Bài học cùng chủ đề
Báo cáo học liệu
Mua học liệu
Mua học liệu:
-
Số dư ví của bạn: 0 coin - 0 Xu
-
Nếu mua học liệu này bạn sẽ bị trừ: 2 coin\Xu
Để nhận Coin\Xu, bạn có thể:
Luyện tập SVIP
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Văn bản Trưởng giả học làm sang của tác giả nào?
ÔNG GIUỐC-ĐANH MẶC LỄ PHỤC
(Mô-li-e)
Phó may, Thợ phụ mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh.
Ông Giuốc-đanh, Gia nhân
Ông Giuốc-đanh: – A! Bác đã tới đấy à! Tôi sắp phát khùng lên vì bác đây.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ phụ xúm lại bộ lễ phục của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Đôi bít tất lụa bác gửi đến cho tôi chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được và đã đứt mất hai mắt rồi.
Phó may: – Rồi nó giãn ra thì lại rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mãi các mắt thì sẽ rộng thật. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào!
Phó may: – Không, đôi giày không làm ngài đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi, tôi bảo là nó làm tôi đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng ra thế vì tôi thấy thế. Bác này lí luận hay nhỉ!
Phó may: – Thưa, đây là bộ lễ phục đẹp nhất triều đình và may vừa mắt nhất. Sáng chế ra được một bộ lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen thật là tuyệt tác. Tôi thách các thợ giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Nào ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại cần phải bảo may hoa xuôi ư?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì những người quý phái đều mặc như thế cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc áo ngược hoa ư?
Phó may: – Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – Ồ ! Thế thì bộ áo này may được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn thì tôi sẽ xin may hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không.
Phó may: – Xin ngài cứ việc bảo.
Ông Giuốc-đanh: – Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc áo này có vừa vặn không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi đố hoạ sĩ nào lấy bút mà vẽ hầu ngài bộ áo vừa khít hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ phụ may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác là anh hùng của thời đại về may áo chẽn đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông đính mũ có được chững chạc không?
Phó may: – Chững chạc tuốt!
Ông Giuốc-đanh: (nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa, bác phó! Vải này là thứ hàng tôi đưa bác may bộ lễ phục trước của tôi đây mà. Tôi nhận ra đúng nó rồi.
Phó may: – Chẳng là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã gạn lại một áo để mặc.
Ông Giuốc-đanh: – Đành là đẹp, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi mới phải.
Phó may: – Mời ngài mặc thử bộ lễ phục chứ ạ?
Ông Giuốc-đanh: – Ừ, đưa đây tôi.
Phó may: – Khoan đã, không thể mặc như thế được. Thứ áo này phải mặc đúng thể thức, tôi có đem người đến để mặc hầu ngài theo nhịp điệu. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ lễ phục này hầu ngài theo cách thức mặc cho các nhà quý phái.
Bốn chủ thợ phụ ra, hai chú cởi tuột quần cộc của ông Giuốc-đanh mặc lúc tập kiếm vừa rồi, hai chú thì lột áo ngắn rồi họ mặc bộ lễ phục mới vào cho ông. Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục xong, đi đi lại lại giữa đám thợ, phô áo mới cho họ xem có được không. Cởi áo, mặc áo, chân bước, miệng nói, tất cả đều theo nhịp của dàn nhạc.
Thợ phụ: – Bẩm ông lớn, xin ông lớn ban cho anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ phụ: – Bẩm, ông lớn ạ
Ông Giuốc-đanh: – Ông lớn ư? Ấy đấy, ăn mặc theo lối quý phái thì thế đấy! Còn cứ bo bo giữ kiểu áo quần trưởng giả thì đời nào được gọi là “ông lớn”. Đây, ta thưởng về tiếng “ông lớn” đây này!
Thợ phụ: – Bẩm cụ lớn, anh em chúng tôi đội ơn cụ lớn lắm lắm.
Ông Giuốc-đanh: – “Cụ lớn”, ồ, ồ, cụ lớn! Chú mày thong thả tí đã. Cái tiếng “cụ lớn” đáng thưởng lắm. “Cụ lớn” không phải là một tiếng tầm thường đâu nhé. Này, cụ lớn thưởng cho các chú đây.
Thợ phụ: – Dám bẩm đức ông, anh em chúng tôi sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ đức ông.
