Tác dụng làm quay của lực - Moment lực SVIP

1. Tác dụng làm quay của lực

➤ Tìm hiểu tác dụng làm quay của lực

Thí nghiệm 1: Khảo sát sự ảnh hưởng của phương và chiều của lực đến sự quay

Chuẩn bị: cánh cửa lớp học (có thể quay xung quanh trục bản lề cố định).

Tiến hành thí nghiệm:

• Thực hiện động tác đóng cửa với những lực có phương, chiều và điểm đặt khác nhau trên cánh cửa.

•  Nhận xét về kết quả tác dụng của lực trong mỗi trường hợp.

Thí nghiệm 2: Khảo sát sự phụ thuộc của điểm đặt và độ lớn của lực đến sự quay

Chuẩn bị:

• Một thanh gỗ dài khoảng 80 cm, có gắn các chốt cách đều nhau 10 cm. Thanh gỗ có thể quay quanh trục O.
• Giá đỡ.
• Các quả cân 20 g, 50 g, 100 g, 200 g.

Tiến hành thí nghiệm:

• Tại điểm A cách trục quay 30 cm, gắn quả cân khối lượng 100 g. Tại điểm E, thay đổi độ lớn lực tác dụng bằng các lần lượt gắn các quả cân khối lượng 20 g, 50 g, 200 g để thanh quay và nâng vật treo ở A lên. 
• Giữ nguyên quả cân treo ở A. Để thay đổi khoảng cách từ điể đặt của lực tác dụng đến điểm đặt O, gắn quả cân 50 g lần lượt vào các điểm B, C, D, E.

Kết luận:

• Lực tác dụng lên vật có thể làm vật quay.
• Tác dụng làm quay của lực phụ thuộc vào điểm đặt, độ lớn và hướng của lực.

2. Moment lực

➤ Tìm hiểu khái niệm moment lực

Muốn làm quay một vật, cần phải có hai điều kiện:

• Có lực tác dụng lên vật.
• Đường thẳng chứa lực không đi qua trục quay O.

Đại lượng đặc trưng cho khả năng của một lực làm quay một vật quanh một điể hoặc một trục được gọi là moment lực.

Xét trường hợp lực tác dụng vuông góc với thân cờ lê, $d$ được gọi là cánh tay đòn. Moment lực càng lớn nếu:

• Lực tác dụng $F$ càng lớn.
• Cánh tay đòn $d$ càng dài.

1. Lực tác dụng lên vật có thể làm vật quay.

2. Tác dụng làm quay của lực phụ thuộc vào điểm đặt, độ lớn và hướng của lực.

3. Tác dụng làm quay của lực lên một vật quanh một điểm hoặc một trục được đặc trưng bằng moment lực.

4. Moment lực phụ thuộc vào hai yếu tố: lực và cánh tay đòn.