Hướng dẫn giải:
Câu 1.
a. Xác định đúng yêu cầu về hình thức, dung lượng:
- Yêu cầu về hình thức: đoạn văn.
- Dung lượng: 200 chữ.
Học sinh có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận đặc sắc nội dung và nghệ thuật trong đoạn thơ thuộc bài thơ Phía sau làng của Phan Trọng Nghĩa.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận:
- Gợi ý:
+ Nội dung: khắc họa nỗi buồn của tác giả khi chứng kiến sự lam lũ, khó khăn của quê hương khi Đất không đủ cho sức trai cày ruộng, Mồ hôi chẳng hóa thành bát cơm no…. Đồng thời còn cho thấy sự đổi thay của quê hương từ cảnh vật đến con người: thiếu nữ không còn hát dân ca, cũng không còn để tóc ngang lưng; cánh đồng làng giờ chen chúc nhà cửa; lũy tre xanh cũng biến mất.
+ Nghệ thuật: thể thơ tự do; giọng thơ trầm buồn, ngậm ngùi,...
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
- Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.
- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.
đ. Diễn đạt: đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết trong đoạn.
e. Sáng tạo: thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Câu 2.
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại ngày nay.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận:
- Xác định được các ý chính của bài viết.
- Sắp xếp được các ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:
* Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của người viết về vấn đề.
* Triển khai vấn đề nghị luận:
+ Giải thích vấn đề nghị luận.
+ Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau: mạng xã hội có vai trò vô cùng quan trọng (thúc đẩy sự liên kết giữa các cá nhân, tạo môi trường giao lưu lành mạnh,...), song nó cũng là con dao hai lưỡi tạo ra những tiêu cực cho con người (con người "nghiện" mạng xã hội, lợi dụng mạng xã hội để trục lợi,...).
* Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân.
d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:
- Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.
- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.
đ. Diễn đạt: đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết trong đoạn.
e. Sáng tạo: thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