Ông Giuốc-đanh: - Lại “đức ông” nữa! Hà hà! Hà hà! Các chú hãy đợi tí, đừng đi vội. Ta là đức ông kia mà! (nói riêng) Của đáng tội, nếu nó tôn ta lên bậc tướng công, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Đây nữa này, thưởng cho chú về tiếng “đức ông” đấy nhé.
Thợ phụ: – Dạ, bẩm đức ông, anh em chúng tôi xin bái tạ ơn người.
Ông Giuốc-đanh: Nói riêng - Nó như thế là phải chăng, nếu không ta đến mất tong cả tiền cho nó thôi.
Bốn người thợ phụ vui mừng nhảy múa.
(Trưởng giả học làm sang, trong Tuyển tập kịch Mô-li-e, Tuấn Đô dịch, NXB Sân khấu, 1994)
Văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục được trích từ tác phẩm nào?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Thể loại của văn bản là gì?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Văn bản gồm những phần chính nào?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Phương thức biểu đạt chính của văn bản là
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Ông Giuốc-đanh muốn phó may làm gì?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Vì sao ông Giuốc-đanh lại muốn may một bộ lễ phục đẹp nhất triều?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Hành động đầu tiên khi ông Giuốc-đanh thấy hoa trên áo bị may ngược là gì?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Các chi tiết sau cho thấy phó may là người thế nào?
- Mua bít tất, giày chật cho ông Giuốc-đanh.
- Chống chế về việc mình may hoa ngược.
- Gạn từ vải của ông Giuốc-đanh để may áo cho mình.
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Chi tiết nào cho thấy ông Giuốc-đanh là một kẻ háo danh?
Bộ phận in nghiêng trong câu sau được gọi là gì?
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) - Nó như thế là phải chăng, nếu không ta đến mất tong cả tiền cho nó thôi.
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Giữa nhân vật ông Giuốc-đanh và phó may có sự xung đột giữa
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Dòng nào nói đúng về chủ đề của văn bản?
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Trong những lời nói của các thợ phụ, tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì?
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
TRƯỞNG GIẢ HỌC LÀM SANG
(Trích, MÔ-LI-E)
HỒI THỨ HAI
LỚP V
PHÓ MAY, THỢ BẠN
(Mang bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh)
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bác đấy.
Phó may: – Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.
Phó may: – Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quá ấy chứ.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nếu tôi cứ làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.
Phó may: – Thưa ngài, đâu có.
Ông Giuốc-đanh: – Đâu có là thế nào?
Phó may: – Không, không đau đâu mà.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi bảo đau, là đau.
Phó may: – Ngài cứ tưởng tượng ra thế.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kìa!
Phó may: – Thưa, đây là bộ áo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đấy.
Ông Giuốc-đanh: – Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi!
Phó may: – Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu!
Ông Giuốc-đanh: – Lại còn phải bảo cái đó à?
Phó may: – Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.
Ông Giuốc-đanh: – Những người quý phái mặc ngược hoa à?
Phó may: - Thưa ngài, vâng.
Ông Giuốc-đanh: – À ! Thế thì được đấy.
Phó may: – Nếu ngài muốn, thì sẽ xoay hoa xuôi lại thôi mà.
Ông Giuốc-đanh: – Không, không
Phó may: – Ngài chỉ việc bảo tôi.
Ông Giuốc-đanh: – Tôi đã bảo không mà. Bác may thế này được rồi. Bác cho rằng tôi mặc thế này có vừa sát không?
Phó may: – Còn phải nói! Tôi thách một hoạ sĩ lấy bút mà vẽ cho sát hơn được. Ở nhà tôi có một chú thợ bạn, may quần cộc thì tài nhất thiên hạ; và một chú khác, về may áo chẽn, là anh hùng của thời đại.
Ông Giuốc-đanh: – Bộ tóc giả và lông cắm mũ có được chỉnh tề không?
Phó may: – Mọi thứ đều tốt cả.
Ông Giuốc-đanh: (Nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa! Bác phó may, đây đúng là thứ hàng của bộ áo bác may cho tôi lần trước mà. Tôi nhận đúng nó rồi.
Phó may: – Chả là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã có ý gạn lấy một bộ áo cho tôi thì phải.
Ông Giuốc-đanh: – Phải, nhưng đáng lẽ đừng gạn vào áo của tôi.
Phó may: – Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: – Có, đưa tôi.
Phó may: – Khoan đã. Phải có thể thức chứ. Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ. Ớ này! Vào đây, các chú. Các chú hãy mặc bộ áo này cho ngài đây, theo cách thức mặc cho những người quý phái.
