đặc sắc ,với những hình ảnh nho nhỏ, thân quen, bình dị, nhà thơ đã vẽ lên bức tranh xuân thơ mộng, đậm phong vị xứ Huế .
Bức tranh có không gian thoáng đãng ,sắc màu tươi tắn, hài hoà và âm thanh rộn rã tươi vui của tiếng chim chiền chiện .
Cách lựa chọn hình ảnh “dòng sông xanh” , “bông hoa tím” , cách sử dụng các từ ngữ “ơi” ,“chi” đi liền sau động từ “hót” khiến người đọc liên tưởng đến quê hương xứ Huế và cả tâm trạng say đắm hân hoan của tác giả.
Dường như thấp thoáng đâu đó trong câu thơ là màu xanh của dòng Hương Giang mềm mại và những tà áo dài tím biếc của những cô gái Huế mộng mơ, cùng với âm thanh rộn rã, tươi vui của tiếng chim chiền chiện, khiến mùa xuân của cố đô trầm mặc, chợt trở nên rực rỡ, rộn ràng.
Cảm xúc của tác giả trước mùa xuân còn được miêu tả ở chi tiết rất tạo hình:
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Giọt âm thanh của tiếng chim thật trong ,thật tròn,vang ngân giữa không gian,đọng lại thành từng giọt hữu hình long lanh như hạt ngọc, nhà thơ đưa tay hứng với tất cả sự trân trọng, đắm say.
Sự chuyển đổi cảm giác khiến hình ảnh thơ trở nên lung linh, đa nghĩa góp phần diễn tả trọn vẹn hơn niềm say sưa, ngây ngất của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên, trời đất vào xuân.
Từ mùa xuân của thiên nhiên, trời đất nhà thơ chuyển sang cảm nhận về mùa xuân của đất nước. Tác giả hướng tình cảm của mình tới những con người đang làm đẹp mùa xuân:
Mùa xuân người cầm súng
Lộc dắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ.
Những câu thơ tạo ra hình ảnh sóng đôi đẹp như hai vế của câu đối mừng xuân nói về những người chiến sỹ bảo vệ và những người lao động dựng xây đất nước. Có lẽ bởi vậy mà không khí khẩn trương ,rộn ràng, náo nức lan toả khắp tứ thơ:
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.
Điệp từ “tất cả” ,từ láy “hối hả”, “xôn xao ” tạo nên nhịp điệu mùa xuân hối hả, hào hùng, mở ra những cảm nhận chan chứa tự hào về đất nước:
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Hình ảnh so sánh đẹp : “đất nước như vì sao” toả sáng, luôn vận động và phát triển không ngừng, có ý nghĩa định hướng ,giục giã mọi người hăng say cống hiến xây dựng quê hương .
Trước mùa xuân của đất nước, nhà thơ tâm niệm về mùa xuân riêng của mỗi cuộc đời và dạt dào một khát vọng hiến dâng:
Ta làm con chim hót
Ta làm một canh hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Nếu ở đầu bài thơ tác giả miêu tả những hình ảnh làm đẹp thêm, tô điểm thêm cho mùa xuân là âm thanh náo nức vang trời của tiếng chim chiền chiện và sắc màu tím biếc dịu dàng của cánh lục bình nhỏ trên sông thì ở đây tứ thơ được lặp lại, tạo ra sự đối ứng chặt chẽ.
Tác giả mong muốn được làm bông hoa toả ngát hương, con chim mang tiếng hót và nốt trầm xao xuyến để hiến dâng nhưng không làm mất đi nét riêng của mỗi người.
Đó thực sự là lời tâm niệm chân thành, tha thiết, khiêm nhường và khát khao được cống hiến phần tinh tuý nhất của mình làm đẹp thêm mùa xuân của quê hương, xứ sở mà không bị giới hạn bởi thời gian, tuổi tác:
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
“Mùa xuân nho nhỏ” là một sáng tạo bất ngờ ,độc đáo mà tự nhiên, hợp lý của nhà thơ, bởi mùa xuân vốn là một khái niệm chỉ thời gian thế mà ở đây “ mùa xuân” lại có khối, có hình, một hình hài nho nhỏ thật xinh xắn.
Mùa xuân đã trở thành một ẩn dụ nói về khát vọng, một lẽ sống cao đẹp, một ý thức khiêm nhường góp sức mình làm đẹp thêm mùa xuân của thiên nhiên,đất nước.
