Ông bà ta có câu “Có công mài sắt có ngày nên kim”. Đây là câu tục ngữ được dùng để khuyên nhủ, răn dạy các thế hệ sau về tầm quan trọng của sự kiên trì, nhẫn nại.

Câu tục ngữ lấy dẫn chứng là một hành động tưởng như vô lí: mài một thanh sắt thành cây kim nhỏ. Nghe thì vô lý, nhưng chỉ cần kiên trì đến cùng, mài từ ngày này sang ngày khác không bỏ cuộc, thì cuối cùng ắt sẽ có một cây kim. Đó chính là giá trị của sự kiên trì: giúp cho mục tiêu, ước mơ của chúng ta có thể đơm hoa kết quả.

Trong cuộc sống, đức tính kiên trì vẫn luôn vô cùng đáng quý. Người thành công thì ai cũng phải có tính kiên trì, nhẫn nại. Bởi nếu gặp khó khăn, cản trở, thì chính sự kiên trì sẽ giúp ta vượt qua. Nếu thiếu sự nhẫn nại, thì ngay từ thử thách đầu tiên, ta đã bỏ cuộc rồi. Giống như để đất nước ta được độc lập như ngày hôm nay, biết bao trận chiến đã nổ ra, thất bại có chiến thắng có. Suốt mấy mươi năm chiến đấu ngoan cường, kiên trì không dừng dại, chiến thắng cuối cùng cũng được ghi tên Việt Nam.

Ý nghĩa là thế, nhưng hiện nay, một bộ phận giới trẻ đang dần thiếu đi đức tính kiên trì. Họ dễ dàng buông xuôi, chấp nhận thất bại dù mới chỉ gặp một chút khó khăn. Đó là những bạn học sinh vì trời rét mướt, muốn ngủ nướng nên xin nghỉ học. Là những bạn học trò thấy bài văn dài liền không muốn viết, cất vở đi. Tuy không nhiều, nhưng những cá nhân ấy đã và đang làm hỏng đi tương lai, ước mơ của mình cũng như ảnh hưởng đến bộ mặt của cả thế hệ.

Chính vì vậy, rèn luyện và xây dựng cho mình một đức tính kiên trì bền vững là điều hết sức quan trọng. Tuy nhiên, chúng ta cần có sự kiên trì với đúng mục tiêu và ước mơ. Nếu cứ cố kiên trì với những lý tưởng xa vời, viển vông thì chỉ chuốc lấy đau khổ mà thôi.

Dù hiện nay, cuộc sống đã thay đổi rất nhiều so với thời ông cha ta ở cả nghìn năm trước, nhưng câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim” vẫn vẹn nguyên giá trị giáo dục cao cả ấy.

               HT

"Có công mài sắc có ngày nên kim". Câu tục ngữ thật ngắn gọn, hàm súc mà ý nghĩa của nó lớn lao. Với hình ảnh ẩn dụ đặc sắc, ông cha ta đã khuyên chúng ta phải biết kiên trì, chịu thương chịu khó thì làm công việc gì cũng đạt hiệu quả cao. Không phải việc gì dù dễ đến đâu chúng ta cũng gặt hái được kết quả ngay được.

Cuộc sống vốn dĩ không dễ dàng, mỗi chúng ta cần nỗ lực để vượt qua mọi khó khăn gian khổ. Và để thực hiện được điều đó thì ta phải có lòng kiên trì, bền bỉ, nỗ lực. Vì thế câu tục ngữ: “Có công mài sắt, có ngày nên kim” dùng để động viên, khích lệ hay nói một cách khác là khuyên răn con cháu, dạy bảo những kinh nghiệm trong đời thường, cuộc sống. 

 TD: Thể hiện làn điệu ca Huế rất đa dạng và phong phú.

mk cần chỉ ra nx

Tham khảo

Mọi sự thành công trong đời luôn là thành quả tốt đẹp nếu như có sự dấn thân và tiên phong. Có câu nói rất hay đó chính là “Đừng đi theo lối mòn mà hãy băng qua những nơi không có dấu chân để có thể tạo ra những con đường”. Còn trong câu tục ngữ xưa của cha ông ta như đang phê phái một lối sống như chỉ làm cây tầm gửi mà thôi, đó là câu “Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”. Rất nhiều ý kiến trái chiều nói về sự đúng sai của cấu tục ngữ.

