Lý Thường Kiệt mất năm 1105

Lý Thường Kiệt mất năm Ất Dậu (1105)

Câu 1: Nước Văn Lang được xem là ra đời vào khoảng thế kỷ 7 trước Công Nguyên. So với Âu Lạc, nhà nước Văn Lang có điểm khác biệt là hệ thống triều đình tổ chức chủ yếu dựa vào tôn giáo Phong Thần và hình thức quản lý quốc gia có sự phân tầng rõ rệt.

Văn minh Văn Lang-Âu Lạc, Chăm Pa và Phù Nam là ba ví dụ tiêu biểu cho sự đa dạng văn hóa và lịch sử của khu vực Đông Nam Á. Dưới đây là một so sánh về cơ sở hình thành, đời sống vật chất và đời sống tinh thần của ba nền văn minh này

1.Cơ sở hình thành

Văn minh Văn Lang-Âu Lạc: Văn minh này hình thành từ thế kỷ thứ 1 TCN ở vùng đồng bằng sông Hồng. Đây là nền văn minh có sự pha trộn giữa văn hóa Đông Á và Nam Á, với các nền văn hóa địa phương như Đông Sơn và Sa Huỳnh

Văn minh Chăm Pa: Chăm Pa là một vương quốc cổ đại nằm ở miền Trung Việt Nam, được hình thành từ thế kỷ thứ 2 TCN và phát triển mạnh mẽ vào thời Trung cổ. Văn minh Chăm Pa chịu ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ và văn hóa đồng bào Austronesia.

Văn minh Phù Nam: Phù Nam là một quốc gia cổ đại nằm ở miền Nam Việt Nam, hình thành từ thế kỷ thứ 1 TCN. Văn minh Phù Nam có sự ảnh hưởng từ văn minh Đông Á, Đông Nam Á và Nam Á, đặc biệt là Ấn Độ, Trung Quốc và Campuchia.

2.Đời sống vật chất:

Văn minh Văn Lang-Âu Lạc: Đời sống vật chất của Văn Lang-Âu Lạc dựa vào nông nghiệp và chăn nuôi, với sự phát triển của nghề làm đồ gốm và đồ đồng

Văn minh Chăm Pa: Chăm Pa phát triển dựa trên thương mại và nông nghiệp, với sự phát triển của ngành chế biến và xuất khẩu gốm sứ, đồ đồng và hàng thủy sản

Văn minh Phù Nam: Phù Nam có nền kinh tế phát triển dựa trên nông nghiệp và thương mại, với sự xuất khẩu lúa gạo và hàng thủy sản.

3.Đời sống tinh thần

Văn minh Văn Lang-Âu Lạc: Đời sống tinh thần của Văn Lang-Âu Lạc có sự tôn trọng đối với tự nhiên và các vị thần, với việc tôn thờ vua Hùng và các vị thần gốc đất.

Văn minh Chăm Pa: Chăm Pa theo đạo Hindu và thường tôn thờ các vị thần Hindu, với việc xây dựng các đền tháp và đình Hindu là điển hình.

​Văn minh Phù Nam: Phù Nam có nền văn hóa phong phú với sự tôn trọng và tôn thờ các vị thần tự nhiên và các vị thần thần thoại, cùng với việc thực hiện các nghi lễ và lễ hội.

--> Việc sử dụng mạng xã hội quá mức có thể dẫn đến nghiện, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, thể chất và các mối quan hệ xã hội thực tế.
--> Mạng xã hội là môi trường thuận lợi cho tin giả và thông tin sai lệch lan truyền nhanh chóng, gây ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của con người.
--> Việc dành quá nhiều thời gian cho thế giới ảo có thể khiến con người xao nhãng, mất tập trung và ít quan tâm đến thế giới thực tế.

+ Phản ánh thành tựu nền văn minh nông nghiệp trong buổi đầu dựng nước: 
--> Bánh chưng, bánh giầy được làm từ gạo nếp, thể hiện sự phát triển của nền nông nghiệp, biểu hiện sự giàu có, thịnh vượng của đất nước.
+ Đề cao giá trị lao động và nghề nông: 
--> Việc làm bánh đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và công phu, thể hiện tinh thần lao động say mê và sự tôn vinh nghề nông.
+ Thể hiện lòng thành tâm thờ kính Trời Đất, biết ơn tổ tiên: 
--> Bánh chưng, bánh giầy không chỉ là món ăn, mà còn là vật cúng trong các dịp lễ tết, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên và Trời Đất.
+ Phản ánh quan niệm sơ khai về vũ trụ: 
--> Bánh chưng vuông tượng trưng cho Trái Đất, bánh giầy tròn tượng trưng cho bầu trời, thể hiện quan niệm "trời tròn, đất vuông" của người xưa.