Bốn chú thợ bạn ra, hai chú cởi tuột quần cộc tập võ của lão, và hai chú kia cởi áo lót của lão ra. Rồi họ mặc áo mới vào cho lão; và ông Giuốc-đanh đi đi lại lại giữa đám họ và phô áo mới cho họ xem có được không. Tất cả những việc đó làm theo nhịp đàn của tất cả ban hợp xướng.
Thợ bạn: – Bẩm ngài quý tộc, xin ngài ban cho các anh em ít tiền uống rượu.
Ông Giuốc-đanh: – Anh gọi ta là gì?
Thợ bạn: – Ngài quý tộc.
Ông Giuốc-đanh: (Ngài quý tộc) – Ấy đấy, ăn mặc ra người quý phái thì thế đấy! Cứ bo bo y phục trưởng giả, thì chẳng có ai gọi là “Ngài quý tộc!”. Đây, thưởng cho câu “Ngài quý tộc!” đây này.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, anh em đa tạ tướng công ạ.
Ông Giuốc-đanh: (Tướng công) – Ồ! Ồ! “Tướng công!”. Hãy thong thả, chú mình. “Tướng công” là đáng thưởng lắm, “tướng công” không phải là một câu tầm thường đâu nhé. Này, tướng công ban cho các chú đấy.
Thợ bạn: – Bẩm tướng công, tất cả các anh em sẽ đi uống rượu chúc sức khoẻ của đại nhân!
Ông Giuốc-đanh: (Đại nhân) – Ố! Ố! Ố! Thong thả, đừng đi vội, gọi ta là “Đại nhân!” (Nói riêng) – Quả đáng tội nó mà đi tới Đức ông, thì nó sẽ được cả túi tiền mất. Này, thưởng cho câu “Đại nhân” đây.
Thợ bạn: — Bẩm tướng công, anh em xin bái tạ ơn Người.
Ông Giuốc-đanh: (Nói riêng) — Thế là phải chăng, ta đang sắp cho nó tất cả túi tiền.
Bốn chú thợ bạn vui mừng nhảy múa, khúc múa này làm thành màn phụ thứ hai.
HỒI THỨ BA
LỚP I
ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Chúng bay hãy đi theo tao, để tao đi phố chưng diện bộ áo của tao một tí; cần nhất là hai đứa bay phải đi bám gót tao, cho thiên hạ thấy rõ chúng bay là quân hầu của tao đấy nhé.
Những tên hầu: – Bẩm ông, vâng ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Gọi con Ni-côn (Nicole) lên đây cho tao sai bảo. Thôi, cứ đứng yên đấy, nó lên kia rồi.
LỚP II
NI-CÔN, ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU
Ông Giuốc-đanh: – Ni-côn!
Ni-côn: – Dạ?
Ông Giuốc-đanh: – Nghe đây!
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày cười cái gì?
Ni-côn: – Hí, hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế?
Ni-côn: – Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Thế nào?
Ni-côn: – Ối! Ối giời ơi! Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hẳn?
Ni-côn: – Không, thưa ông con đâu dám thế. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ.
Ni-côn: – Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hi, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Mày không thôi đi phỏng?
Ni-côn: – Thưa ông, con xin lỗi ông; nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Cái con này mới láo chứ!
Ni-côn: – Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Tao thì...
Ni-côn: – Xin ông bỏ quá cho. Hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-danh: – Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tao thề sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.
Ni-côn: – Dạ vâng, thưa ông, thế là hết rồi, con không cười nữa ạ.
Ông Giuốc-đanh: – Cử giờ hồn đấy. Mày phải lau chùi ngay cho kịp...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao bảo rằng phải lau chùi phòng khách, và...
Ni-côn: – Hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Chưa thôi phỏng?
Ni-côn: – Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Điên tiết thật!
Ni-côn: – Xin ông làm ơn để cho con cười. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Tao mà...
Ni-côn: – Thưa ô...ông, không cừ..ời, thì con tức bụng mà chết mất. Hí, hí, hí!
Ông Giuốc-đanh: – Có con chết treo nào mà lại như cái con này, hỗn hỗn láo láo, cười sằng sặc vào mặt tao, chứ không nghe tao dặn bảo công việc.
(Mô-li-e, Trưởng giả học làm sang, Tuấn Đô dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr. 59 - 67)
Để làm rõ sự háo danh, ngu dốt của ông Giuốc-đanh, tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì? (Chọn 2 đáp án)
Bạn có thể đánh giá bài học này ở đây