Qủa thực câu tục ngữ đó có giá trị như một lời khuyên nhủ răn dạy hay một lời phê phán thói khôn ranh thủ lợi dụng. Tất cả chúng ta hiểu và tiếp nhận câu tục ngữ này như thế nào thì vẫn còn gây tranh cãi. Khi chúng ta xét về mặt nghĩa đen của câu này là khi được mời đi ăn cỗ thì nên đi trước mọi người để giành lấy miếng ngon. Bởi khi mà chúng ta đến trước sẽ được ăn trước các món ăn nóng sốt và đầy đủ không lo ai tranh giành. Nhưng hãy nhớ rằng khi nào lội nước thì phải đi sau, để có thể nhường cái khó khăn nguy hiếm lại cho người khác. Khi chúng ta đi sau thì người đi trước như đã dấn thân vào tất cả nguy hiểm hết rồi nên đi sau có thể quan sat thấy mà tránh xa những chỗ đó ra.

Trong chúng ta ai ai cũng biết câu tục ngữ không bao giờ dừng lại ở nghĩa đen cả. Có lẽ chính bởi vậy, cho nên mỗi người chúng ta dễ dàng nắm bắt ngay nghĩa bóng. Ta như thấy được câu này ý nói khi hưởng quyền lợi thì tranh thủ để đến nhanh nhất, đầu tiên khi để khỏi mất phần nhưng trước khó khăn, gian khổ, nguy hiểm thì tụt lại sau nhường cho người khác làm trước để tránh khó khăn về mình. Và cũng chính vì như thế câu tục ngữ này nói về vân đề hương thụ và cống hiến. Cụ thể hơn nữa ta như phải biết được rằng chính những câu này phản ánh và phê phán một cách sống khôn ranh, thực dụng xưa nay trong xã hội.

Chính những điều đó chúng ta cần phải khẳng định là câu này chỉ đúng khi dùng với mục đích phê phán để có thể nhằm chê bai chí trích thói khôn vặt láu cá. Hay đó lại là một trong những lối sống thực dụng chi chăm lo vào việc thủ lợi riêng cho mình.

Nhưng nếu như chúng ta mà như lại được dùng làm một lời khuyên bảo, và như để có thể răn dạy về một cách sống thì câu này hoàn toàn sai trái. Có lẽ rằng tất cả chúng ta không sao chấp nhận được ý nghĩa đó. Và vì sao? Ai ai cũng biết tục ngữ là túi khôn của cha ông ta luôn được biết đến chính là lời hay, ý đẹp như đã được đúc kết từ ngàn xưa lắng đọng, đúc kết lại nhằm nêu ra những bài học có ý nghĩa sâu sắc về lẽ sống ở đời, nói về đạo lí làm người thì chắc chắn rằng không bao giờ cỏ vũ hay khích lệ chho những lối sống thấp hèn chỉ biết đến mình như vậy. Cho nên câu tục ngữ là một câu tục ngữ mang tinh thần phê phán.

Trong cuộc sống mà ai ai cũng có thói quen “Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”. Dường như nó cũng chính là lối xử thế của những người chỉ biết có quyền lợi cá nhân của mình nên họ cũng đã sẵn sàng lấy đó làm xuất phát điểm để hành động. Qủa thật những người sai trái này dường như ở họ không bao giờ họ chịu mở mắt ra, nới tầm suy nghĩ ra để nghĩ đến người khác, mở rộng lòng của chính mình ra để quan tâm đến người khác. Họ là những người thực dụng và quá vụ lợi, chỉ lo lợi ích của cá nhân mình chứ không hề đặt mình vào vị trí và hoàn cnahr của người khác. Và chính với lối sống ranh ma, khôn vặt vừa phân tích trên hoàn toàn đối lập với đạo đức xã hội chủ nghĩa của chúng ta ngày nay. Thực sự để có thể sống trong xã hội mới này chúng ta mỗi người đều là thành viên trong xã hội. Điều này cũng có nghĩa là đều có trách nhiệm phải đóng góp công sức để có thể xây dựng cuộc sống xã hội mới ngày càng một tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn. Chúng ta phải cùng nhau vượt khó đừng bao giờ  ỉ lại cho người khác. Hãy đặt bạn vào hoàn cảnh của người ta khi bị bạn đùn đẩy những việc khó mà bản thân học cũng không thích.

