Lý thuyết SVIP

I. NỘI DUNG VÀ CÁCH TIẾN HÀNH

Thí nghiệm 1. Tính oxi hóa của axit nitric đặc và loãng.

Cách tiến hành: Chuẩn bị 2 ống nghiệm sạch (1) và (2), cho vào 2 ống nghiệm các hóa chất sau:

• Ống nghiệm 1: 0,5ml dung dịch HNO₃ đặc (68%) và một mảnh đồng nhỏ.
• Ống nghiệm 2: 0,5ml dung dịch HNO₃ loãng (15%) và một mảnh đồng nhỏ.

Nút các đầu ống nghiệm bằng bông tẩm dung dịch NaOH. Đun nóng nhẹ ống nghiệm thứ 2. Quan sát màu của khí bay ra và màu của dung dịch trong mỗi ống nghiệm.

Hiện tượng: 

• Ống nghiệm 1: Có khí màu nâu đỏ bay lên, dung dịch trong ống nghiệm chuyển dần thành màu xanh.
• Ống nghiệm 2: Có khí không màu bay lên, sau đó khí chuyển sang màu nâu đỏ, dung dịch cũng chuyển dần sang màu xanh.

Giải thích: HNO₃ đặc có tính oxi hóa mạnh hơn HNO₃ nên đã oxi hóa Cu thành \(\overset{+2}{Cu}\) và bị khử thành NO₂ màu nâu đỏ. Còn HNO₃ loãng vì có tính oxi hóa yếu hơn nên đã bị Cu khử thành khí NO không màu sau đó phản ứng với oxi trong không khí chuyển thành khí NO₂ màu nâu đỏ. Dung dịch trong hai ống nghiệm có màu xanh của ion Cu²⁺.

Phương trình hóa học:

​Cu     +   4HNO_3 đặc   →   Cu(NO₃)₂   +   2NO₂   +   2H₂O

3​Cu + 8HNO_3 loãng \(\underrightarrow{t^o}\) 3Cu(NO₃)₂   +  2NO   +   4H₂O

Thí nghiệm 2. Tính oxi hóa của kali nitrat nóng chảy

Cách tiến hành: Cho một ít tinh thể KNO₃ vào ống nghiệm rồi đốt cho nóng chảy. Khi muối bắt đầu nóng chảy và có các bọt khí xuất hiện vẫn tiếp tục đốt nóng ống nghiệm, đồng thời dùng kẹp sắt đốt một mẩu than gỗ đến khi than nóng đỏ thì thả vào ống nghiệm chứa KNO₃ nóng chảy.

Hiện tượng: Than nóng đỏ sẽ bùng cháy trong KNO₃ nóng chảy, có tiếng nổ lách tách.

Giải thích: Đó là do KNO₃ bị nhiệt phân giải phóng khí oxi. Cacbon cháy trong oxi mãnh liệt hơn trong không khí.

Phương trình hóa học:

2KNO₃   \(\underrightarrow{t^o}\)   2KNO₂   +   O₂

C   +   O₂   \(\underrightarrow{t^o}\)   CO₂

Thí nghiệm 3. Phân biệt một số loại phân bón hóa học

Cho 3 mẫu phân bón: amoni sunfat, kali clorua và supephotphat kép. Phân biệt 3 loại phân bón trên.

Cách tiến hành: 

• Bước 1: Lấy mỗi mẩu một mẩu bằng hạt ngô vào từng ống nghiệm riêng biệt. Cho vào mỗi ống nghiệm 4 - 5 ml nước cất và lắc nhẹ cho đến khi các chất tan hết.
• Bước 2: Lấy khoảng 1 ml dung dịch của mỗi loại phân bón vừa pha chế vào từng ống nghiệm riêng. Cho vào mỗi ống nghiệm 0,5 ml NaOH rồi đun nóng nhẹ. Đặt vào đầu mỗi ống nghiệm một mẩu giấy quỳ tím ẩm.

➜ Nhận biết được amoni sunfat vì ống nghiệm chứa amoni sunfat sẽ có khí bay lên và làm xanh quỳ tím ẩm. Hai ống nghiệm còn lại không có hiện tượng gì.

(NH₄)₂SO₄   +   NaOH   →  Na₂SO₄   +   NH₃   +   H₂O

NH₄⁺   +   OH^-   →   NH₃   +   H₂O

• Bước 3: Lấy 1 ml dung dịch vừa pha chế của 2 loại phân bón còn lại vào ống nghiệm khác. Nhỏ vài giọt dung dịch AgNO₃ vào từng ống.

➜ Ống nghiệm đựng dung dịch kali clorua có xuất hiện kết tủa trắng, ống nghiệm đựng dung dịch supephotphat kép không có hiện tượng.

KCl    +    AgNO₃     →    AgCl _{(màu trắng)}    +  KNO₃ 

Ag⁺   +    Cl^-     →    AgCl

II. TƯỜNG TRÌNH

Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cùng thảo luận và trả lời nhé. Chúc các em học tốt!