(4 điểm) Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5:
Quần thể di tích Cố đô Huế - di sản văn hóa thế giới đầu tiên của Việt Nam
[…] Nằm giữa lòng Huế, bên bờ Bắc của con sông Hương dùng dằng chảy xuyên qua từ Tây sang Đông, hệ thống kiến trúc biểu thị cho quyền uy của chế độ trung ương tập quyền nhà Nguyễn vẫn đang sừng sững trước bao biến động của thời gian. Đó là Kinh thành Huế, Hoàng thành Huế, Tử cấm thành Huế, ba tòa thành lồng vào nhau được bố trí đăng đối trên một trục dọc xuyên suốt từ mặt Nam ra mặt Bắc. Hệ thống thành quách ở đây là một mẫu mực của sự kết hợp hài hòa nhuần nhuyễn giữa tinh hoa kiến trúc Đông và Tây, được đặt trong một khung cảnh thiên nhiên kỳ thú với nhiều yếu tố biểu tượng sẵn có tự nhiên đến mức người ta mặc nhiên xem đó là những bộ phận của Kinh thành Huế - đó là núi Ngự Bình, dòng Hương Giang, cồn Giã Viên, cồn Bộc Thanh... Nhìn từ phía ngược lại, những công trình kiến trúc ở đây như hòa lẫn vào thiên nhiên tạo nên những tiết tấu diệu kỳ khiến người ta quên mất bàn tay con người đã tác động lên nó.
Ảnh: Cố đô Huế
Hoàng thành giới hạn bởi một vòng tường thành gần vuông với mỗi chiều xấp xỉ 600m với 4 cổng ra vào mà độc đáo nhất thường được lấy làm biểu tượng của Cố đô: Ngọ Môn, chính là khu vực hành chính tối cao của triều đình Nguyễn. Bên trong Hoàng thành, hơi dịch về phía sau, là Tử cấm thành - nơi ăn ở sinh hoạt của Hoàng gia.
[…] Xa xa về phía Tây của Kinh thành, nằm hai bên bờ sông Hương, lăng tẩm của các vua Nguyễn được xem là những thành tựu của nền kiến trúc cảnh vật hóa. Lăng vua đôi khi lại là một cõi thiên đường tạo ra cho chủ nhân thú tiêu dao lúc còn sống, rồi sau đó mới trở thành cõi vĩnh hằng khi bước vào thế giới bên kia. Hàm nghĩa như vậy nên kiến trúc lăng tẩm ở đây mang một phong thái hoàn toàn riêng biệt của Việt Nam. Mỗi lăng vua Nguyễn đều phản ánh cuộc đời và tính cách của vị chủ nhân đang yên nghỉ: lăng Gia Long mộc mạc nhưng hoành tráng giữa núi rừng trùng điệp khiến người xem cảm nhận được hùng khí của một chiến tướng từng trải trăm trận; lăng Minh Mạng uy nghi bình chỉnh đăng đối giữa rừng núi hồ ao được tôn tạo khéo léo, hẳn có thể thấy được hùng tâm đại chí của một chính trị gia có tài và tính cách trang nghiêm của một nhà thơ quy củ; lăng Thiệu Trị thâm nghiêm, vừa thâm trầm u uẩn giữ chốn đồng không quạnh quẽ, cũng thể hiện phần nào tâm sự của một nhà thơ siêu việt trên văn đàn song không nối được chí tiền nhân trong chính sự; lăng Tự Đức thơ mộng trữ tình được tạo nên chủ yếu bằng sự tinh tế của con người, phong cảnh nơi đây gợi cho du khách hình ảnh của một tao nhân mang nặng nỗi niềm trắc ẩn bởi tâm huyết của một nhà vua không thực hiện được qua tính cách yếu ớt của một nhà thơ...
