Lý thuyết Bài 26. Phát triển kinh tế biển ở Duyên hải Nam Trung Bộ (phần 1) SVIP

I. KHÁI QUÁT

1. Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ

- Bao gồm 8 tỉnh, thành phố là: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận với diện tích gần 45 nghìn km². 

- Tiếp giáp: 

+ Bắc Trung Bộ (bộ phận lãnh thổ của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung);

+ Vùng Tây Nguyên;

+ Vùng Đông Nam Bộ;

+ Nước láng giềng Lào.

- Phía đông của có vùng biển rộng lớn với nhiều đảo và quần đảo.

⇒ Có ý nghĩa quan trọng về kinh tế và quốc phòng an ninh như quần đảo Hoàng Sa (huyện đảo thuộc thành phố Đà Nẵng) và quần đảo Trường Sa (huyện đảo thuộc tỉnh Khánh Hòa), đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), đảo Phú Quý (Bình Thuận),...

- Duyên hải Nam Trung Bộ là cửa ngõ ra biển của Tây Nguyên và một số quốc gia Đông Nam Á. 

⇒ Thuận lợi phát triển kinh tế theo hướng mở và đẩy mạnh hoạt động giao thương kinh tế với các quốc gia, các vùng kinh tế khác ở nước ta.

2. Dân số

- Quy mô dân số hơn 9,4 triệu người, tỉ lệ tăng dân số tự nhiên ở mức 0,96% (năm 2021).

- Mật độ dân số là 211 người/km² (năm 2021). 

- Phân bố dân cư có sự khác biệt giữa vùng đồi núi phía tây và vùng đồng bằng ven biển phía đông, phía đông dân cư tập trung đông hơn ở phía tây. Đây là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc như Kinh, Chăm, Cơ-tu, Hrê...

- Tỉ lệ dân thành thị chiếm hơn 40% tổng số dân (năm 2021).

II. THẾ MẠNH VÀ HẠN CHẾ ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN CÁC NGÀNH KINH TẾ BIỂN

1. Thế mạnh

a. Điều kiện tự nhiên

- Tài nguyên biển là một nguồn lực vô cùng quan trọng đối với Duyên hải Nam Trung Bộ, tạo động lực cho các ngành kinh tế biển phát triển mạnh theo hướng phát triển tổng hợp.

- Đường bờ biển dài, điều kiện khí hậu thuận lợi đã tạo cho Duyên hải Nam Trung Bộ nguồn hải sản phong phú: tổng trữ lượng hải sản lớn, nhiều hải sản có giá trị như tôm he, tôm hùm, cá mú, cá ngừ, ngọc trai,... 

- Các ngư trường lớn của Duyên hải Nam Trung Bộ là Ninh Thuận - Bình Thuận - Bà Rịa - Vũng Tàu, quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.

- Duyên hải Nam Trung Bộ có nhiều diện tích mặt nước mặn, lợ và đầm phá (đầm Thị Nại, Bình Định), nguồn thức ăn phong phú, đa dạng tạo điều kiện thuận lợi để nuôi trồng thuỷ, hải sản nước lợ.

- Đường bờ biển dài, nhiều vịnh nước sâu, kín gió như vịnh Dung Quất, Quy Nhơn, Vân Phong, Cam Ranh,... ⇒ Thích hợp xây dựng cảng biển nước sâu, phát triển giao thông vận tải biển.

- Dọc bờ biển có nhiều bãi tắm đẹp như Mỹ Khê, Đại Lãnh, Nha Trang, Mũi Né,... và các bán đảo, đảo có cảnh quan phong phú như bán đảo Sơn Trà, bán đảo Hòn Gốm, cù lao Chàm, Lý Sơn, Phú Quý,... ⇒ Thuận lợi để phát triển du lịch biển.

- Vùng biển và thềm lục địa Duyên hải Nam Trung Bộ có tiềm năng về dầu khí.

- Dọc ven biển có tiềm năng để sản xuất muối và khai thác ti-tan, cát thuỷ tinh,... đáng chú ý là đồng muối Sa Huỳnh (Quảng Ngãi).

b. Điều kiện kinh tế - xã hội

- Người dân Duyên hải Nam Trung Bộ có nhiều kinh nghiệm trong các hoạt động kinh tế biển, đặc biệt là trong khai thác, nuôi trồng thuỷ sản và nghề làm muối.

- Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất - kĩ thuật ngày càng đồng bộ và hoàn thiện.

- Có nhiều chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế biển như: cho vay vốn ưu đãi, hỗ trợ phương tiện sản xuất cho ngư dân,...

2. Hạn chế

- Các thiên tai như bão, lũ, hạn hán,... làm ảnh hưởng đến phát triển các ngành kinh tế biển.

- Vấn đề ô nhiễm môi trường biển, suy giảm tài nguyên biển là thách thức cho phát triển kinh tế biển.

- Hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất - kĩ thuật ở một số khu vực còn hạn chế.