Điệp từ “dù là” đặt ở đầu hai câu thơ liên tiếp có ý nghĩa khẳng định cho khát vọng dâng hiến miệt mài, không mệt mỏi của tác giả .
Thể thơ năm chữ có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo đã góp phần tạo nên thành công không nhỏ cho bài thơ .
Bài thơ kết thúc khi đã làm lay động trái tim mỗi người bởi chất hoạ gợi cảm, chất nhạc vấn vương và ước nguyện thiết tha chân thành của tác giả.
Dường như ước nguyện nhỏ bé khiêm nhường ấy không còn là của riêng Thanh Hải mà đã trở thành tiếng lòng chung của nhiều người. Bởi vậy mà đọc xong bài thơ em muốn tự hỏi mình một điều giản dị :
“Ôi sống đẹp là thế nào hỡi bạn ?
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình !”
(Tố Hữu)
13 tháng 4 2022
Refer
Mở bài nghị luận về bài thơ mùa xuân nho nhỏ
Mùa xuân là mùa đẹp nhất trong năm vì khi đó thiên nhiên đất trời với bao hình ảnh sắc xuân tràn đầy, là khoảnh khắc bao người con xa quê trở về đoàn tụ cùng gia đình và để rồi mùa xuân chính là mùa đáng nhớ nhất trong lòng mỗi người. Cũng giống như Thanh Hải, ông đã có cho riêng mình một mùa xuân vô cùng đẹp đẽ, đó là một “Mùa xuân nho nhỏ” với bao hình ảnh thiên nhiên đẹp đẽ và một khao khát giản đơn sẽ được cống hiến sức mình cho đất nước.
Mỗi một mùa xuân khi xuất hiện trong năm đều như báo hiệu cho những sự khởi đầu, tất cả như được khoác trên mình một tấm áo mới thật rạng rỡ kết hợp nhiều gam màu tươi sáng. Cũng giống như mùa xuân của đất nước, đó là sự bắt đầu một năm của đất nước đẹp đẽ, là những gì tinh túy và căng tràn sức sống nhất.
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng..”
Thân bài nghị luận về bài thơ mùa xuân nho nhỏ
Khung cảnh mùa xuân hiện ra trước mắt tác giả là một không gian có bầu trời cao rộng còn dòng sông rộng thì dài. Đó là những vẻ đẹp thiên nhiên bình dị và thân thuộc với con người. Nghệ thuật đảo ngữ qua từ “mọc” mà Thanh Hải lựa chọn như đang mô tả một sức sống mãnh liệt đang từng bước trỗi dậy và vươn lên từ những cảnh vật xung quanh, bông hoa chính là một sự tưởng tượng vừa có sức sống vừa có sức gợi.
Bức tranh thiên nhiên với vạn vật tĩnh lặng ấy dường như được đánh thức trở lại bởi tiếng hót của con chim chiền chiện. Một con chim bé xíu nhưng lại khuấy động cả một không gian, nhưng thật ra chỉ có mỗi tác giả mới có thể cảm nhận và nghe thấy được mà thôi. Một con người nhỏ bé trước đất trời rộng lớn đang lắng nghe những điều tuyệt vời nhỏ nhắn đến từ bên ngoài cuộc sống.
Mọi khoảnh khắc dù là nhỏ bé nhưng bừng sức sống và thổi vào hồn thơ những cảm xúc lặng lẽ của Thanh Hải. Hình ảnh “giọt long lanh” ở đây chính là những giọt mưa, giọt sương hay giọt âm thanh vang dội. Nhưng có lẽ đó là giọt của âm thanh tiếng chim ngân vang.
Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác mà tác giả sử dụng như minh chứng cho một điều rằng tác giả đang sử dụng tất cả các giác quan của mình để cảm nhận và tiếp xúc với thiên nhiên. Chỉ duy mỗi nhà thơ mới có thể cảm nhận được hết mùa xuân của thiên nhiên và mùa xuân của đất nước. “Tôi đưa tay tôi hứng” chính là hứng những gì tinh túy nhất của thiên nhiên đất trời ban tặng.
Thanh Hải như đang bị cuốn mình vào trong những gì đẹp đẽ nhất, ông hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên vốn giản đơn nhưng lại có một sức hút lạ kì.
“Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao”.
