Bài 26. Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Trung Quốc (phần 2) SVIP

III. Dân cư và xã hội

1. Dân cư

a. Quy mô dân số, tỉ lệ gia tăng dân số

- Là nước số dân đông nhất thế giới với hơn 1,43 tỉ người, chiếm hơn 18% số dân thế giới => Tạo nên thị trường tiêu thụ lớn, nguồn lao động dồi dào cho phát triển kinh tế.

- Tỉ lệ gia tăng dân số là 0,39% (năm 2020) và có xu hướng giảm dần => Là kết quả của việc thực hiện chính sách dân số, nhưng mặt khác có ảnh hưởng đáng kể đến cơ cấu dân số theo giới tính.

b. Thành phần dân tộc

 Trung Quốc có khoảng 56 dân tộc cùng sinh sống, trong đó chiếm đa số là dân tộc Hán (trên 90%); các dân tộc ít người như Mãn, Hồi, Ngô Nhĩ, Mông Cổ,... sống tập trung tại các khu tự trị ở vùng núi và biên giới.

=> Góp phần tạo nên sự đa dạng về bản sắc văn hoá, là điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch.

c. Phân bố dân cư

- Mật độ dân số trung bình khá cao, khoảng 150 người/km² (năm 2020).

- Phân bố dân cư có sự chênh lệch lớn giữa miền Đông và miền Tây.

 + Miền Đông chiếm khoảng 1/2 diện tích lãnh thổ nhưng tập trung đến 90% dân cư sinh sống.

 + Miền Tây có dân cư rất thưa thớt, nhiều nơi có mật độ dân số dưới 10 người/km².

=> Đánh giá:

- Ảnh hưởng lớn đến việc khai thác tài nguyên, sử dụng lao động.

- Gây sức ép đến vấn đề việc làm, cơ sở hạ tầng, bảo vệ môi trường,... ở Trung Quốc.

d. Đô thị hoá

- Diễn ra với tốc độ nhanh, tỉ lệ dân thành thị là 61,0% (năm 2020).

- Đến năm 2020, quốc gia này có 41 thành phố trên 3 triệu dân, trong đó Thượng Hải với trên 27 triệu dân và Bắc Kinh trên 20 triệu dân. Đây là 2 thành phố đông dân nhất của Trung Quốc.

 2. Xã hội

- Trung Quốc có nền văn hoá lâu đời, phát triển rực rỡ và là một trong những chiếc nôi của nền văn minh cổ đại trên thế giới, nhiều di sản thế giới được UNESCO công nhận.

- Trung Quốc tăng cường đầu tư phát triển giáo dục. Năm 2020, tỉ lệ biết chữ của người từ 15 tuổi trở lên đạt trên 96%.

- Chính phủ Trung Quốc chú trọng đào tạo lao động, đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, cải cách tiền lương => Người lao động được nâng cao tay nghề, trình độ khoa học - kĩ thuật, đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập với thế giới.

- Chất lượng cuộc sống người dân được nâng lên, thể hiện qua chỉ số HDI đạt mức cao (0,764) và GNI/người là 10 530 USD (năm 2020).

- Công cuộc xây dựng nông thôn mới của Trung Quốc đã làm thay đổi bộ mặt các làng xã, góp phần xây dựng nông thôn mới, làm phong phú thị trường hàng hoá và tác động tích cực đến sự phát triển của xã hội.