Dao động tắt dần. Dao động cưỡng bức. SVIP

Văn bản dưới đây là được tạo ra tự động từ nhận diện giọng nói trong video nên có thể có lỗi

• Anh xin chào em Chào mừng các em đã quay
• trở lại với khóa học Vật Lý 12 của trang
• web học trực tuyến olm.vn
• Anh ở các bài trước khi thiết lập phương
• trình động lực học của dao động ta đã bỏ
• qua ma sát và ngoại lực tác dụng khác
• giờ đó ta thu được phương trình dao động
• điều hòa Tuy nhiên trong thực tế dao
• động của các vật lại phức tạp hơn chúng
• ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài ngày hôm
• nay bài 4 lao động tắt dần dao động
• cưỡng bức
• Hà Nội dung chính của bài học ngày hôm
• nay gồm có Thứ nhất dao động tắt dần thứ
• hai dao động duy trì thứ ba dao động
• cưỡng bức và thứ tư là hiện tượng cộng
• hưởng đầu tiên chúng ta cùng nhắc lại
• một số đặc điểm của dao động điều hòa mà
• ta đã học ở bài trước nhé
• từ khi xây dựng phương trình động lực
• học của dao động đối với con lắc lò xo
• hay là con lắc đơn thì ta đều bỏ qua ma
• sát tác dụng vào vật và mỗi con lắc thì
• dao động với một tần số riêng không đổi
• các em hãy cho cô biết tần số của con
• lắc lò xo và con lắc đơn được tính theo
• công thức nào và nó phụ thuộc vào những
• yếu tố nào nhé đứng cho các em ạ từ công
• thức tính tần số thì ta thấy răng tần số
• của con lắc lò xo phụ thuộc vào độ cứng
• k của lò xo và khối lượng m của vật con
• tần số của con lắc đơn thì phụ thuộc vào
• chiều dài l của con lắc đơn và gia tốc
• trọng trường nơi con lắc đơn dao động
• tức là tần số dao động điều hòa chỉ phụ
• thuộc vào các cặp tính của hệ dao động
• nên người ta gọi là tần số riêng đấy Các
• em ạ Các em hãy ghi nhớ những đặc điểm
• của dao động điều hòa này nhé Tuy nhiên
• trong thực tế thì khi ta kéo một con lắc
• ra khỏi vị trí
• Ừ thì nó không dao động mãi mãi mà chỉ
• được một vài chu kỳ sau đó nó dừng lại
• trong quá trình đó thì biên độ dao động
• của nó giảm dần những dao động như vậy
• được gọi là dao động tắt dần các em hãy
• lưu ý Dao động tắt dần là dao động có
• biên độ giảm dần theo thời gian vậy theo
• các em Tại sao dao động của vật lại bị
• tắt dần các em hãy cho cô biết dự đoán
• nhé ạ
• Ừ đúng rồi Các em ạ Khi Con lắc dao động
• thì nó chịu tác dụng của lực cản lực cả
• này làm tiêu hao năng lượng của con lắc
• do cơ năng chuyển hóa thành nhiệt năng
• như vậy mà biên độ của con lắc giảm dần
• và cuối cùng là con lắc dừng lại hẳn Tuy
• nhiên thì lực cản của các môi trường
• khác nhau cũng ảnh hưởng khác nhau đến
• sự tắt dần của con lắc đấy Các em ạ cô
• có một ví dụ sau đây
• em giả sử cô có bốn con lắc con lắc ca
• dao động trong không khí con lắc B dao
• động trong nước con lắc C dao động trong
• dầu và con lắc D dao động trong dầu rất
• nhất
• làm theo ca em thì khi kích thích cho
• các con lắc này cùng dao động thì con
• lắc trong môi trường nào tắt dần nhanh
• nhất
• Ừ chúc mừng em đã trả lời đúng hình trên
• là đồ thị li độ X của các trường hợp dao
• động tắt dần trên ta thấy răng con lắc A
• Rất dần chậm nhất và con lắc D tóp dần
• nhanh nhất mà Sao lại biết độ nhớt của
• môi trường thì tăng dần theo thứ tự
• không khí nước dầu và dầu rất nhớt sau
• đó ta có thể kết luận dao động tắt dần
• càng nhanh khi môi trường càng ớt tức là
• lực cản của môi trường càng lớn để trực
• quan hơn thì chúng ta cùng quan sát mô
• phỏng sau đây các em có thể thấy răng ba
• con lắc này giống nhau cùng dao động
• nhưng trong ba môi trường khác nhau đô