Vẻ đẹp của mùa xuân được thể hiện vỏn vẹn trong một từ “lộc”. Lộc ở đây tức là những sắc xuân đang đâm chồi và nở rộ, và đó cũng là những gì mà mùa xuân mang đến cho con người. Mùa xuân hiện lên qua hình ảnh người cầm súng đang miệt mài bảo vệ biên cương và sự bình yên cho đất nước, mùa xuân hiện lên qua hình ảnh người ra đồng vì những con người ấy đã mang đến vẻ đẹp rực rỡ trên ruộng lúa, nương mạ.
Để hồi hình ảnh đất nước hiện lên với một chặng đường lịch sử dài dằng dặc nhưng niềm tin về tương lai tươi sáng của tác giả dành cho đất nước thì chưa bao giờ dập tắt:
“Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước”.
Đất nước ta đã trải qua bao cuộc kháng chiến với bao quân giặc xâm lược, đất nước ta đã trải qua một chặng đường lịch sử dài với nhiều sự kiện lớn lao và đặc biệt. Nhưng đất nước ta vẫn như những vì sao đẹp đẽ luôn tỏa sáng một cách phi thường, vì ở đó đã có những con người hy sinh trên chiến trường vì Tổ quốc, đã có những con người không bao giờ từ bỏ để đem lại bình yên cho dân tộc. Một đất nước đẹp đẽ được hiện lên và thể hiện được một điều rằng đó là ý chí kiên cường và sức mạnh to lớn của đất nước Việt Nam tươi đẹp.
Mùa xuân nho nhỏ mang đến nhiều thông điệp đẹp đẽ
Khi còn nằm trên giường bệnh, Thanh Hải đã có những ước nguyện với cuộc đời được khơi nguồn từ những cảm xúc về mùa xuân thiên nhiên đất trời. Ước nguyện của tác giả là những ước nguyện rất chân thành, là khao khát được hòa nhập vào cuộc đời chung của đất nước:
“Ta làm con chim hót,
Ta làm một cành hoa.
Ta nhập vào hoà ca,
Một nốt trầm xao xuyến”.
Thanh Hải đã có những ước nguyện với cuộc đời, mong muốn được cống hiến và làm nhiều việc có ích cho đời. Điệp từ “ta làm” được lặp lại chứng tỏ một điều rằng Thanh Hải luôn mang một sự khao khát được cống hiến với đất nước.
Con chim hót luôn đem lại tiếng ca cho cuộc đời, góp mặt vào những điều đẹp đẽ và dành tặng “chút nhiều” hạnh phúc cho con người. Một cành hoa tô điểm sắc màu của những ngày xuân ấm áp. Một nốt trầm tạo nên một giai điệu trầm lắng trong một bản hòa ca ngọt ngào, tuy lặng lẽ nhưng lại mang một sức mạnh tinh thần to lớn để động viên con người trong bối cảnh lúc bấy giờ. Cả ba hình ảnh ẩn dụ ấy như là những gì đẹp nhất, đặc biệt nhất trong không khí vui tươi của con người và đất nước Việt.
Điều đặc biệt trong đoạn thơ này, tác giả đã đổi cách xưng hô từ “tôi” thành “ta”, là cái tôi cá nhân hòa mình trong cộng đồng. Cách xưng hô này không chỉ nói đến mỗi tác giả mà còn hướng đến cái chung, đó là tất cả con người đang sinh sống trên mảnh đất Việt Nam. Ông luôn có một ước mơ, một hy vọng được hóa thân thành chim, thành hoa, thành những nốt nhạc để góp vui cho đời.
Sự hòa nhập với con người, với cuộc đời chính là ước mơ, là khát vọng của Thanh Hải. Vì bởi lẽ, ông luôn muốn cống hiến sức lực của mình dù là nhỏ bé cho một cuộc đời chung. Bầu không khí vui tươi của một sự khởi đầu mới, Thanh Hải đơn thuần chỉ muốn làm một nốt nhạc thầm lặng, là lặng lẽ nhưng mãnh liệt, là ước muốn hoàn thành trọn vẹn một bản hòa ca mùa xuân cho đất nước.
Ước nguyện của Thanh Hải cũng chính là mong muốn, sự khao khát của con người trong bối cảnh xã hội hiện nay và cả những “thời đã cũ”. Sống là khao khát và cống hiến cho đời mới là ý nghĩa tuyệt vời nhất và nâng cao giá trị bản thân của con người.
