Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427) SVIP

1. Những ngày đầu của cuộc khởi nghĩa (1418-1427)

• Năm 1416, Lê Lợi cùng 18 người trong bộ chỉ huy cuộc khởi nghĩa đã tổ chức hội thề ở Lũng Nhai (Thanh Hóa) với quyết tâm đánh đuổi quân Minh, khôi phục độc lập dân tộc.
• Năm 1418, Lê Lợi tập hợp hào kiệt bốn phương dựng cờ khởi nghĩa tại căn cứ Lam Sơn (Thanh Hóa) và tự xưng là Bình Định Vương.
• Các năm 1418, 1419, 1423, nghĩa quân phải ba lần rút lên núi Chí Linh và chịu nhiều tổn thất.
• Giữa năm 1423, Lê Lợi đề nghị tạm hòa, nghĩa quân trở về căn cứ Lam Sơn khôi phục và củng cố lực lượng.

2. Giải phóng Nghệ An, Thuận Hóa (1424-1425)

• Cuối năm 1424, nghĩa quân chuyển quân vào Nghệ An và giành được những thắng lợi quan trọng ở Trà Lân, Khả Lưu, Bồ Ải,...nhanh chóng làm chủ phần lớn Nghệ An.
• Tháng 8-1425, nghĩa quân từ Nghệ An tiến vào giải phóng Tân Bình và Thuận Hóa.
• Trong vòng 10 tháng, nghĩa quân Lam Sơn đã giải phóng một vùng rộng lớn từ Thanh Hóa đến đèo Hải Vân. 

3. Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng (1426-1427)

"Tiếng trống nổi vang, ba quân thật hùng cường bội sức,

Ngọn cờ thắng tiến, các tướng đều hăng hái liều thân.

Pha Lũy, Chi Lăng oai hùng vang dội".

(Phú Xương Giang, Lý Tử Tấn)

Diễn biến:

• Tháng 9-1426, Lê Lợi và bộ chỉ huy quyết định mở cuộc tiến công ra Bắc với ba đạo quân chính.
• Nghĩa quân giành thắng lợi trong nhiều trận lớn, quân Minh buộc phải rút vào thành Đông Quan cố thủ. Cuộc khởi nghĩa chuyển sang giai đoạn phản công.
• Cuối năm 1426, quân ta phục kích, đánh tan trên 5 vạn quân Minh ở Tốt Động-Chúc Động, tướng Vương Thông phải tháo chạy về thành Đông Quan (Hà Nội).
• Tháng 10-1427, khoảng 15 vạn viện binh do Liễu Thăng và Mộc Thạnh chỉ huy chia làm hai đường tiến vào Đại Việt. Nhưng bị quân ta phục kích và đánh bại.
• Ngày 10-12-1427, tại phía nam thành Đông Quan đã diễn ra hội thể giữa bộ chỉ huy nghĩa quân Lam Sơn và đại diện quân Minh.
• Ngày 3-1-1428, toán quân Minh cuối cùng rút về nước.

Kết quả: khởi nghĩa Lam Sơn kết thúc thắng lợi.

"Xã tắc từ đây vững bền

Giang sơn từ đây đổi mới

Càn khôn bĩ rồi lại thái

Nhật nguyệt hối rồi lại minh

Ngàn năm vết nhục nhã sạch làu

Muôn thuở nền thái bình vững chắc

Âu cũng nhờ trời đất tổ tông linh thiêng đã lặng thầm phù trợ".

(Bình Ngô đại cáo, Nguyễn Trãi)

4. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử

a) Nguyên nhân thắng lợi

• Bắt nguồn từ truyền thống yêu nước, đoàn kết của dân tộc.
• Sự lãnh đạo và nghệ thuật quân sự tài tình, sáng tạo của bộ chỉ huy nghĩa quân mà đại diện là Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,...

b) Ý nghĩa lịch sử

• Chấm dứt 20 năm đô hộ của nhà Minh khôi phục độc lập dân tộc.
• Đưa đến sự thành lập của vương triều Lê sơ, mở ra thời kì phát triển mới của Đại Việt.

Vận dụng:  

1. Hãy đánh giá vai trò của một số nhân vật trong khởi nghĩa Lam Sơn như Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,...

2. Qua "Bình Ngô đại cáo" của Nguyễn Trãi, hãy phân tích "nhân nghĩa" của quân và dân Đại Việt trong khởi nghĩa Lam Sơn.