- Phản ánh thành tựu nền văn minh nông nghiệp trong buổi đầu dựng nước

=> Bánh chưng, bánh giầy được làm từ gạo nếp, thể hiện sự phát triển của nền nông nghiệp, biểu hiện sự giàu có, thịnh vượng của đất nước.

- Đề cao giá trị lao động và nghề nông:

=> Việc làm bánh trưng đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ vâng công phụ, thể hiện tình thâng lao động say mê và sự tôn vinh nghề nông.

- Thẻ hiện lòng thành tâm thờ kính Trời Đất, biết ơn tổ tiên:

=> Bánh chưng, bánh giầy không chỉ là món ăn, mà còn là vật cúng trong các dịp lễ tết, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên và Trời Đất.

- Phản ánh quan niệm sơ khai về vũ trụ: 

=> Bánh chưng vuông tượng trưng cho Trái Đất, bánh giầy tròn tượng trưng cho bầu trời, thể hiện quan niệm "trời tròn, đất vuông" của người xưa.

1.
=> Sau cải cách, vua Minh Mạng đã tổ chức lại đơn vị hành chính địa phương. Bắc thành và Gia Định thành bị xóa bỏ, đổi trấn thành tỉnh, cả nước bao gồm 30 tỉnh. Dưới tỉnh là phủ, huyện, tổng, xã.
=> Đến thời Minh Mệnh, để nhất thể hoá các đơn vị hành chính trong cả nước, năm 1831 - 1832 nhà vua thực hiện một công cuộc cải cách hành chính lớn đổi các dinh, trấn thành tỉnh.
=> Năm 1834, vua Minh Mệnh cho xoá bỏ các Trực lệ và Tổng trấn đổi chia 3 miền thành các Kỳ là Bắc kỳ, Trung kỳ và Nam kỳ.
=> Các triều đại Thiệu Trị, Tự Đức cũng áp dụng cách tổ chức hành chính địa phương của Minh Mạng.
2.
=> Thời vua Lê Thái Tổ và vua Lê Nhân Tông, cả nước chia làm 5 đạo. Dưới đạo là phủ, huyện (châu), xã. Thời vua Lê Thánh Tông, đổi chia 5 đạo thành 13 đạo thừa tuyên, đứng đầu mỗi đạo là 3 ti phụ trách 3 mặt khác nhau (đô ti, thừa ti và hiến ti). Dưới đạo thừa tuyên là phủ, châu, huyện, xã.
=> Thời Lê Thánh Tông, có sự sắp xếp lại bộ máy nhằm tập trung quyền lực vào tay hoàng đế và kiểm soát chặt chẽ cấp địa phương.
=> Bộ máy tổ chức thời Lê Thánh Tông là bộ máy quân chủ chuyên chế quan liêu được tổ chức khá chặt chẽ và hoàn chỉnh.

225 phút=3,75 giờ

225phút............. giờ 

1/
=> Các phát minh và khám phá khoa học đã mở rộng hiểu biết của con người về thế giới tự nhiên, từ việc hiểu biết về quy luật di truyền trong sinh vật đến việc khám phá ra năng lượng phóng xạ.
=> Các lý thuyết khoa học xã hội như chủ nghĩa xã hội khoa học của Karl Marx và Engels đã giúp con người hiểu rõ hơn về cấu trúc và quy luật phát triển của xã hội.
=> Sự phát triển của kĩ thuật, đặc biệt là việc sử dụng máy hơi nước và các phát minh mới trong ngành luyện kim, đã thúc đẩy sự tiến bộ của công nghiệp, tạo ra sự thay đổi lớn trong sản xuất và cuộc sống hàng ngày của con người.
=> Sự phát triển của khoa học, kĩ thuật đã tạo ra những bước tiến lớn trong công nghệ, từ việc sử dụng máy móc trong sản xuất đến việc phát triển các phương tiện giao thông như tàu hơi nước.
2/
=> Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế Nhật Bản đã dẫn đến sự ra đời của các công ty độc quyền như Mitsubisi, Mitsui. Các công ty này đã chi phối toàn bộ nền kinh tế, chính trị Nhật Bản.
=> Nhật Bản đã thực hiện chính sách bóc lột tối đa đối với nhân dân.
=> Nhật Bản đã thi hành chính sách xâm lược hiếu chiến bằng việc phát động hàng loạt cuộc chiến tranh: Đài Loan, Trung Quốc, Nga, Triều Tiên....
=> Chủ nghĩa đế quốc Nhật Bản được gọi là “Chủ nghĩa đế quốc phong kiến quân phiệt, hiếu chiến”.