Quả thật, dân tộc Việt Nam luôn là những con người mạnh mẽ và tràn đầy nghị lực. Họ không sợ trời, không sợ đất, họ luôn trong một trạng thái sẵn sàng ra trận khi Tổ Quốc cần thì sẽ có mặt. Những khao khát cống hiến cho đời chính là “mục tiêu” chung nhất của con người, dù là trẻ, dù là già, dù ở bất kì độ tuổi nào:
“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”.
Mùa xuân luôn khiến người ta nghĩ về những điều mới mẻ, một sự tái sinh và đổi mới toàn diện. Mỗi con người đều có một “mùa xuân” riêng của mình, là thanh xuân, là tuổi trẻ. Từ láy “nho nhỏ”, “lặng lẽ” mà tác giả đề cập đến ở đây thể hiện những điều nhỏ bé bình thường nhưng vẫn đóng góp một cách âm thầm cho cuộc đời, cho lẽ sống.
Dù con người có đang ở độ tuổi đẹp nhất của thanh xuân nhưng hơn bao giờ hết họ không thấy tiếc khi dành trọn cả tuổi xuân của mình cho đất nước, mà ngược lại, sự hiến dâng cho cuộc đời mới là lối sống đẹp đẽ mà mỗi con người Việt Nam đã và đang sở hữu. Dù ở bất kì độ tuổi nào, hãy sống một cách trọn vẹn và hết mình, góp công sức của bản thân để phục vụ cho đất nước, đó mới chính là ý nghĩa.
Những cảm xúc của Thanh Hải luôn xuất phát từ những gì thật nhất, hướng mọi người sống phải hòa nhập, chứ đừng hòa tan. Mỗi người chúng ta dù là thời bình hay thời chiến, hãy cố gắng mỗi ngày, đóng góp và giúp ích cho đời, cho đất nước để vui cho chính mình và cho cuộc đời, nếu chúng ta thờ ơ vô cảm với cuộc sống.
Điệp ngữ “dù là” lặp lại đến hai lần tha thiết sâu lắng như một sự khẳng định tuổi 20 là lúc con người ta đang có những hoài bão cho riêng mình, có sức trẻ và có sức khỏe nhưng khi tóc bạc sẽ trở nên già yếu gần kề với cái chết hơn.
Sống chính là phấn đấu, là làm đẹp cho đất nước vậy nên hãy sống đẹp nhất có thể thì cuộc đời sẽ trở nên tươi đẹp hơn biết bao. Dù là khi Thanh Hải còn đang nằm trên giường bệnh nhưng trái tim và lòng nhiệt thành đối với đất nước chưa bao giờ thôi ngưng trong tâm hồn và suy nghĩ của ông. Để rồi khi kết lại, tác giả đã sử dụng điệu hát dân ca Huế để ngợi ca quê hương của mình. Và còn là một lời ước nguyện giản dị của tác giả dành cho đất nước, một niềm tự hào vô cùng sâu sắc:
“Mùa xuân ta xin hát
Khúc Nam ai Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nhịp phách tiền đất Huế”.
Kết bài nghị luận về bài thơ mùa xuân nho nhỏ
“Mùa xuân nho nhỏ” được tác giả sử dụng thể thơ năm chữ với giọng thơ khi thì da diết khi thì mạnh mẽ và mãnh liệt. Ngoài ra, tác giả còn sử dụng phép điệp như là một sự nhấn mạnh, khẳng định rằng ông luôn có một khát vọng cháy bỏng là được đóng góp công sức bé nhỏ của mình cho đất nước. Biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh...được vận dụng một cách tinh tế và sáng tạo.
Bài thơ chính là một sự đóng góp tuyệt vời của Thanh Hải dành cho sự khởi đầu của đất nước. Mùa xuân thật đẹp, nhưng sẽ đẹp hơn khi người ta có một tình yêu dành cho đất nước. Thông điệp mà Thanh Hải muốn gửi đến với mọi người trong bất cứ thời đại nào là hãy luôn sống và chiến đấu hết mình trong công cuộc đấu tranh, xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc.
27 tháng 2 2022
Tham khảo ý nha bạn!!
- Hai hình ảnh ấn tượng nhất: “người cầm súng” vào” người ra đồng”, thể hiện những suy nghĩ của Thanh Hải và cách ông tái hiện mùa xuân của đất nước.
- Phân tích hai hình ảnh dựa vào bối cảnh đất nước khi ấy, dân tộc ta đang phải đối mặt với kẻ thù vô cùng hung hãn và nguy hiểm. Hai đầu chiến tuyến là hai công việc khác nhau, nhưng bổ trợ cho nhau: Chiến đấu/Làm nông.