• thị phía dưới khi lại li độ X của vật
• dao động ta thời răng con lắc trong
• không khí dao động được một vài chu kỳ
• rồi tắt còn con lắc trong nước và dầu
• thì nó tắt dần rất nhanh do lực cản lớn
• khi nghiên cứu các đặc điểm về dao động
• tắt dần nay người ta chế tạo ra thiết bị
• đóng cửa tự động chắc hẳn kem đã trải
• nghiệm điều này khi ta đời cửa để đi vào
• thì cánh cửa tự động đóng lại như một
• con lắc dao có thiết bị sinh ra lực ma
• sát làm cho dao động của cánh cửa bị tắt
• dần hay trong thiết bị giảm xóc của xe
• cộ ta thời gian đi qua những chỗ mất mô
• thì xe bị dao động làm ta cảm thấy rất
• khó chịu và nôn nao do đó người ta đã
• nghiên cứu và chế tạo ra hệ thống giảm
• xóc làm cho các dao động này tắt dần
• nhanh và xe đi em hơn những chiếc xe có
• hệ thống giảm xóc tốt thường là những
• chiếc xe có giá thành cao hơn hẳn đấy
• cay mặn
• Anh vừa rồi thì chúng ta đã tìm hiểu về
• dao động tắt dần các em Hãy trả lời một
• số câu hỏi tương tác sau đây để nắm rõ
• hơn những kiến thức mà chúng ta vừa học
• nhé ạ
• khi chuyển sang tuần thứ hai cô và các
• em sẽ cùng tìm hiểu về dao động Duy
• ở các thể dạng Dao động tắt dần là có
• lợi trong một số ứng dụng mà ta vừa đề
• cập ở phía trên Tuy nhiên trong nhiều
• trường hợp thì người ta lại muốn giữ cho
• biên độ của con lắc không đổi mà không
• làm thay đổi chu kì dao động riêng của
• nó khi đó người ta sẽ cung cấp thêm năng
• lượng cho vận để bưu vào phần đã mất sau
• mỗi chu kỳ nhờ vậy mà Con lắc dao động
• mãi mãi nghĩa là giả sử Sau một chu kỳ
• mà có lắp mất đi 10 phần trăm năng lượng
• thì nó lại được bù lại đúng 10 phần trăm
• năng lượng đó do đó là không bị tắt dần
• mà lại dao động với biên độ cũ và chu kì
• riêng không đổi những dao động như vậy
• được gọi là dao động duy trì à
• cho ví dụ một người đưa võng hoặc là
• đánh đu cứ đến gần một điểm cố định ví
• dụ như là bức tương và chuẩn bị đi ra xa
• thì người lạnh đạp chân vào tường một
• cái để phản lực của Tường tác dụng lại
• làm cho người ấy đi ra xa hơn khi đó dao
• động của hệ được cấp thêm năng lượng và
• do đó được duy trì một điều quan trọng
• kem cần lưu ý rằng chu kì riêng của hệ
• dao động trong dao động duy trì là không
• thay đổi nhé
• có một cách khác để giúp cho một hệ dao
• động không tắt đó là tác dụng vào nó một
• ngoại lực cưỡng bức tuần hoàn lực này
• cung cấp năng lượng cho hệ để bù lại
• phần năng lượng đã mất do ma sát khi
• loại dao động của hệ được gọi là dao
• động cưỡng bức ví dụ khi đến mỗi bến thì
• sẽ biết chỉ tạm dừng nên không tắt máy
• hành khách trên xe nhận thấy thân xe dao
• động đó chính là dao động cưỡng bức dưới
• tác dụng của lực cưỡng bức tuần hoàn lực
• này gây ra bởi chuyển động của pittông
• trong xilanh của máy nổ hai vẫn là ví dụ
• đánh đu trong trường hợp này bạn áo hồng
• đứng sau đầy bạn áo xanh bằng một lực
• cưỡng bức tuần hoàn và do đó dao động
• của bạn áo xanh và chiếc đu không bị tắt
• dần Nhưng tần số lúc này không còn là
• tần số riêng của hệ nữa mà là tần số của
• lực cưỡng bức khác với dao động duy trì
• ở ví dụ trước là tần số riêng của hệ
• không đổi các em hãy lưu ý dao động
• em có biên độ không đổi và có tần số
• băng tần số của lực cưỡng bức
• em hết biên độ dao động cưỡng bức thì
• phụ thuộc vào các yếu tố nào
• Và tất nhiên là ta thấy rằng nếu như
• biên độ của lực cưỡng bức canh lớn thì
• biên độ của dao động cũng càng lớn rồi
• Không chỉ vậy nó còn phụ thuộc vào độ
