Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Bạn xem câu trả lời của mình nhé:
Trả lời:
Kết luận về sự nở vì nhiệt của các chất:
- Rắn:
+)Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
+) Ứng dụng: Đặt con lăn trên một đầu cây cầu, để khoảng cách giữa các thanh sắt trên đường ray,...
- Lỏng:
+)Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
+) Ứng dụng: không đóng nước ngọt trong chay quá đầy, không nên đun nước thật đầy ấm,...
- Khí:
+)Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
+) Ứng dụng: ngâm quả bóng bàn bị bẹp vào nước để quả bóng phồng ra,khi đổ nước ra khỏi phích rồi đậy nắp lại ngay thì nắp bị bật ra,...
So sánh sự nở vì nhiệt của các chất rắn, lỏng, khí: rắn < lỏng < khí.
Chúc bạn học tốt!
1. Sự nở vì nhiệt của các chất
Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
Ví dụ 1:
– Dùng bông tẩm cồn đốt nóng thanh thép đã được lắp trên giá và chặn chốt ngang. Sau khi thanh thép đốt nóng, thép nở ra bẽ gãy chốt ngang.
– Thanh thép nở dài ra khi nóng lên.
– Hiện tượng xảy ra chứng tỏ khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể sinh ra một lực rất lớn.
Ví dụ 2:
Lắp chốt ngang sang bên phải gờ chặn, dùng khăn lạnh làm nguội thanh thép.
⇒ Chốt ngang cũng bị bẻ gãy
2. Một số ứng dụng về sự nở vì nhiệt của các chất
Sự nở vì nhiệt của chất rắn, lỏng và khí có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật. Ứng dụng để chế tạo băng kép (khi bị đốt nóng hay làm lạnh đều bị cong lại), đó là thiết bị tự động đóng ngắt mạch điện khi nhiệt độ thay đổi.
Trong kĩ thuật chế tạo và lắp đặt máy móc hoặc xây dựng công trình, người ta phải tính toán để khắc phục tác dụng có hại của sự nở vì nhiệt sao cho các vật rắn không bị cong hoặc nứt, gãy khi nhiệt độ thay đổi. Ví dụ : Đoạn nối các thanh ray xe lửa phải có khe hở, trên các công trình cầu, các ống kim loại dẫn hơi nước phải có đoạn uốn cong …
II. Phương pháp giải– Dựa vào tính dãn nở vì nhiệt của các chất, khi có vật cản sẽ tạo ra một lực rất lớn và đặc điểm của chúng để giải thích về cấu tạo các dụng cụ phục vụ trong đời sống và trong kĩ thuật, hay các hiện tượng trong thực tế.
– Dựa vào tính dãn nở khác nhau của các chất rắn khác nhau để giải thích sự hoạt động của băng kép khi thay đổi nhiệt độ.
– Dựa vào tính dãn nở khác nhau của các chất lỏng khác nhau để giải thích nên sử dụng chất lỏng nào ở trong nhiệt kế.
Trong đời sống và kĩ thuật, sự nở vì nhiệt của chất khí có một số ứng dụng rất thú vị như:
- Khinh khí cầu: Sử dụng việc đốt nóng không khí làm cho không khí nở ra, khối lượng riêng của không khí giảm, nên khí cầu có thể bay lên cao, nhờ sức gió mà di chuyển được.
- Đèn trời: Không khí trong đèn được đốt nóng nên nở ra, khối lượng riêng của không khí giảm, nhờ vật mà đèn có thể bay lên cao.
- Nhiệt kế chất khí đầu tiền do Ga-li-lê chế tạo. Nó gồm một bình cầu có gắn một ống thủy tinh. Hơ nóng bình rồi nhúng đầu ống thủy tinh vào một bình đựng nước. Khi bình nguội đi, nước dâng lên trong ống thủy tinh. Khi nhiệt độ môi trường tăng, không khí trong bình cầu nở ra, đẩy mực nước trong ống thủy tinh xuống thấp. Khi nhiệt độ môi trường giảm, không khi trong bình cầu co lại, mực nước trong ống thủy tinh dâng lên cao.