Trình bày những nét chính và nêu ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 938 của Ngô Quyền? Từ đó, anh (chị) hãy nhận thức nhiệm vụ của mình trong việc bảo vệ đất nước?

→Những nét chính:

- Năm 938, quân Nam Hán kéo vào bờ biển nước ta, lúc này nước triều đang dâng, quân ta khiêu chiến, giả vờ thua rút chạy, giặc đuổi theo vượt qua bãi cọc ngầm.
- Khi nước triều rút, quân ta dốc toàn lực lượng đánh quật trở lại. Quân giặc rút chạy. Trận chiến diễn ra ác liệt (thuyền quân ta nhỏ gọn, dễ luồn lách ; thuyền địch to. cồng kềnh rất khó khăn chạy qua bãi cọc lúc này đã nhô lên do nước triều rút...).
- Vua Nam Hán vội ra lệnh thu quân về nước. Trận Bạch Đằng kết thúc thắng lợi về phía quân ta.

Ý nghĩa:

- Đánh bại hoàn toàn ý chí xâm lược của nhà Nam Hán.

- Thể hiện ý chí quyết tâm đấu tranh chống xâm lược của dân tộc ta.

- Đã bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc và mở ra thời đại độc lập đối với dân tộc ta.

- Đánh dấu sự trưởng thành của dân tộc và kết thúc hoàn toàn thời kì đấu tranh giành lại độc lập hàng chục thế kỉ. Đưa dân tộc bước sang một kỉ nguyên mới.

* Nhiệm vụ của mình trong việc bảo vệ đất nước:

+Có trách nhiệm học tập, tu dưỡng đạo đức, sống có trách nhiệm đối với gia đình, xã hội và với tổ quốc của  mình giống như ông cha ta đã và đang tạo nên. 

=> Năm 931, Dương Đình Nghệ đánh đuổi quân Nam Hán, giành lại quyền tự chủ cho người Việt ở Tĩnh Hải quân. Năm 937, Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn giết hại. Ngô Quyền, con rể và tướng của Đình Nghệ, tập hợp lực lượng đánh Công Tiễn để trị tội phản chủ.
=> Ngô Quyền đã tiến ra thành Đại La và giết chết Kiều Công Tiễn. Trong khi đó, quân Nam Hán vẫn chưa tiến vào tới biên giới. Vua Nam Hán đã phong con trai là Lưu Hoằng Tháo làm "Bình Hải tướng quân" và "Giao Chỉ vương", thống lĩnh thủy quân.
=> Ngô Quyền đã sử dụng chiến thuật cắm cọc ở sông Bạch Đằng. Khi nước triều dâng cao, Ngô Quyền cho thuyền nhẹ ra đánh và giả vờ thua. Lưu Hoằng Tháo đốc quân đuổi theo, vượt qua khu vực có bãi cọc ngầm mà không hề hay biết.
=> Khi nước triều bắt đầu rút, Ngô Quyền hạ lệnh cho quân tấn công. Trước sự chiến đấu dũng mãnh của quân dân Việt Nam, quá nửa quân Nam Hán bị chết đuối và Hoàng tử Nam Hán là Lưu Hoằng Tháo cũng bị Ngô Quyền giết chết. Trận chiến đã chấm dứt hơn 1000 năm Bắc thuộc của Việt Nam, nối lại quốc thống cho dân tộc. Sau chiến thắng này, Ngô Quyền lên ngôi vua, tái lập đất nước.