Đoạn văn nghị luận (200 chữ): Phân tích, đánh giá nhân vật Thứ

Nhân vật Thứ trong đoạn trích thể hiện bi kịch của người trí thức tiểu tư sản trước Cách mạng tháng Tám, bị mắc kẹt giữa hoài bão lớn lao và thực tại khắc nghiệt. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, Thứ từng ôm ấp những ước mơ cao đẹp, mong muốn trở thành người thay đổi quê hương, đất nước. Tuy nhiên, thực tại nghèo khổ, những ràng buộc gia đình, và sự thiếu ý chí đã dập tắt những ước vọng ấy, khiến anh rơi vào trạng thái sống mòn mỏi, uể oải. Thứ ý thức rõ về sự “mốc lên”, “mòn đi” của đời mình nhưng lại nhu nhược, không dám vượt qua thực tại. Điều này bộc lộ mâu thuẫn nội tâm sâu sắc: vừa khao khát thay đổi nhưng lại không đủ sức thoát khỏi sự trói buộc của thói quen và sợ hãi. Qua nhân vật Thứ, Nam Cao lên án lối sống tầm thường, cam chịu, đồng thời đặt ra vấn đề về ý chí và sự dấn thân của con người trong việc theo đuổi ước mơ. Đây là lời cảnh tỉnh có giá trị nhân văn sâu sắc, nhắc nhở mỗi người không được để mình rơi vào trạng thái sống vô nghĩa.

---

Bài văn nghị luận (600 chữ): Bàn về vấn đề “Tuổi trẻ và ước mơ”

Gabriel Garcia Marquez từng nói: “Không phải người ta ngừng theo đuổi ước mơ vì họ già đi mà họ già đi vì ngừng theo đuổi ước mơ.” Câu nói gợi nhắc vai trò quan trọng của ước mơ trong hành trình sống, nhất là với tuổi trẻ. Tuổi trẻ là quãng thời gian đẹp đẽ nhất, nơi con người có khát vọng, hoài bão và sự dũng cảm để biến những điều tưởng chừng không thể thành hiện thực.

Ước mơ chính là ánh sáng dẫn lối, là động lực thúc đẩy con người vượt qua thử thách và chinh phục thành công. Với tuổi trẻ, việc có ước mơ và dám theo đuổi nó không chỉ làm cuộc sống trở nên ý nghĩa mà còn định hình nhân cách và giá trị bản thân. Những nhân vật lịch sử hay những người thành đạt như Bill Gates, Elon Musk đều là minh chứng cho việc theo đuổi ước mơ đã đưa họ tới đỉnh cao sự nghiệp và cống hiến cho nhân loại.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ dũng cảm để kiên trì với ước mơ của mình. Thực tế, nhiều người trẻ ngày nay dễ dàng từ bỏ ước mơ vì sự cám dỗ của cuộc sống hiện tại, vì sợ hãi trước khó khăn hoặc thiếu ý chí. Khi đó, họ sống một cuộc đời an phận, tẻ nhạt, giống như nhân vật Thứ trong tiểu thuyết “Sống mòn” của Nam Cao – một người từng có hoài bão lớn nhưng lại bị thực tại đè nén, rơi vào trạng thái sống vô nghĩa. Điều này đặt ra bài học rằng ước mơ phải đi đôi với hành động, nỗ lực và lòng kiên trì.

Câu nói của Gabriel Garcia Marquez còn khẳng định rằng sự già nua không nằm ở tuổi tác mà nằm ở tâm hồn. Một người trẻ không có ước mơ chẳng khác nào ngọn đèn tắt lịm, trong khi một người lớn tuổi vẫn mang trong mình khát vọng sẽ luôn tràn đầy sức sống. Vì vậy, việc nuôi dưỡng và theo đuổi ước mơ không chỉ là trách nhiệm của tuổi trẻ mà còn là hành trình suốt đời.

Tuổi trẻ và ước mơ là hai điều không thể tách rời. Nếu tuổi trẻ là cánh buồm, thì ước mơ là ngọn gió đưa con người ra khơi. Hãy sống, ước mơ, và hành động hết mình để không chỉ làm đẹp cho cuộc sống của chính mình mà còn góp phần xây dựng một thế g

iới tốt đẹp hơn.

Câu 1. Điểm nhìn của người kể chuyện trong văn bản là điểm nhìn của người kể chuyện ngôi thứ ba, nhưng thâm nhập sâu vào tâm trạng và suy nghĩ của nhân vật Thứ, giúp người đọc cảm nhận được sự bế tắc, dằn vặt nội tâm của nhân vật.

---

Câu 2.

Ước mơ của nhân vật Thứ khi ngồi trên ghế nhà trường là trở thành một vĩ nhân, đạt được những thành tựu lớn lao: đỗ tú tài, vào đại học, đi du học, và mang lại sự thay đổi lớn lao cho quê hương, xứ sở.

---

Câu 3.

Biện pháp tu từ được sử dụng: Điệp ngữ.

Điệp từ “y sẽ” và các từ ngữ chỉ trạng thái tiêu cực như “mốc lên”, “gỉ đi”, “mòn”, “mục ra” được lặp lại để nhấn mạnh sự bế tắc, bất lực và cảm giác vô dụng của nhân vật Thứ.

Tác dụng: Tăng cường sức biểu cảm, thể hiện sự dằn vặt, tuyệt vọng và ý thức rõ ràng của Thứ về tình trạng sống “mòn”, sống “chết” của mình, qua đó làm nổi bật bi kịch của người trí thức tiểu tư sản trong xã hội đương thời.

---

Câu 4.

Cuộc sống của nhân vật Thứ:

Bế tắc, đơn điệu, nghèo khó, không có tương lai rõ ràng.

Cuộc sống dần lụi tàn trong sự bất lực và thói quen cam chịu.

Con người của Thứ:

Có ý thức sâu sắc về bi kịch cuộc đời mình nhưng nhu nhược, thiếu ý chí thay đổi.

Mâu thuẫn giữa mong muốn vượt lên hoàn cảnh và sự cam chịu trước thực tại.

Là hiện thân của người trí thức tiểu tư sản trong xã hội cũ, bị đẩy vào trạng thái mòn mỏi, tiêu cực.

---

Câu 5.

Triết lý nhân sinh rút ra từ văn bản:

“Sống tức là thay đổi” – con người cần vượt qua sự sợ hãi trước những điều chưa biết để vươn tới một cuộc sống ý nghĩa hơn.

Văn bản cảnh tỉnh về lối sống cam chịu, tù túng, giống như con trâu không dám dứt sợi dây thừng.

Thông điệp: Đừng để thói quen và nỗi sợ thay đổi biến cuộc đời trở thành một chuỗi ngày mòn mỏi, vô nghĩa. Sự dũng cảm, quyết tâm

là cần thiết để tìm kiếm tự do và hạnh phúc.