Cơ thể là một thể thống nhất SVIP

I. Mối quan hệ giữa các quá trình sinh lí trong cơ thể

1. Mối quan hệ giữa các quá trình sinh lí trong cơ thể thực vật

Các quá trình sinh lí diễn ra trong cơ thể thực vật (trao đổi nước, dinh dưỡng khoáng, quang hợp, hô hấp,...) có mối quan hệ mật thiết với nhau đảm bảo cho sự hoạt động thống nhất của cơ thể. Bất kì quá trình sinh lí nào thay đổi đều ảnh hưởng đến quá trình sinh lí khác.

Ví dụ: khi quá trình hấp thụ nước và chất khoáng bị cản trở sẽ dẫn đến thiếu nguyên liệu cho quang hợp, hô hấp,...

2. Mối quan hệ giữa các quá trình sinh lí trong cơ thể động vật

Các quá trình sinh lí diễn ra trong cơ thể động vật (tiêu hóa, hô hấp, bài tiết, tuần hoàn,...) có mối quan hệ chặt chẽ. Cơ thể chỉ tồn tại, sinh trưởng, phát triển bình thường khi các hoạt động sinh lí này diễn ra nhịp nhàng.

Ví dụ: khi hệ tuần hoàn hoạt động bình thường sẽ đảm bảo lưu lượng máu lên hệ hô hấp, nhờ vậy hệ hô hấp sẽ lấy đủ O₂ cho cơ thể và thải CO₂ hiệu quả.

II. Cơ thể là một hệ thống mở, tự điều chỉnh

1. Cơ thể là một hệ thống mở

Hệ thống mở là hệ thống có sự trao đổi năng lượng, vật chất và thông tin với môi trường xung quanh. Cơ thể sinh vật là một hệ thống mở vì giữa cơ thể và môi trường sống luôn có sự trao đổi, tác động qua lại thông qua quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng. 

Thực vật thu nhận nước, chất khoáng, CO₂ và ánh sáng từ môi trường, tạo chất hữu cơ và thải O₂ ra môi trường.

Động vật lấy O₂ qua hệ hô hấp, chất dinh dưỡng qua hệ tiêu hóa và thải ra môi trường CO₂, chất thải, chất thừa, chất không cần thiết qua hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết.

2. Cơ thể là một hệ thống tự điều chỉnh

Hệ thống tự điều chỉnh là hệ thống có khả năng duy trì sự cân bằng động các chỉ số của hệ thống. Cơ thể sinh vật có khả năng tự điều chỉnh thông qua cơ chế điều hòa.

Ở thực vật, sự tự điều chỉnh được thực hiện thông qua điều hòa tương quan hormone thực vật dưới sự kiểm soát của bộ máy di truyền và các yếu tố môi trường. Tự điều chỉnh được thực hiện nhờ cơ chế liên hệ ngược.

Ví dụ: quá trình thoát hơi nước của cây diễn ra do khí khổng mở khi có ánh sáng. Tuy nhiên, vào buổi trưa những ngày nắng nóng, lượng nước thoát ra quá nhiều → cây thiếu nước → abscisic acid được tổng hợp → khí khổng đóng lại → giảm sự thoát hơi nước → cây tránh bị mất nước.

Ở động vật, sự tự điều chỉnh được thực hiện thông qua quá trình điều hòa của hệ thần kinh và hệ nội tiết theo cơ chế liên hệ ngược (hệ thần kinh và hệ nội tiết điều khiển, điều hòa, phối hợp hoạt động của các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể và hoạt động của các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể lại ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh và hệ nội tiết). Mối quan hệ này giúp cơ thể hoạt động như một thể thống nhất, thích nghi với môi trường.

Ví dụ: ở người, khi hoạt động mạnh hoặc khi trời nóng, thân nhiệt tăng lên, cơ thể có cơ chế điều hòa thân nhiệt bằng cách dãn mạch máu dưới da và tăng tiết mồ hôi.

1. Trong cơ thể thực vật và động vật, các quá trình sinh lí liên quan chặt chẽ với nhau và ảnh hưởng lẫn nhau.

2. Cơ thể sinh vật là một hệ thống mở và có khả năng tự điều chỉnh.