- Một bức tranh mùa xuân tràn đầy sức sống, tươi mới vào tuyệt diệu được xây dựng dựa trên 2 hình ảnh đó, kết hợp với các cách dùng từ
- Điệp từ “Tất cả” ở cuối đoạn kết hợp với các từ láy: Nhịp thơ tăng lên hối hả như sự khẩn trương trong trong nhiệm vụ mà đất nước và Đảng giao phó.
HD
1
TG
1 tháng 4 2022
Tham khảo:
Thanh Hải là nhà thơ xứ Huế. Vùng đất hữu tình với con sông Hương thơ mộng và núi Ngự Bình trang nghiêm vun đắp cho hồn thơ Thanh Hải bay cao. Vốn trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến, Thanh Hải là người có công đầu trong việc xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam thời chống Mỹ. Những tác phẩm của ông được bao thế hệ bạn đọc nhắc mãi như “ Mồ anh hoa nở”, “Những đồng chí trung kiên”.
Nhưng nhắc đến thơ Thanh Hải, người ta thường nghĩ ngay đến bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”. Tác phẩm được nhà thơ sáng tác trong khi nằm trên giường bệnh, trước khi mất ít lâu. Đó là tiếng lòng của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên, nhịp sống của đất nước vào xuân. Đặc biệt hơn nữa, nhà thơ bày tỏ ước vọng được hòa nhập hiến dâng cho cuộc đời, cho mùa xuân chung của dân tộc. Khát vọng ấy được Thanh Hải thể hiện rõ qua hai khổ bốn và năm của bài thơ:
“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc…”
Trong khí thế bừng bừng của đất nước vào xuân, tác giả đã cảm nhận được một mùa xuân trỗi dậy từ tâm hồn mình. Đó là mùa xuân của lòng người, mùa xuân của sức sống tươi trẻ, mùa xuân của cống hiến và hoà nhập.
Tác giả không mơ một giấc mơ vĩ đại, không ước vọng lớn lao, chỉ là những mong muốn đơn sơ bình dị:
“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.”
Xin làm một tiếng chim hót hoà trong muôn vạn tiếng chim cất cao tiếng hót chào mừng xuân mới, xin làm một cành hoa trong muôn vạn cánh hoa âm thầm khoe sắc tỏa hương thơm cho cuộc đời chung, xin làm một nốt nhạc trầm trong bản đồng ca của dân tộc ca ngợi non sông đất nước đang đổi mới. Ước nguyện của nhà thơ sao mà đáng yêu, gần gũi lạ kì. Đó chính là sự chiếu ứng của hình ảnh “bông hoa tím biếc”và âm thanh tiếng chim chiền chiện ở khổ thơ thứ nhất. Đọc từng câu thơ, ta thấy nhịp thơ hối hả, gấp rút như nhịp sống quê hương, như ước mong cháy bỏng mà khiêm tốn của nhà thơ được dâng hiến cho đời.
Tâm hồn của tác giả hoà vào mùa xuân đất nước, thôi thúc mạnh mẽ nhưng cũng rất âm thầm:
“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời”
Lời thơ như tâm tình thiết tha. Một sự sáng tạo độc đáo của nhà thơ khi phát hiện ra được hình ảnh “ mùa xuân nho nhỏ”. Mỗi con người, mỗi sự cống hiến được ví như một mùa xuân nhỏ hoà vào mùa xuân chung của đất trời, của Tổ quốc. Đó cũng là nguyện ước nhỏ bé của nhà thơ, muốn được mãi mãi làm việc, hi sinh, cống hiến một cách âm thầm lặng lẽ cho quê hương đất nước bất chấp sự thử thách của thời gian, tuổi tác
“Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”
Lời thơ rắn rỏi, điệp ngữ "dù là" khẳng định thái độ tự tin trước những khó khăn trở ngại của đời người. Tuổi trẻ cống hiến hi sinh, tuổi già cũng tiếp tục âm thầm cống hiến. Ý thức về trách nhiệm đối với quê hương đất nước, khát vọng được sống được cống hiến trở thành lẽ sống trong cuộc đời tác giả. Lời thơ không chỉ là ước nguyện của riêng một nhà thơ mà còn là lời kêu gọi mọi người hãy chung vai gắng sức xây dựng một cuộc đời tươi đẹp trong tương lai. Tâm nguyện này, ta bắt gặp đâu đó trong những vần thơ của Tố Hữu:
“Nếu là con chim, chiếc lá
Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình”
Sự hi sinh âm thầm, lặng lẽ hiến dâng tài năng, sức lực, tuổi trẻ cho cuộc đời nào phải chỉ có trong thơ Tố Hữu, nhà văn Nguyễn Thành Long trong truyện ngắn “ Lặng lẽ Sa Pa ” cũng đã khắc họa nên bức chân dung nhân vật anh thanh niên cùng nhiều nhân vật khác. Họ chính là minh chứng sinh động nhất của hình ảnh “ mùa xuân nho nhỏ ” mà Thanh Hải gửi gắm đến chúng ta qua bài thơ cuối đời của ông.
