Lý thuyết Bài 8 - Thực hành: Viết báo cáo về tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở cộng hòa Liên bang Bra-xin SVIP

I. Nội dung

Viết báo cáo về tình hình phát triển kinh tế và những vấn đề xã hội cần giải quyết ở Cộng hòa Liên bang Bra-xin.

II. Nguồn tư liệu

• Các thông tin trên internet có liên quan đến Cộng hòa Liên bang Bra-xin.

• Sách, báo, tạp chí,… có nội dung liên quan.

III. Gợi ý cấu trúc báo cáo

CỘNG HÒA LIÊN BANG BRA-XIN

Diện tích: 8 516 triệu km²

Số dân: 215,3 triệu người (năm 2022)

1. Tình hình phát triển kinh tế

• Đặc điểm phát triển kinh tế

• Nguyên nhân phát triển

2. Những vấn đề xã hội cần giải quyết

• Vấn đề mức sống của dân cư, phân hóa giàu nghèo, thất nghiệp, nghèo đói, bênh tật ở các khu ổ chuột,…

• Vấn đề đô thị hóa tự phát và hậu quả.

IV. Thông tin tham khảo

Bảng 8.1. Quy mô GDP theo giá hiện hành và tốc độ tăng GDP của Bra-xin

giai đoạn 2000 – 2020

(Nguồn: Ngân hàng Thế giới, 2022)

Bảng 8.2. Cơ cấu GDP của Bra-xin giai đoạn 2000 – 2020

(Nguồn: Ngân hàng Thế giới, 2022)

Kinh tế - xã hội Bra-xin tồn tại một số vấn đề cần giải quyết như:

• Thu nhập của người dân Bra-xin có sự chênh lệch rất lớn: 10% những người giàu nhất chiếm hơn 40% dân số GDP, trong khi 10% những người nghèo nhất chỉ chiếm khoảng 1% GDP.

• Các vùng trong nước có sự phân hóa lớn. Vùng Đông Nam tập trung trên 40% số dân và chiếm trên 60% GDP, trong khi các vùng Trung Tây và Bắc chỉ có khoảng 10% số dân và chiếm khoảng 10% GDP.

• Mất an ninh, trật tự xã hội là một vấn đề cần phải giải quyết ở Bra-xin.

• Tỉ lệ dân thành thị rất cao (87% năm 2020). Đô thị hóa tự phát, không gắn với công nghiệp hóa đã làm trầm trọng thêm các vấn đề xã hội và môi trường đô thị: tỉ lệ thất nghiệp cao, bên cạnh các toà nhà cao tầng hiện đại là các khu nhà “ổ chuột” của dân nghèo,…

V. Bài báo cáo tham khảo

CỘNG HÒA LIÊN BANG BRA-XIN

• Diện tích: 8.516 triệu km²
• Dân số: 215,3 triệu người (năm 2022)

1. Tình hình phát triển kinh tế

a. Đặc điểm phát triển kinh tế
Bra-xin là nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ và đứng thứ 12 trên thế giới.

• Nông nghiệp: Bra-xin là nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 30% tổng sản lượng cà phê toàn cầu. Bên cạnh đó, nước này cũng dẫn đầu trong sản xuất đậu nành và thịt bò, cung cấp cho các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc và châu Âu.

• Công nghiệp và khai khoáng: Các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, hóa chất, dệt may và ô tô cũng rất phát triển, với các tập đoàn lớn như Pê-trô-brát và Va-lê. Bra-xin có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đặc biệt là quặng sắt và dầu mỏ. Khu vực quặng sắt ở Mi-nát Giê-rai đóng góp phần lớn vào xuất khẩu, trong khi Pê-trô-brát là tập đoàn dầu mỏ hàng đầu của quốc gia.

