Nhà văn Nam Cao từng viết trong truyện ngắn “Tư cách mõ”: “Lòng khinh, trọng của chúng ta có ảnh hưởng đến cái nhân cách của người khác nhiều lắm; nhiều người không biết gì là tự trọng, chỉ vì không được ai trọng cả; làm nhục người là một cách rất diệu để khiến người sinh đê tiện…”

Em hoàn toàn đồng tình với ý kiến trên của Nam Cao, bởi nó không chỉ thể hiện một sự thấu hiểu sâu sắc về nhân cách con người mà còn gửi gắm thông điệp nhân văn về cách chúng ta đối xử với người khác trong xã hội.

Trước hết, lòng tự trọng và nhân cách của con người không tự nhiên mà có, nó được hình thành và phát triển qua những gì mà họ nhận lại từ người xung quanh. Khi một người luôn bị coi thường, khinh rẻ, họ sẽ dần mất đi lòng tự trọng và tự nhận mình là kẻ “vô giá trị”. Ngược lại, khi được tôn trọng và tin tưởng, họ sẽ biết sống đúng mực và có trách nhiệm hơn với bản thân. Đây là điều Nam Cao muốn nhấn mạnh: sự khinh hay trọng của người khác chính là tấm gương phản chiếu nhân cách của một con người.

Bên cạnh đó, làm nhục người khác là một hành động tàn nhẫn. Nó không chỉ hạ thấp danh dự của họ mà còn gián tiếp đẩy họ vào con đường tha hóa, đê tiện. Khi bị xem thường quá nhiều lần, con người sẽ mất đi niềm tin vào bản thân và xã hội. Chẳng hạn, trong cuộc sống, có những người vì bị coi thường mà dần trở nên thụ động, bi quan, thậm chí tìm đến con đường sai trái như phạm pháp hay sống buông thả.

Tuy nhiên, xã hội cũng có những tấm gương vượt qua sự khinh miệt để khẳng định giá trị của bản thân. Nhưng điều đó không có nghĩa ai cũng đủ mạnh mẽ để làm được điều ấy. Vì vậy, việc biết tôn trọng người khác chính là cách nâng cao nhân cách của chính mình và giúp họ sống tốt đẹp hơn.

Tóm lại, ý kiến của Nam Cao là hoàn toàn đúng đắn và sâu sắc. Chúng ta cần học cách tôn trọng người khác, dù họ ở bất kỳ hoàn cảnh nào. Bởi lẽ, sự tôn trọng không chỉ giúp họ giữ gìn nhân cách mà còn thể hiện bản chất nhân văn của mỗi con người trong xã hội.

Phê phán thói đê tiện, tham lam, trơ tráo 

Nhấn mạnh mức độ đê tiện của tên mõ

Câu 1:

Trong truyện ngắn Áo tết, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa một cách nhẹ nhàng, chân thật tình bạn trong sáng, giản dị giữa hai cô bé Bích và Em. Tình bạn ấy không chỉ được xây dựng trên nền tảng của sự đồng cảm và sẻ chia mà còn là lòng vị tha và tình yêu thương chân thành. Qua sự đan xen điểm nhìn trần thuật của cả hai nhân vật, tác giả giúp người đọc thấu hiểu sâu sắc hơn suy nghĩ và cảm xúc của từng người. Với bé Em, dù có hoàn cảnh khá giả hơn, em vẫn chọn cách gần gũi và thân thiện với Bích. Đặc biệt, việc Em quyết định không mặc bộ đầm hồng đẹp nhất vào dịp Tết vì không muốn bạn mình thấy thua thiệt đã thể hiện sự trân trọng và đồng cảm sâu sắc. Ngược lại, từ góc nhìn của Bích, ta thấy sự thấu hiểu và quý mến mà cô bé dành cho Em, không hề ghen tị mà rất chân thành, trong sáng. Sự đan xen trong điểm nhìn trần thuật này khiến câu chuyện thêm phần sâu lắng, làm nổi bật vẻ đẹp của tình bạn vượt lên trên những khác biệt về hoàn cảnh. Từ đó, truyện ngắn truyền tải bài học quý giá về tình bạn: khi có lòng chân thành, sự thấu hiểu và trân trọng, tình bạn sẽ trở nên bền chặt và ý nghĩa.

Câu 2:

Mahatma Gandhi đã từng nói: "Tài nguyên thiên nhiên không phải là di sản của tổ tiên chúng ta, mà là sự vay mượn từ các thế hệ tương lai." Câu nói này đã khẳng định sâu sắc tầm quan trọng của tài nguyên thiên nhiên và trách nhiệm của con người trong việc sử dụng chúng. Thật vậy, tài nguyên thiên nhiên không chỉ là nền tảng cho sự tồn tại và phát triển của con người mà còn là yếu tố quyết định sự bền vững của môi trường sống và nền văn minh nhân loại. Từ đó, nhận thức về việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên không chỉ là bảo vệ cuộc sống hiện tại mà còn là bảo vệ tương lai của các thế hệ mai sau.

