Đọc hiểu văn bản SVIP

BẢN SẮC LÀ HÀNH TRANG

Nguyễn Sĩ Dũng

I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả: 

 Nguyễn Sĩ Dũng

- Năm sinh: 1955.

- Quê quán: Thanh Chương, Nghệ An.

- Gia đình: Cha ông là giáo viên dạy Văn, còn mẹ ông là nhân viên phục vụ của một trường y tế. Nguyễn Sĩ Dũng là cháu của tú tài Nguyễn Sĩ Trâm, em trai tú tài Nguyễn Sĩ Giản, người sinh ra nhà cách mạng Nguyễn Sĩ Sách.

- Tác phẩm tiêu biểu:

+ Những nghịch lí của thời gian.

+ Thế sự - một góc nhìn.

+ Bàn về Quốc hội.

2. Tác phẩm:

- Kiểu văn bản:

- Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận.

- Xuất xứ: Những nghịch lí của thời gian, NXB Thời đại, Hà Nội, 2011.

- Nhan đề:

+ Bản sắc: Nét riêng, nét độc đáo trong văn hóa của mỗi cá nhân hay mỗi cộng đồng, quốc gia.

+ Hành trang: 

=> Bản sắc chính là cơ sở, nền móng để hội nhập với thế giới. Đây là vấn đề có ý nghĩa lớn lao trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay.

=> Nhan đề nêu được luận đề của bài viết:

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Đặt vấn đề

- Đưa ra một khái niệm mới mẻ, giàu hình ảnh về hội nhập: Hội nhập là việc sông kết vào với biển, chứ không phải việc sông tan biến vào trong biển.

- Khẳng định: Chúng ta kết nối với thế giới, chứ không phải chúng ta tan biến vào thế giới.

=> Bản sắc chính là cơ sở, nền móng để hội nhập với thế giới. Đây là vấn đề có ý nghĩa lớn lao trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay.

2. Bàn luận về bản sắc văn hóa 

a. Biểu hiện của bản sắc văn hóa

- Lí lẽ: Bản sắc là tất cả những gì đặc trưng cho dân tộc Việt Nam, tất cả những gì làm cho người Việt chúng ta khác với mọi tộc người khác trên thế giới. 

- Bằng chứng: 

b. Mối quan hệ giữa truyền thống và hiện đại

- Lí lẽ: 

+ Chiếc xe Lếch-xớt đại diện cho sự hiện đại và sự toàn cầu hoá. Cây ô liu đại diện cho bản sắc và cho truyền thống.

+ Mối quan hệ giữa chiếc xe Lếch-xớt và cây ô liu: Cái chung nhiều thêm lên, thì cái riêng sẽ bị giảm bớt đi; chiếc xe Lếch-xớt vẫn có thể tạo điều kiện cho việc bảo tồn cây ô liu và cây ô liu vẫn có thể trang điểm cho chiếc xe Lếch-xớt.

- Bằng chứng: Không có hội nhập, nghề múa rối nước, nghề thổ cẩm của chúng ta chắc sẽ rất khó phát triển. Ngược lại, các nhà hàng, khách sạn cao cấp chắc cũng sẽ có ít sức hấp dẫn đối với khách du lịch nước ngoài, nếu thiếu sự hiện diện của hồn văn hoá Việt.

=> Mối quan hệ giữa truyền thống và hiện đại là mối quan hệ tương hỗ, phát triển.

c. Sự khẳng định giá trị của bản sắc văn hóa dân tộc

- Lí lẽ: 

+ Bản sắc thậm chí là một lợi thế cạnh tranh. Bởi vì bản sắc tạo nên sự độc đáo, sự hấp dẫn.

+ Bản sắc văn hoá còn có thể bổ sung giá trị cho các hàng hoá và dịch vụ của chúng ta. Nhờ đó, chúng cũng trở nên đặc biệt hơn, hấp dẫn hơn đối với khách hàng cả trong nước, lẫn ngoài nước.

- Bằng chứng: 

3. Tổng kết vấn đề

Tóm lại, tiếp thu tinh hoa của nhân loại, nhưng giữ gìn bản sắc của dân tộc không chỉ là phương châm hành động, mà còn là bản năng tồn tại của chúng ta.

=> Nhấn mạnh rằng chúng ta vừa cần tiếp thu tinh hoa của nhân loại, vừa cần giữ gìn bản sắc của dân tộc.

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung:

- Nêu quan điểm về bản sắc văn hóa Việt Nam, khơi gợi ý thức giữ gìn và bảo vệ bản sắc văn hóa Việt Nam.

- Thể hiện niềm tự hào, tình yêu của tác giả đối với bản sắc văn hóa dân tộc.

2. Nghệ thuật:

- Hệ thống luận đề, luận điểm, lí lẽ, bằng chứng rõ ràng, thuyết phục.

- Ngôn ngữ sáng rõ, mạch lạc, giàu hình ảnh.