Bài soạn SVIP

CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (phần Tiếng Việt)

Câu 1. Tìm các từ địa phương có trong trích đoạn, dẫn từ tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.

a.

b.

c.

Câu 2. Đối chiếu các câu sau đây (trích từ truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng), cho biết từ kêu ở câu nào là từ địa phương, từ kêu ở câu nào là từ toàn dân. Hãy dùng cách diễn đạt khác hoặc từ đồng nghĩa để làm rõ sự khác nhau đó.

Trả lời

a) kêu: từ toàn dân; có thể thay bằng nói toàn

b) kêu: từ địa phương; tương đương từ toàn dân: gọi

Câu 3. Trong hai câu đố sau, từ nào là từ địa phương? Những từ đó tương đương với những từ nào trong ngôn ngữ toàn dân? (Các câu đố lấy trong Hợp tuyển Văn học dân gian các dân tộc ở Thanh Hóa, 1990)

Trả lời: Các từ địa phương trong câu đố là:

- trái: quả

- chi: gì

- kêu: gọi

- trống hổng trống hảng: trống rỗng trống rễnh

Câu 4. Hãy điền các từ địa phương tìm được ở các bài tập 1, 2, 3 và các từ toàn dân tương ứng vào bảng tổng hợp theo mẫu sau đây.

Trả lời

Câu 5. Đọc lại các đoạn trích ở bài tập 1 và bình luận về cách dùng từ ngữ địa phương bằng cách trả lời các câu hỏi sau đây:

a. Có nên để nhân vật Thu trong truyện Chiếc lược ngà dùng từ ngữ toàn dân không? Vì sao?

b. Tại sao trong lời kể chuyện của tác giả cũng có những từ ngữ địa phương?

Trả lời

a. Không nên để bé Thu dùng từ toàn dân vì: Bé Thu sinh ra tại địa phương đó, chưa có điều kiện học tập hoặc quan hệ xã hội rộng rãi nên em chưa đủ vốn từ ngữ toàn dân

b. Trong lời kể của tác giả có một số từ ngữ địa phương để tạo sắc thái địa phương cho câu chuyện. Mức độ sử dụng của tác giả là vừa phải.