• chênh lệch giữa tần số của lực cưỡng bức
• và tần số riêng của hệ nữa các em hãy
• nhìn vào hình vẽ thí nghiệm trên cô có
• một hệ các con lắc với một con lắc điều
• khiển X khi kéo x ra khỏi vị trí cân
• bằng rồi thả ra thì nó sẽ dao động kéo
• theo Thanh p q và các con lắc khác cũng
• dao động dưới lực cưỡng bức của con lắc
• x Ở đây các con lắc có chiều dài khác
• nhau trong đó con lắc D có chiều dài
• bằng con lắc ích theo kem thì còn lắc
• nào dao động mạnh nhất
• Ừ đúng rồi kem ạ Chúng Ta Cùng Xem video
• thí nghiệm thật sau đây nhá Khi tần số
• của lực cưỡng bức càng gần tần số riêng
• của hệ thì biên độ dao động của vật càng
• lớn ta đã học công thức tính tần số của
• con lắc đơn rồi hai con lắc có chiều dài
• bằng nhau thì sẽ có tần số bằng nhau sau
• đó ở đây kem có thể nhìn thấy con lắc có
• chiều dài bằng con lắc điều khiển thì
• dao động mạnh hơn cả
• anh Ken hãy trả lời một số câu hỏi tương
• tác sau đây để làm rõ các đặc điểm của
• dao động duy trì dao động cưỡng bức và
• không nhầm lẫn hai loại dao động này nhé
• á
• và cuối cùng chúng ta cùng tìm hiểu hiện
• tượng cộng hưởng
• có hiện tượng biên độ dao động cưỡng bức
• tăng đến giá trị cực đại Khi tần số f
• của lực cưỡng bức tiến đến băng tần số
• riêng f0 của hệ dao động gọi là hiện
• tượng cộng hưởng khi đó thì F = f0 là
• điều kiện cộng hưởng và đường cong trên
• đồ thị nó các em thấy được gọi là đồ thị
• cộng hưởng nó càng nhọn thì lực cản của
• môi trường càng nhỏ giải thích hiện
• tượng cộng hưởng thì khi tần số của lực
• cưỡng bức mà bằng tần số riêng của hệ
• dao động thì lúc này hệ được cung cấp
• năng lượng một cách nhịp nhàng và đúng
• lúc do đó biên độ dao động của hệ tăng
• lên dần biên độ dao động đạt tới giá trị
• không đổi và cực đại Khi tốc độ tiêu hao
• năng lượng do ma sát bằng với tốc độ
• cung cấp năng lượng cho hệ hiện tượng
• cộng hưởng ngày có rất nhiều ứng dụng
• quan trọng trong thực tế ví dụ như là
• chế tạo tần số kế lên dây đàn
• hai kỹ thuật xây dựng cầu đường các tòa
• nhà cao tầng người ta phải cẩn thận
• không để cho các hệ ấy chịu tác dụng của
• các lực cưỡng bức mạng có tần số băng
• tần số riêng của hệ Nếu không thì nó sẽ
• làm cho các hệ cái dao động mạnh và dẫn
• đến đổ hoặc gãy Ví dụ như chiếc cầu này
• bị sập do tần số dao động riêng của cầu
• bằng tần số dao động cưỡng bức của gió
• hai một hiện tượng sập cầu tương tự vào
• giữa thế kỷ XIX khi một đoàn quân đi đều
• mút 21 qua một chiếc cầu treo thì làm
• cho cầu rung lắc mạnh rồi đất do tần số
• bước đi của Đoàn tình cờ gây ra hiện
• tượng cộng hưởng câu chuyện về một giọng
• hát opera cao và khỏe có thể làm vỡ một
• chiếc cốc thủy tinh cũng liên quan đến
• hiện tượng cộng hưởng đấy thôi em ạ
• có hiện tượng cộng hưởng không chỉ có
• hại mà còn có lợi nữa ví dụ như là hộp
• đàn của các đàn guitar hay là Pirlo là
• những hộp cộng hưởng được cấu tạo sao
• cho không khí trong hộp có thể dao động
• cộng hưởng với nhiều tần số khác nhau và
• do đó phát ra các âm khác nhau điều này
• thì chúng ta sẽ nghiên cứu rõ hơn ở
• trường sau
• à Vậy là trong bài học ngày hôm nay cô
• và gái em đã cùng tìm hiểu về dao động
• tắt dần dao động duy trì dao động cưỡng
• bức và hiện tượng cộng hưởng
• Ừ cảm ơn kem đã theo dõi video bài giảng
• của em hãy áp dụng những kiến thức vừa
• học được để làm các bài tập trong phần
• luyện tập và kiểm tra nhé Xin chào và
• hẹn gặp lại các em ở các bài học tiếp
• theo trên kênh học trực tuyến oll à
• à à