Tóm lại, hai khổ thơ bốn và năm trong bài “Mùa xuân nho nhỏ ” đã làm lay động tâm hồn người đọc, không chỉ bởi chất nhạc vấn vương, không chỉ bởi giai điệu vừa thiết tha vừa hào hùng thôi thúc mà còn bởi nguyện ước chân thành và khiêm tốn của nhà thơ. Nguyện ước ấy đâu còn của riêng Thanh Hải. Đọc những vần thơ của ông, ta tự nhủ phải làm gì để không hổ thẹn với những người đi trước , hổ thẹn vì đã chối bỏ trách nhiệm đối với đất nước quê hương ? Tất cả được thể hiện bằng những việc làm cụ thể ở hôm nay.
1 tháng 2 2018
Ngoài các luận điểm ...
Có thể lưu ý thêm một số luận điểm:
- Bài thơ có nhạc điệu trong sáng, thiết tha, gần gũi với dân ca.
- Mạch cảm xúc tự nhiên, kết cấu chặt chẽ, giàu sức gợi mở.
MB
3
KK
16 tháng 3 2022
Tham khảo ý nha bạn!!
- Hai hình ảnh ấn tượng nhất: “người cầm súng” vào” người ra đồng”, thể hiện những suy nghĩ của Thanh Hải và cách ông tái hiện mùa xuân của đất nước.
- Phân tích hai hình ảnh dựa vào bối cảnh đất nước khi ấy, dân tộc ta đang phải đối mặt với kẻ thù vô cùng hung hãn và nguy hiểm. Hai đầu chiến tuyến là hai công việc khác nhau, nhưng bổ trợ cho nhau: Chiến đấu/Làm nông.
- Một bức tranh mùa xuân tràn đầy sức sống, tươi mới vào tuyệt diệu được xây dựng dựa trên 2 hình ảnh đó, kết hợp với các cách dùng từ
- Điệp từ “Tất cả” ở cuối đoạn kết hợp với các từ láy: Nhịp thơ tăng lên hối hả như sự khẩn trương trong trong nhiệm vụ mà đất nước và Đảng giao phó.
16 tháng 3 2022
tham khảo
Khổ 4 và 5 của bài thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ giúp ta nhận thấy trước mùa xuân lớn của đất nước nhà thơ tâm niệm về một mùa xuân riêng của mỗi cuộc đời và khát vọng hòa nhập dâng hiến cho mùa xuân chung của dân tộc. Điệp ngữ "ta làm" nhấn mạnh nỗi khát khao được cống hiến. tác giả xưng ta chứ không phải xưng tôi như ở khổ đầu, để nói lên sự hòa hợp của cá nhân với cộng đồng, tập thể. Hình ảnh ẩn dụ "con chim hót, cành hoa, nốt nhạc trầm, mùa xuân nho nhỏ" là vẻ đẹp khiêm tốn nhỏ bé nhưng rất cần thiết. "Lặng lẽ dâng cho đời" thể hiện rất cảm động, nhà thơ muốn dâng hiến với tất cả sự khiêm tốn, thiết tha trân trọng. Điệp ngữ "dù là" chính là tiếng nói chân thật xuất phát từ đáy lòng thách thức với thời gian để cống hiến cả tuổi thanh xuân, cả khi tóc bạc. Khổ thơ không chỉ là từ lời dặn mình, lời tâm niệm, mà còn là lời nhắc nhở đến thế hệ trẻ về lí tưởng sống "sống là cho đâu chỉ nhận cho riêng mình".