Bên cạnh thành quách cung điện lăng tẩm nguy nga tráng lệ, Huế còn lưu giữ trong lòng bao nhiêu công trình kiến trúc độc đáo gắn liền với thể chế của hoàng quyền mà cách phối trí của các khoảng không gian đã tiến đến đỉnh cao của sự hài hòa trong bố cục. Song song với Kinh thành vững chãi bảo vệ bốn mặt, Trấn Bình Thành án ngữ đường sông, Trấn Hải Thành trấn giữ mặt biển, Hải Vân Quan phòng ngự đường bộ phía Nam, cả một hệ thống thành lũy của Kinh đô song không mấy ai để ý đến tính quân sự của nó vì nghệ thuật kiến trúc đã đạt đến đỉnh cao. Đan xen giữa các khu vực kiến trúc cảnh vật hóa độc đáo ấy, chúng ta còn có thể tham quan đàn Nam Giao - nơi vua tế trời; đàn Xã Tắc - nơi thờ thần đất, thần lúa; Hổ Quyền - đấu trường duy nhất dành cho voi và hổ; Văn Miếu - nơi thờ Khổng Tử và dựng bia khắc tên Tiến sĩ văn thời Nguyễn; Võ Miếu - nơi thờ các danh tướng cổ đại và dựng bia khắc tên Tiến sĩ võ; điện Hòn Chén - nơi thờ Thánh mẫu Thiên Y A Na... còn quá nhiều những thắng tích liên quan đến triều Nguyễn hòa điệu trong những thắng cảnh thiên nhiên nổi tiếng như sông Hương, núi Ngự, Vọng Cảnh, Thiên Thai, Thiên An, Cửa Thuận... thực sự là những bức tranh non nước tuyệt mỹ.
[…] Với một di sản văn hóa vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc túy của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hóa độc đáo của Việt Nam và thế giới. Di sản Huế đang được bảo tồn rất tốt bởi những nỗ lực không mệt mỏi của Đảng bộ và nhân dân Thừa Thiên Huế, của Bộ Văn hóa Thông tin, mà trực tiếp là Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế. Ngày 11 tháng 12 năm 1993, cả nước hân hoan đón mừng Quần thể di tích Cố đô được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới; ngày 7 tháng 11 năm 2003 vừa qua, văn hóa Huế một lần nữa được đăng quang khi Âm nhạc cung đình Huế: Nhã nhạc (triều Nguyễn) đã được UNESCO ghi tên vào danh mục Các Kiệt tác Di sản phi vật thể của nhân loại. Hẳn không chỉ như vậy, với một công cuộc bảo tồn lớn lao theo những tiêu chuẩn cao nhất của Di sản Thế giới, kho tàng văn hóa Huế sẽ còn nở rộ những đóa hoa nghệ thuật khác nữa. “Huế sẽ mãi mãi được giữ gìn” cho Việt Nam và cho thế giới, mãi mãi là niềm tự hào của chúng ta.
(Theo thuathienhue.gov.vn)
Câu 1. Văn bản trên giới thiệu về danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử nào?
Câu 2. Chỉ ra những phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản.
Câu 3. Theo em, vì sao văn bản Quần thể di tích Cố đô Huế - di sản văn hóa thế giới đầu tiên của Việt Nam được coi là một văn bản thông tin tổng hợp?
Câu 4. Chỉ ra và phân tích tác dụng của phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản.
Câu 5. Từ nội dung của văn bản, em có những suy nghĩ, cảm nhận gì về quần thể khu di tích Cố đô Huế?
Trong bối cảnh hiện đại hóa và toàn cầu hóa mạnh mẽ, việc bảo vệ và giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống của Việt Nam trở nên vô cùng cấp thiết, đặc biệt là với giới trẻ - những người chủ tương lai của đất nước. Ý thức bảo vệ văn hóa truyền thống không chỉ nằm ở việc học hỏi và tôn trọng những giá trị cổ truyền mà còn thể hiện qua hành động cụ thể như tham gia các hoạt động văn hóa, bảo tồn di sản văn hóa, và duy trì các lễ hội truyền thống. Giới trẻ cần nhận thức rằng, những giá trị văn hóa truyền thống không chỉ là di sản của quá khứ mà còn là nền tảng tạo nên bản sắc dân tộc và góp phần xây dựng tương lai. Việc giữ gìn văn hóa truyền thống đồng thời cũng là cách để thể hiện lòng tự hào dân tộc và tình yêu đất nước. Qua đó, mỗi người trẻ sẽ trở thành một đại sứ văn hóa, đóng góp vào việc duy trì và phát triển những giá trị quý báu của dân tộc.
Câu 2: Phân tích bài thơBài thơ khắc họa hình ảnh thân thuộc và ấm áp của người bà và cháu, đồng thời gửi gắm những tình cảm sâu sắc và tinh tế về tình cảm gia đình. Từ hình ảnh "khói chiều cõng một hoàng hôn" đến "bờ vai bà cõng tâm hồn cháu bay", tác giả đã vẽ nên một bức tranh đầy thơ mộng và gợi cảm. Hình ảnh bà hiện lên không chỉ là người chăm sóc, mà còn là người bạn đồng hành, người truyền tải những giá trị sống cho cháu.