- Chất khí nở ra gây ra một lực rất lớn. Vì vậy khi các chai bị nút kín không mở được ra, người ta có thể làm nóng không khí trong chai, không khí nở ra, đẩy nút chai bật ra.
Tuy nhiên, sự nở vì nhiệt của chất khí đôi khi cũng có hại. Nếu bơm xe đạp, ô tô, xe máy quá căng, khi nhiệt độ tăng cao thì có thể gây nổ săm, lốp. Bình chứa khí nén khi gặp nhiệt độ cao bị nổ. Các vụ nổ này thường gây nguy hiểm cao và thiệt hại lớn.
VD: Khinh khí cầu, nhiệt kế, rơle nhiệt trong bàn ủi, để khe hở trên đường ray xe lửa để không gây hư hỏng đường ray
Sự nở vì nhiệt của chất rắn có nhiều ứng dụng trong đời sống kĩ thuật như:
- Băng kép (bộ phận chính của rơle nhiệt)
- Làm khâu dao, khâu liềm
- Khi lắp đặt đường ray xe lửa, giữa các thanh ray thường để hở 1 khe nhỏ. Khi nhiệt độ tăng, thanh ray có thể nở dài ra.
- Khi làm cầu, giữa các nhịp cầu, người ta thường để hở một đoạn nhỏ.
- Sử dụng con lăn ở gối cầu của cầu thép. Khi nhiệt độ tăng, nhờ con lăn mà cầu thép nở dài ra không bị cản trở.
- Các ống dẫn khí thường được uốn cong ở 1 số đoạn để khi khí nóng đi qua, ống dễ dàng nở dài ra.
Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt
- Sự nở vì nhiệt của các chất (rắn, lỏng, khí) có nhiều ứng dụng trong thực tế và kĩ thuật:
VD: Khinh khí cầu, nhiệt kế, rơle nhiệt trong bàn ủi, để khe hở trên đường ray xe lửa để không gây hư hỏng đường ray…
Ví dụ chất rắn :
Chuẩn bị một viên bi hình tròn được làm bắng sắt.Lúc đầu thấy viên bi chui lọt qua cái vòng .Những sau khi hơ viên bi qua lửa thì viên bi đã tăng thể tích và không thể chui lọt qua vòng được nữa .Ta tiếp tục nhúng viên bi vào trong nước lạnh ,ngay lập tức viên vi co lại và chui lọt qua cái còng
Ví dụ về chất lỏng :
Lúc đầu để một thau nước vào trong phích ,lượng nước đang có là 0,5 lít. Sau khi đun nóng lên ta có thể thấy được lượng nước trong phích đã tăng lên (còn tăng bao nhiêu là tùy thuộc vào nhiệt độ ,thời gian đun).
Ví dụ về chất khí :
Để một quả bóng bàn bị sẹp trong nước lạnh nát sau thấy quả bóng lại như cũ vì lượng khí có trong quả bóng đã dãn nở và làm cho quả bóng phồng lên lại
-một số ứng dụng nở vì nhiệt là:
+Khinh khí cầu: khinh khí cầu khi đốt lửa quả cầu chứa khí nóng thì chúng sẽ bay lên.
+Cốc thủy tinh: Khi rót nước vào cốc thủy tinh dày thì lớp thủy tinh bên trong tiếp súc với nước nóng lên trước rồi dãn nở và vỡ, trong khi lớp thủy tinh bên ngoài chưa kịp nóng lên và chưa dãn nở.
Chất khí: Khing khí cầu
Chất lỏng: Nhiệt kế
Chất rắn: Khe hở trên đường ray xe lửa
Khinh khí cầu, nhiệt kế, rơle nhiệt trong bàn ủi, để khe hở trên đường ray xe lửa để không gây hư hỏng đường ray