Tựu chung lại ta như thấy được chính với hai quan niệm sống “Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” và dường như mọi người luôn quan niệm trước cái lo của thiên hạ, vui sau cái vui của thiên hạ đối lập nhau hoàn toàn. Tất cả mỗi chúng ta không thế nào chấp nhận thái độ sống ích kỉ, cá nhân vụ lợi, chỉ biết mỗi bản thâm mình. Nói theo nhà thơ Thanh Hải trong “Mùa xuân nho nhỏ” mỗi con người chúng ta phải làm một mùa xuân nho nhỏ như là để có thể cống hiến sức lực và cuộc đời của mình để góp phần làm nên mùa xuân chung của đất nước và của toàn dân tộc.

Cuộc sống xung quanh chúng ta luôn là sự tổng hoà giữa những mối quan hệ giữa người với người, giữa con người với giới tự nhiên. Bởi vậy, trong những mối quan hệ đó, con người cần học cách đối nhân xử thế, có lối sống hài hoà, tốt đẹp trong ứng xử của đời sống hằng ngày. Câu nói dân gian:” Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” là một kinh nghiệm mà ông cha ta đã để lại nhằm dặn dò con cháu mai sau phát huy những nét đẹp của đạo đức và phê phán cách sống ích kỷ, hẹp hòi, vụ lợi bản thân mà không quan tâm đến người khác.

“Ăn cỗ” là việc chúng ta đi dự một bữa tiệc hay bữa ăn mang tính chất long trọng vào một dịp đặc biệt nào đó của gia đình hoặc cộng đồng, như cỗ cưới, cỗ giỗ,… “Lội nước” là hành động đi qua chỗ nước ngập, thường có nhiều bùn gây khó khăn cho việc đi lại. “Ăn cỗ đi trước” tức là việc mà khi được mời ăn cỗ linh đình, sung sướng, vui vẻ thì giành đi trước, đến trước để tận hưởng cuộc vui, được ăn miếng ngon. Nếu đến sau sợ bị thiếu phần, khó tranh giành, thức ăn không còn được tươi ngon nữa. Còn “lội nước theo sau” là khi gặp vùng trũng, khó khăn thì người ta theo sau, vì không biết chỗ nào nông sâu để lội, không dám lội trước mà đi sau người khác để biết, nếu gặp bất trắc thì người đi trước phải chịu còn người theo sau sẽ không có hề gì. Câu tục ngữ nhằm phê phán lối sống của kẻ tranh thủ để vụ lợi, hưởng những điều tốt đẹp về mình, thấy phần ngon, điều đẹp thì giành giật, thì chọn, thấy khó khăn phần xấu thì đùn đẩy cho người khác, lợi dụng người khác để giữ an toàn cho bản thân, chỉ biết nghĩ đến mình. Đó là cách sống ranh mãnh, lợi lộc, thực dụng. Lối sống đó được phản ánh rất rõ trong xã hội phong kiến xưa. Khi mà bọn địa chủ chỉ biết ngồi không hưởng lợi, cướp bóc những của ngon vật lạ, những thành quả lao động của nhân dân, trong khi người dân phải làm lũ, cực nhọc, chúng không hề đồng cảm, cố tình không quan tâm làm khổ nhân dân. Là những tên lí trưởng, cường hào cậy quyền thế, lấy người lương thiện gánh nạn, chịu tội thay cho những tội ác mà chúng gây ra.