Trước hết, tài nguyên thiên nhiên có vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống con người. Nước, không khí, đất đai, khoáng sản, và năng lượng là những tài nguyên không thể thiếu để duy trì sự sống và phát triển xã hội. Nước cung cấp cho nhu cầu sinh hoạt, tưới tiêu, và công nghiệp; rừng không chỉ cung cấp gỗ và các sản phẩm từ gỗ mà còn điều hòa không khí, bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học; đất đai là nền tảng cho hoạt động nông nghiệp, cung cấp lương thực cho con người. Ngoài ra, các nguồn tài nguyên khoáng sản như dầu mỏ, than đá, và kim loại là nguồn năng lượng và nguyên liệu quan trọng trong sản xuất và phát triển kinh tế. Nếu không có tài nguyên thiên nhiên, con người không thể tồn tại và phát triển như ngày nay.

Tuy nhiên, thực trạng khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên hiện nay đang đặt ra nhiều vấn đề nghiêm trọng. Hoạt động khai thác quá mức các nguồn tài nguyên, chặt phá rừng bừa bãi, ô nhiễm nguồn nước và không khí đã và đang gây ra những hậu quả nặng nề đối với môi trường và hệ sinh thái. Việc làm này không chỉ đe dọa đến sự sống của các loài động thực vật mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và đời sống của con người. Bên cạnh đó, sự cạn kiệt tài nguyên cũng đẩy nhân loại vào tình trạng khủng hoảng năng lượng và nguy cơ mất cân bằng sinh thái, khiến cho việc phát triển bền vững trở nên khó khăn hơn.

Để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và đảm bảo sự phát triển bền vững cho các thế hệ tương lai, chúng ta cần thực hiện những biện pháp hiệu quả và hợp lý. Trước tiên, giáo dục ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên cần được đưa vào các chương trình giáo dục từ bậc tiểu học đến đại học. Khi nhận thức được tầm quan trọng của tài nguyên thiên nhiên, con người sẽ tự giác hơn trong việc sử dụng và bảo vệ chúng. Thứ hai, cần thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió, và nước để giảm sự phụ thuộc vào tài nguyên không tái tạo như dầu mỏ, than đá. Ngoài ra, việc quản lý và khai thác tài nguyên thiên nhiên cần được thực hiện một cách bền vững, không gây hại đến môi trường và đảm bảo sự cân bằng sinh thái. Các chính sách và quy định về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên cũng cần được ban hành và thực thi nghiêm ngặt, với những hình phạt thích đáng cho những hành vi vi phạm.

Tóm lại, tài nguyên thiên nhiên là yếu tố sống còn của con người và môi trường sống. Việc bảo vệ và sử dụng tài nguyên một cách hợp lý không chỉ là trách nhiệm đối với cuộc sống hiện tại mà còn là trách nhiệm đối với các thế hệ tương lai. Như lời Mahatma Gandhi, chúng ta đang "vay mượn từ các thế hệ tương lai," vì vậy hãy hành động ngay hôm nay để trả lại cho họ một hành tinh xanh sạch và bền vững. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể đảm bảo một cuộc sống an lành và phát triển bền vững cho tất cả mọi người.

Câu 1. Văn bản này thuộc thể loại truyện ngắn.

Câu 2. Đề tài của văn bản là tình bạn trong sáng, chân thành của hai cô bé trong hoàn cảnh gia đình khác nhau.

Câu 3. Cốt truyện của văn bản nhẹ nhàng, gần gũi, xoay quanh những suy nghĩ, cảm xúc đơn thuần của hai cô bé Em và Bích về ngày Tết và những bộ quần áo mới. Câu chuyện khắc họa sự đối lập giữa hoàn cảnh gia đình của hai nhân vật nhưng lại tôn vinh tình bạn chân thành của họ

Câu 4. Chi tiết tiêu biểu nhất là khi bé Em quyết định không mặc bộ đầm hồng đẹp nhất để đi chơi với con Bích, vì “bạn bè phải vậy chớ... đứa mặc áo đẹp, đứa mặc áo xấu coi gì được.”

Đây là chi tiết thể hiện sự hy sinh nhỏ bé, nhưng chân thành của bé Em dành cho con Bích. Nó cho thấy tình cảm bạn bè của Em, sẵn sàng từ bỏ niềm vui cá nhân để bạn không cảm thấy thua thiệt. 

Câu 5. Văn bản kể về tình bạn hồn nhiên và trong sáng của hai cô bé Em và Bích. Mặc dù gia đình khác nhau về hoàn cảnh kinh tế, bé Em luôn quan tâm và yêu thương Bích, thậm chí chấp nhận không mặc bộ đồ đẹp nhất của mình để bạn không cảm thấy tự ti. Câu chuyện qua đó đề cao giá trị tình bạn, sự sẻ chia và lòng tốt trong cuộc sống.