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ ” được Thanh Hải sáng tác năm 1980 khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh. Bài thơ là tiếng lòng thiết tha, yêu mến và gắn bó với đất nước ,với cuộc đời và thể hiện chân thành một ước nguyện hiến dâng .Mở đầu bài thơ là bức tranh mùa xuân của thiên nhiên được phác hoạ bằng vài nét chấm phá :Mọc giữa dòng sông xanhMột bông hoa tím biếc,Ơi! con chim chiền chiệnHót chi mà vang trời.Chỉ bằng vài nét đơn sơ mà đặc sắc ,với những hình ảnh nho nhỏ, thân quen , bình dị, nhà thơ đã vẽ lên bức tranh xuân thơ mộng, đậm phong vị xứ Huế .Bức tranh có không gian thoáng đãng ,sắc màu tươi tắn, hài hoà và âm thanh rộn rã tươi vui của tiếng chim chiền chiện . Cách lựa chọn hình ảnh “dòng sông xanh” , “bông hoa tím” , cách sử dụng các từ ngữ “ơi” ,“chi” đi liền sau động từ “hót” khiến người đọc liên tưởng đến quê hương xứ Huế và cả tâm trạng say đắm hân hoan của tác giả . Dường như thấp thoáng đâu đó trong câu thơ là màu xanh của dòng Hương Giang mềm mại và những tà áo dài tím biếc của những cô gái Huế mộng mơ, cùng với âm thanh rộn rã, tươi vui của tiếng chim chiền chiện, khiến mùa xuân của cố đô trầm mặc, chợt trở nên rực rỡ, rộn ràng .Cảm xúc của tác giả trước mùa xuân còn được miêu tả ở chi tiết rất tạo hình :Từng giọt long lanh rơiTôi đưa tay tôi hứng .Giọt âm thanh của tiếng chim thật trong ,thật tròn,vang ngân giữa không gian,đọng lại thành từng giọt hữu hình long lanh như hạt ngọc ,nhà thơ đưa tay hứng với tất cả sự trân trọng , đắm say . Sự chuyển đổi cảm giác khiến hình ảnh thơ trở nên lung linh, đa nghĩa góp phần diễn tả trọn vẹn hơn niềm say sưa, ngây ngất của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên, trời đất vào xuân .Từ mùa xuân của thiên nhiên, trời đất nhà thơ chuyển sang cảm nhận về mùa xuân của đất nước . Tác giả hướng tình cảm của mình tới những con người đang làm đẹp mùa xuân :Mùa xuân người cầm súngLộc dắt đầy trên lưngMùa xuân người ra đồngLộc trải dài nương mạ.Những câu thơ tạo ra hình ảnh sóng đôi đẹp như hai vế của câu đối mừng xuân nói về những người chiến sỹ bảo vệ và những người lao động dựng xây đất nước .“Lộc” theo bước chân người cầm súng ra trận,theo bàn tay người lao động ra đồng và gieo mùa xuân đến khắp mọi miền đất nước. Có lẽ bởi vậy mà không khí khẩn trương ,rộn ràng , náo nức lan toả khắp tứ thơ :Tất cả như hối hảTất cả như xôn xao.Điệp từ “tất cả” ,từ láy “hối hả”, “xôn xao ” tạo nên nhịp điệu mùa xuân hối hả ,hào hùng ,mở ra những cảm nhận chan chứa tự hào về đất nước :Đất nước bốn ngàn nămVất vả và gian laoĐất nước như vì saoCứ đi lên phía trước .Hình ảnh so sánh đẹp : “đất nước như vì sao” toả sáng, luôn vận động và phát triển không ngừng, có ý nghĩa định hướng ,giục giã mọi người hăng say cống hiến xây dựng quê hương .Trước mùa xuân của đất nước, nhà thơ tâm niệm về mùa xuân riêng của mỗi cuộc đời và dạt dào một khát vọng hiến dâng :Ta làm con chim hótTa làm một canh hoaTa nhập vào hoà caMột nốt trầm xao xuyến .Nếu ở đầu bài thơ tác giả miêu tả những hình ảnh làm đẹp thêm ,tô điểm thêm cho mùa xuân là âm thanh náo nức vang trời của tiếng chim chiền chiện và sắc màu tím biếc dịu dàng của cánh lục bình nhỏ trên sông thì ở đây tứ thơ được lặp lại, tạo ra sự đối ứng chặt chẽ . Tác giả mong muốn được làm bông hoa toả ngát hương ,con chim mang tiếng hót và nốt trầm xao xuyến để hiến dâng nhưng không làm mất đi nét riêng của mỗi người .