Trong xã hội ngày nay, dù phát triển, con người ngày một văn minh hơn, nhưng đâu đây vẫn còn tồn tại những kẻ tư lợi hưởng thụ cho riêng mình. Họ chỉ biết được lợi cho mình, thấy điều gì tư lợi được thì nhanh chóng thực hiện, thấy công việc khó khăn thì đùn đẩy trách nhiệm, chuyển công việc cho người khác xử lí. Nhiệm vụ có phần thách thức, đòi hỏi sự kiên trì, nhẫn nại thì họ lẩn tránh, không màng, tôn thờ bản thân, giành giật từng miếng lợi về mình. Thấy lợi ích thì gom nhận hết, không màng đến công lao, sự hi sinh, những giọt mồ hôi đắng cay của người khác. Đây là một căn bệnh nguy hiểm trong đời sống cần được loại bỏ, bởi trong một cộng đồng, tập thể, một đất nước không thể vì sự ích kỷ cá nhân mà làm ảnh hưởng đến xã hội, đến cộng đồng. Đó là những kẻ: “Ăn thì lựa những miếng ngon. Làm thì lựa việc cỏn con mà làm” trục lợi riêng cho bản thân.

Chúng ta là những con người của xã hội chủ nghĩa văn minh và giàu đẹp, cần có một lối sống đẹp và văn hoá, sống phải biết nghĩ cho người khác, biết cống hiến mới có quả ngọt lành mà hưởng thụ. Sống phải có trách nhiệm với việc mình làm, không thoái thác công việc, đùn đẩy trách nhiệm cho người khác khi thấy khó khăn. Cùng nhau hợp tác để hoàn thành nhiệm vụ. Sống phải biết vị tha, bao dung, biết cho đi rồi mới nhận lại. Đặc biệt là những thế hệ trẻ, đoàn viên thanh niên trong xã hội mới, phải nêu gương những người đi trước, học tập gương Bác muôn năm, biết nghĩ cho dân, lo cho dân, vui vì niềm vui của dân, buồn với nỗi buồn của dân, hãy sống và cống hiến hết mình vì cộng đồng. Với tinh thần nhiệt huyết, tiên phong đi đầu, xứng đáng với lời ca “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên” .

Câu nói dân gian tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu xa. Cho đến bây giờ, nó vẫn còn nguyên giá trị khuyên nhủ con người về một thái độ sống lành mạnh, đúng đắn và trách nhiệm.

———————HẾT——————

Trong cuộc sống mà ai ai cũng có thói quen “Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”. Dường như nó cũng chính là lối xử thế của những người chỉ biết có quyền lợi cá nhân của mình nên họ cũng đã sẵn sàng lấy đó làm xuất phát điểm để hành động

lội chữ ko phải uống bạn nhé

Trong truyện ngắn Sống chết mặc bay, nhà văn Phạm Duy Tốn đã thành công xây dựng nên hình ảnh một viên quan phụ mẫu khiến người đọc phải căm phẫn. Hắn là đại diện cho tầng lớp quan lại đã sa đọa đến tận cùng lúc bấy giờ của nước ta. Chúng được phong chức quan, hưởng bổng lộc là để lãnh đạo, dìu dắt nhân dân. Ấy thế mà khi muôn dân phải oằn mình dưới gió bão để níu giữ sự sống, của cải. Thì hắn ta lại ăn chơi hưởng lạc thay vì tìm cách ứng cứu. Hắn ngồi trên đình cao khô ráo, ấm cúng, chơi tổ tôm, hút thuốc phiện vô cùng sung sướng. Mặc tiếng dân kêu, dân than thở. Chao ôi, thật độc ác biết bao nhiêu. Càng xót xa hơn khi viên quan ấy không chỉ có 1 mà có ở khắp nơi, phủ X ấy cũng tồn tại ở nhiều nơi trên cả nước ta. Tình cảnh lầm than ấy khiến người đọc vô cùng căm ghét và lên án nặng nề những viên quan phụ mẫu giả dối.

