Bài 7 (Phần III) - Chiến dịch Đông-Xuân (1953-1954) và chiến dịch Điện Biên Phủ (1954). Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa, bài học của kháng chiến chống Pháp. SVIP

BÀI 7: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1945 - 1954)

2. Diễn biến chính

d) Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc (1953 - 1954)

* Chiến dịch Điện Biên Phủ

- Chủ trương của ta: tháng 12-1953 Đảng quyết địch mở chiến dịch Điện Biên Phủ.

Hình 1. Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy thông qua kế hoạch tác chiến Đông - Xuân 1953 - 1954 và Chiến dịch Điện Biên phủ 1954

- Mục tiêu:

+ Tiêu diệt lực lượng địch.

+ Giải phóng vùng Tây Bắc.

+ Tạo điều kiện giải phóng Bắc Lào.

- Phương châm: đánh chắc, tiến chắc.

- Khẩu hiệu: “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng ”.

- Diễn biến:

+ Đợt 1: (13 -> 17-3-1954) ta tấn công tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu phía Bắc, diệt gần 2 000 địch.

+ Đợt 2: (30-3 -> 26-4-1954) ta tấn công phía Đông phân khu trung tâm, chiếm phần lớn căn cứ của địch, tạo thêm điều kiện để bao vây, chia cắt, khống chế địch.

+ Đợt 3: (1 -> 7-5-1954) quân ta đồng loạt tấn công phân khu trung tâm và phân khu phía nam, tiêu diệt các căn cứ đề kháng còn lại. 17h 30’ ngày 7-5-1954 tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bị thất thủ.

Hình 2. Lược đồ về diễn biến trận đánh cứ điểm C1 trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

- Kết quả: loại khỏi vòng chiến 16 200 địch, bắn rơi và phá hủy 62 máy bay, thu toàn bộ vũ khí và phương tiện chiến tranh.

- Ý nghĩa:

+ Đập tan hoàn toàn kế hoạch Nava.

+ Giáng một đòn quyết định vào ý chí xâm lược của Pháp và can thiệp Mỹ.

+ Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương.

+ Tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh ngoại giao thắng lợi.

Hình 3. 7 giờ 30 phút ngày 7-5-1954, bộ đội Việt Nam chiếm sở chỉ huy trung tâm, tướng Đờ Caxtơri cùng toàn bộ Bộ Tham mưu và binh lính tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ kéo cờ trắng ra hàng

3. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

a) Nguyên nhân thắng lợi

* Nguyên nhân chủ quan

- Sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, với đường lối kháng chiến đúng đắn, được vận dụng linh hoạt, sáng tạo.

- Truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường trong đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân Việt Nam.

- Hệ thống chính quyền dân chủ nhân dân trong cả nước và mặt trận dân tộc thống nhất được củng cố, mở rộng; lực lượng vũ trang không ngừng lớn mạnh; hậu phương rộng lớn, vững chắc về mọi mặt.

* Nguyên nhân khách quan

- Sự đoàn kết chiến đấu của liên minh nhân dân ba nước Đông Dương.

- Sự ủng hộ, giúp đỡ của các nước xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là Trung Quốc và Liên Xô.

- Sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân Pháp và nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hoà bình trên thế giới.

b) Ý nghĩa lịch sử

* Đối với dân tộc

- Chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược và ách thống trị của Pháp trong gần một thế kỉ ở Việt Nam.

- Miền Bắc được giải phóng - tiến lên giai đoạn cách mạng Xã hội Chủ nghĩa.

* Đối với thế giới

- Giáng một đòn nặng nề vào âm mưu nô dịch, tham vọng xâm lược của Chủ nghĩa đế quốc sau chiến tranh thế giới thứ hai.

- Góp phần làm tan rã hệ thống thuộc địa của Chủ nghĩa đế quốc.

- Cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc của các nước thuộc địa và phụ thuộc.