Đó thực sự là lời tâm niệm chân thành, tha thiết, khiêm nhường và khát khao được cống hiến phần tinh tuý nhất của mình làm đẹp thêm mùa xuân của quê hương, xứ sở mà không bị giới hạn bởi thời gian, tuổi tác :Một mùa xuân nho nhỏLặng lẽ dâng cho đờiDù là tuổi hai mươiDù là khi tóc bạc .“Mùa xuân nho nhỏ” là một sáng tạo bất ngờ ,độc đáo mà tự nhiên, hợp lý của nhà thơ , bởi mùa xuân vốn là một khái niệm chỉ thời gian thế mà ở đây “ mùa xuân” lại có khối ,có hình ,một hình hài nho nhỏ thật xinh xắn . Mùa xuân đã trở thành một ẩn dụ nói về khát vọng , một lẽ sống cao đẹp, một ý thức khiêm nhường góp sức mình làm đẹp thêm mùa xuân của thiên nhiên,đất nước.Điệp từ “dù là” đặt ở đầu hai câu thơ liên tiếp có ý nghĩa khẳng định cho khát vọng dâng hiến miệt mài, không mệt mỏi của tác giả .Thể thơ năm chữ có nhạc điệu trong sáng, tha thiết ,gần gũi với dân ca nhiều hình ảnh đẹp , giản dị ,gợi cảm ,những so sánh và ẩn dụ sáng tạo đã góp phần tạo nên thành công không nhỏ cho bài thơ .Bài thơ kết thúc khi đã làm lay động trái tim mỗi người bởi chất hoạ gợi cảm, chất nhạc vấn vương và ước nguyện thiết tha chân thành của tác giả .Dường như ước nguyện nhỏ bé khiêm nhường ấy không còn là của riêng Thanh Hải mà đã trở thành tiếng lòng chung của nhiều người .Bởi vậy mà đọc xong bài thơ em muốn tự hỏi mình một điều giản dị :“Ôi sống đẹp là thế nào hỡi bạn ?Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình !”(Tố Hữu)
Sinh ra, lớn lên, hoạt động cách mạng và tham gia công tác văn nghệ suốt hai thời kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ ngay chính trên quê hương ruột thịt của mình. Ở địa diểm nào, hoàn cảnh nào Thanh Hải cũng thể hiện được lẽ sống của mình. Đó là sự giản dị, chân thành, yêu người và khát vọng dâng hiến sức mạnh cho đời như chính cuộc sống và tâm hồn ông. Có thể nói bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là món quà cuối cùng mà Thanh Hải dâng tặng cho đời trước lúc về cõi vĩnh hằng. Chính vì vậy nó bâng khuâng, tha thiết và sâu lắng hơn tất cả để cuối cùng thể hiện một Thanh Hải yêu người, yêu cuộc sống, yêu quê hương đất nước và còn là một Thanh Hải sống cho thơ và sống cho đời.
Trước lúc vĩnh viễn ra đi ông cũng để lại cho đời những vần thơ thật nhân hậu, thiết tha và thanh thản, không hề gợn một nét u buồn nào của một cuộc đời sắp tắt. Khi cuộc đời mình đã bước vào cuối đông, nhà thơ vẫn nghĩ đến một mùa xuân bất diệt, muôn thuở và nguyện dâng hiến cho đời.
Hình ảnh của một mùa xuân rất Huế đã được tác giả mở đầu cho bài thơ:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc.
Một nét đặc trưng nơi xứ Huế là hình ảnh màu tím. Một màu tím thật gợn nhẹ như màu tím hoa sim mọc giữa con sông xanh biếc hay như những tà áo dài với màu tím thật nhẹ nhàng của những cô gái Huế. Cảm xúc về mùa xuân mở ra thật ngỡ ngàng, bất ngờ, không gian như tươi tắn hơn, trẻ trung hơn, thánh thoát hơn:
“Ơi con chim chiền chiện
Hót cho mà vang trời,
Trong không gian vang vang vui tươi của tiếng chim càng đậm đà chất Huế hơn . Một từ “Ơi” đặt ở đầu câu, một từ “chi” đứng sau động từ “hát” đã đưa cách nói ngọt ngào, thân thương của Huế vào nhạc điệu của thơ.
Trước khung cảnh màu xuân ấy, Thanh Hải không giấu nổi cả xúc của mình:
Từng giọt long lanh rơi,
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Từ “giọt long lanh” không chỉ ...