Khi đọc truyện ngắn Sống chết mặc bay của Phạm Duy Tốn, người đọc sẽ cảm thấy vô cùng ấn tượng với hình ảnh viên quan phủ đi hộ đê. Trước tình cảnh thảm hại của người dân khi đang hộ đê, tên quan phủ vẫn “uy nghi chễm chệ ngồi” trên sập, “tay trái dựa gối xếp, chân phải duỗi thẳng ra, để cho tên người nhà quỳ ở dưới đất mà gãi. Một tên lính lệ đứng bên, cầm cái quạt lông, chốc chốc sẽ phẩy. Tên nữa đứng khoanh tay, chực hầu điều đóm”. Sự đối lập giữa tình cảnh của nhân dân và quan phụ mẫu khiến người đọc phải cảm thấy căm tức. Chỉ bằng vài nét phác họa khung cảnh đó, dáng điệu đó, ta đã có thể đoán được cuộc sống phong lưu, phú quý và thảnh thơi của quan phủ trong khi làm nhiệm vụ hộ đê. Thêm nữa, ngòi bút nhà văn còn khắc họa sâu hơn, chi tiết hơn những đồ vật trong căn phòng của quan phủ: “Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút, tráp đôi môi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuối ngày nào ống vôi chạm, ngoáy tai, lý thuốc, quản bút, tăm bông…”. Nhân vật không nói nhiều, chỉ thỉnh thoảng cất lời, mà hầu hết là những mệnh lệnh đầy oai vệ, uy nghiêm với bọn nha lại, lính lệ và thầy đề, chánh tổng: “Điếu, mày!”. Có khi thì là với thầy để lại: “Có ăn không thì bốc chứ!”, rồi: “Thì bốc đi chứ!”. Đặc biệt, tác giả xoáy vào dáng điệu, thái độ và lời quát lác đầy giận dữ của quan lớn khi có một người dân quê xông vào báo tin đê vỡ: “Để vỡ rồi! … Để vỡ rồi, thời ông cách cổ chúng mày, thời ông bỏ tù chúng mày! Có biết không?… Lính đâu? Sao bay dám để cho nó chạy xồng xộc vào đây như vậy? Không còn phép tắc gì nữa à? Đuổi cổ nó ra!”. Như vậy, quan phụ mẫu hiện lên rõ nét trong tác phẩm không chỉ bộc lộ thái độ bàng quan, vô trách nhiệm mà còn phơi bày bản chất tàn ác, bất nhân, “lòng lang dạ thú”.

Bản sắc văn hóa dân tộc là giá trị cốt lõi nhất của nền văn hóa, thể hiện tâm hồn, cốt cách, tình cảm, lý trí, sức mạnh của dân tộc, tạo nên chất keo kết nối các cộng đồng người gắn bó, đoàn kết với nhau để cùng tồn tại và phát triển. Những giá trị của bản sắc văn hóa dân tộc là một trong những động lực to lớn đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của quốc gia dân tộc.

Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam được hình thành, phát triển gắn liền với lịch sử dựng nước, giữ nước và quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội

Bản sắc văn hóa dân tộc là tổng hòa những giá trị văn hóa bền vững, phản ánh diện mạo, sắc thái, cốt cách, tâm hồn, tâm lý… của một dân tộc, được thường xuyên hun đúc, bổ sung và lan tỏa trong lịch sử dân tộc, trở thành tài sản tinh thần đặc sắc, tạo nên sức mạnh gắn kết cộng đồng và để phân biệt sự khác nhau giữa dân tộc này với dân tộc khác trong cộng đồng nhân loại.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực còn có mặt tiêu cực của nó đó là nguy cơ xói mòn, phai nhạt và biến dạng hệ thống giá trị trong bản sắc văn hóa dân tộc, sự ru nhập của lối sống tư sản, suy giảm thuần phong mỹ tục, sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Thanh niên là lực lượng xung kích, sáng tạo có vai trò quan trọng to lớn trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, họ là lực lượng trực tiếp tham gia bảo vệ, giữ gìn, bổ sung, phát triển và quảng bá những giá trị bản sắc văn hóa dân tộc thông qua việc thực hiện nội dung, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Vì vậy, để phát huy vai trò của thanh niên với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay chúng ta phải thực hiện có hiệu quả một số nội dung, biện pháp cơ bản sau:

Những giá trị tinh hoa văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc được xây dựng và ghi nhận bởi những chiến công hy sinh thầm lặng của biết bao thế hệ người dân Việt Nam. Nó là kết tinh những gì là tinh túy nhất của dân tộc để rồi chính những giá trị đó lại lung linh tỏa sáng, soi sáng con đường chúng ta đi. Không chỉ bây giờ mà mãi mãi về sau những giá trị tinh hoa văn hóa của dân tộc sẽ là hành trang, động lực để cho thanh niên Việt Nam chúng ta tiến vào kỷ nguyên mới tô thắm nên truyền thống ngàn năm văn hiến của dân tộc.