Thực hành đọc văn bản SVIP

NGÔN CHÍ

(Bài 3)

I. THỰC HÀNH ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG

1. Đọc

2. Tìm hiểu chung

- Thể loại: 

- Xuất xứ:  là bài thứ ba trong chùm thơ Ngôn chí gồm 21 bài của tập Quốc âm thi tập.

- Bố cục: 4 phần

+ Phần 1: (2 câu đề) Không gian sống thanh bình, yên tĩnh.

+ Phần 2: (2 câu thực) Ăn uống đơn sơ, giản dị.

+ Phần 3: (2 câu luận) Chăm lo sức khỏe, đời sống tinh thần.

+ Phần 4: (2 câu kết) Ngâm thơ, ngắm trăng tận hưởng cuộc sống.

II. KHÁM PHÁ VĂN BẢN

1. Đề tài, thi liệu

- Đề tài: 

- Thi liệu: cảnh thiên nhiên trước am trúc - nơi yên tĩnh, bữa cơm có dưa muối, áo mặc gấm là, nước trong, ao thưởng trăng, vườn hoa, đêm tuyết rơi.

2. Hình tượng thiên nhiên và tâm trạng của nhân vật trữ tình

- Thiên nhiên: yên bình, thanh tĩnh, nên thơ, vừa giản dị vừa thanh cao

+ Khung cảnh nhìn từ một am trúc thanh bình, tách rời khỏi những ồn ào của cuộc sống.

+ Cảnh vừa nên thơ (có ao trong để ngắm trăng, có hoa, có tuyết rơi trong đêm), vừa giản dị (hình ảnh đất cày, ruộng vườn được cày cuốc).

- Tâm trạng nhân vật trữ tình:

+ Nhàn nhã, thanh thản: thả mình tận hưởng cuộc sống điền viên.

+ Hài lòng với cuộc sống, dù ăn cơm với dưa muối, mặc áo the.

+ Lãng mạn, thi sĩ: ngắm trăng, ngắm tuyết, làm thơ, ngâm thơ.

3. Các yếu tố nghệ thuật đặc sắc

- Câu thơ sáu chữ xen giữa các câu thơ bảy chữ, đặt ở dòng thứ tư. 

- Sự kết hợp các các hình ảnh thơ giản dị, gần gũi, mang đậm hơi thở của cuộc sống và những hình ảnh thơ tinh mĩ, ước lệ, thể hiện tâm hồn của thi sĩ.

- Ngôn ngữ dân dã, mang giọng điệu của lời ăn tiếng nói hàng ngày trong dân gian (cơm ăn dầu có dưa muối).

4. Vẻ đẹp tư tưởng, tâm hồn của tác giả.

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung

- Thể hiện khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ.

- Tâm trạng nhàn nhã, thanh thản của nhân vật trữ tình.

2. Nghệ thuật

- Câu thơ sáu chữ xen giữa các câu thơ bảy chữ, đặt ở dòng thứ tư. 

- Sự kết hợp các các hình ảnh thơ giản dị, ngôn ngữ dân dã.