• Dịch vụ: Ngành dịch vụ chiếm hơn 70% GDP, với du lịch, tài chính và viễn thông là các lĩnh vực tăng trưởng nhanh chóng. Thành phố Ri-ô đê Gia-nê-rô và Xao Pao-lu là những trung tâm tài chính lớn với ngành du lịch mạnh nhờ các điểm tham quan nổi tiếng như tượng Chúa Cứu Thế và khu rừng A-ma-dôn.

b. Nguyên nhân phát triển

Sự phát triển kinh tế của Bra-xin dựa vào các yếu tố chính:

• Nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú: Bra-xin sở hữu đất đai rộng lớn và khí hậu phù hợp cho nông nghiệp, rừng A-ma-dôn, và các tài nguyên khoáng sản như dầu mỏ, quặng sắt.
• Chính sách cải cách kinh tế: Các cải cách về thuế và đầu tư từ thập niên 1990 đã thu hút vốn nước ngoài và mở rộng thị trường xuất khẩu.
• Lực lượng lao động lớn: Với dân số đông, lực lượng lao động có sẵn là một yếu tố quan trọng cho các ngành sản xuất và dịch vụ.
• Thị trường tiêu dùng trong nước tăng trưởng: Bra-xin có tầng lớp trung lưu đang phát triển, thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ nội địa.

2. Những vấn đề xã hội cần giải quyết

a. Vấn đề mức sống và phân hóa giàu nghèo

• Phân hóa giàu nghèo: Sự chênh lệch giàu nghèo tại Brazil đặc biệt rõ ở các đô thị lớn như Ri-ô đê Gia-nê-rô và Xao Pao-lu, nơi người giàu sống ở các khu vực cao cấp, trong khi người nghèo phải sinh sống trong các khu ổ chuột.

• Thất nghiệp và nghèo đói: Tỷ lệ thất nghiệp thường xuyên ở mức cao, đặc biệt là trong giới trẻ và những người lao động có kỹ năng thấp. Năm 2021, tỷ lệ thất nghiệp đạt gần 13%. Tình trạng này khiến nhiều người lao động bị cuốn vào khu vực kinh tế phi chính thức, dẫn đến sự bất ổn về kinh tế và xã hội.

• Y tế và dịch bệnh ở các khu ổ chuột: Các khu ổ chuột của Bra-xin thường thiếu cơ sở hạ tầng y tế cơ bản và dịch vụ vệ sinh, làm gia tăng nguy cơ bệnh tật như lao phổi, sốt rét và các bệnh truyền nhiễm khác. 

b. Đô thị hóa tự phát và hậu quả

• Quá trình đô thị hóa không kiểm soát: Bra-xin đã trải qua một đợt bùng nổ đô thị hóa từ giữa thế kỷ 20. Do thiếu quy hoạch, nhiều khu vực thành phố như Ri-ô đê Gia-nê-rô và Xao Pao-lu đã phát triển một cách hỗn loạn với các khu dân cư tự phát (khu ổ chuột). Theo ước tính, có hơn 10 triệu người sống trong các khu ổ chuột ở Brazil, nơi điều kiện sống cực kỳ khó khăn.

• Hậu quả của đô thị hóa tự phát:

  • Tội phạm và an ninh: Khu ổ chuột là nơi dễ xảy ra các hoạt động tội phạm do thiếu sự quản lý của chính quyền. Những băng đảng và tội phạm có tổ chức thường hoạt động mạnh trong các khu vực này, gây ra nhiều vấn đề về an ninh và an toàn cho người dân.
  • Ô nhiễm môi trường: Sự phát triển thiếu kiểm soát gây ô nhiễm không khí và nước do không có hệ thống thoát nước và xử lý rác thải đúng cách. Ô nhiễm nước là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là tại các dòng sông lớn chảy qua các khu đô thị.
  • Thiếu cơ sở hạ tầng: Các dịch vụ công cộng như điện, nước và giáo dục ở các khu ổ chuột thường thiếu thốn, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của cư dân. 

3. Kết luận

Bra-xin là một quốc gia có nền kinh tế lớn và đa dạng, tuy nhiên cũng đối diện với nhiều thách thức xã hội phức tạp. Các vấn đề về phân hóa giàu nghèo, thất nghiệp, và các khu ổ chuột cần được chính phủ và xã hội quan tâm giải quyết một cách có hệ thống. Đồng thời, quản lý và quy hoạch đô thị tốt hơn sẽ giúp Bra-xin không chỉ duy trì sự phát triển kinh tế mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống của toàn dân.