Nghệ thuật miêu tả trong bài thơ rất đặc sắc, với việc sử dụng hình ảnh so sánh và ẩn dụ tinh tế. "Bờ vai bà cõng tâm hồn cháu bay" không chỉ là hình ảnh cụ thể, mà còn chứa đựng ý nghĩa tượng trưng sâu xa về sự che chở và dạy dỗ của bà. Hình ảnh “bánh xe bà đạp quay tròn” như tượng trưng cho sự vất vả, hy sinh và tình yêu thương vô bờ của người bà dành cho cháu.
Bài thơ còn sử dụng ngôn từ giản dị, gần gũi nhưng đầy sức gợi, làm cho người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận được khung cảnh và tình cảm trong bài. Những câu hỏi tu từ như “sau lưng bà, cháu cứ trông” hay “bà ơi?” càng làm tăng thêm sự gắn kết và tình cảm giữa bà và cháu.
Cuối cùng, bài thơ là lời nhắc nhở tinh tế về giá trị của gia đình và những kỷ niệm tuổi thơ, là hành trang quý báu mà mỗi người cần trân trọng và giữ gìn suốt cuộc đời.
Câu 1: Ý thức bảo vệ và giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống của giới trẻ Việt Nam hiện nay
Trong bối cảnh hiện đại hóa và toàn cầu hóa mạnh mẽ, việc bảo vệ và giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống của Việt Nam trở nên vô cùng cấp thiết, đặc biệt là với giới trẻ - những người chủ tương lai của đất nước. Ý thức bảo vệ văn hóa truyền thống không chỉ nằm ở việc học hỏi và tôn trọng những giá trị cổ truyền mà còn thể hiện qua hành động cụ thể như tham gia các hoạt động văn hóa, bảo tồn di sản văn hóa, và duy trì các lễ hội truyền thống. Giới trẻ cần nhận thức rằng, những giá trị văn hóa truyền thống không chỉ là di sản của quá khứ mà còn là nền tảng tạo nên bản sắc dân tộc và góp phần xây dựng tương lai. Việc giữ gìn văn hóa truyền thống đồng thời cũng là cách để thể hiện lòng tự hào dân tộc và tình yêu đất nước. Qua đó, mỗi người trẻ sẽ trở thành một đại sứ văn hóa, đóng góp vào việc duy trì và phát triển những giá trị quý báu của dân tộc.
Câu 2: Phân tích bài thơ
Bài thơ khắc họa hình ảnh thân thuộc và ấm áp của người bà và cháu, đồng thời gửi gắm những tình cảm sâu sắc và tinh tế về tình cảm gia đình. Từ hình ảnh "khói chiều cõng một hoàng hôn" đến "bờ vai bà cõng tâm hồn cháu bay", tác giả đã vẽ nên một bức tranh đầy thơ mộng và gợi cảm. Hình ảnh bà hiện lên không chỉ là người chăm sóc, mà còn là người bạn đồng hành, người truyền tải những giá trị sống cho cháu.
Nghệ thuật miêu tả trong bài thơ rất đặc sắc, với việc sử dụng hình ảnh so sánh và ẩn dụ tinh tế. "Bờ vai bà cõng tâm hồn cháu bay" không chỉ là hình ảnh cụ thể, mà còn chứa đựng ý nghĩa tượng trưng sâu xa về sự che chở và dạy dỗ của bà. Hình ảnh “bánh xe bà đạp quay tròn” như tượng trưng cho sự vất vả, hy sinh và tình yêu thương vô bờ của người bà dành cho cháu.
Bài thơ còn sử dụng ngôn từ giản dị, gần gũi nhưng đầy sức gợi, làm cho người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận được khung cảnh và tình cảm trong bài. Những câu hỏi tu từ như “sau lưng bà, cháu cứ trông” hay “bà ơi?” càng làm tăng thêm sự gắn kết và tình cảm giữa bà và cháu.
Cuối cùng, bài thơ là lời nhắc nhở tinh tế về giá trị của gia đình và những kỷ niệm tuổi thơ, là hành trang quý báu mà mỗi người cần trân trọng và giữ gìn suốt cuộc đời.