Bài 6: Cách mạng công nghiệp thời cận đại (Phần 1) SVIP

1. Thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất 

* Thời gian: bắt đầu từ nủa sau thế kỉ XVIII. 

* Quốc gia khởi đầu: bắt đầu từ Anh, sau đó lan rộng sang châu Âu, Bắc Mĩ. 

* Thành tựu:

- Ngành dệt: những tiến bộ kĩ thuật và máy móc trong thời gian này đều khởi phát từ ngành dệt. 

+ Năm 1764: máy kéo sợi Gien-ni (Giêm Ha-gi-vơ) ra đời. 

+ Năm 1769: máy kéo sợi chạy bằng sức nước (Ri-chác Ác-rai) ra đời. 

+ Năm 1785: máy dệt chạy bằng hơi nước (Ét-mơn Các-rai). 

 Hình 1. Phát minh máy kéo sợi Gien-ni và máy kéo sợi chạy bằng sức nước

Hình 2. Phát minh máy dệt chạy bằng hơi nước và máy hơi nước của Giêm Oát 

- Máy hơi nước: 

+ Năm 1784: Giêm Oát phát minh ra máy hơi nước. 

+ Ý nghĩa: tạo ra nguồn động lực mới, làm giảm sức lao động chân tay của con người, thúc đẩy sản xuất phát triển vượt bậc, khởi đầu quá trình công nghiệp hoá ở nước Anh. 

- Động cơ đốt trong:

+ Ra đời và từng bước hoàn thiện, gắn với các phát minh của: Giôn Ba-bơ (1791), Sa-mu-en Bờ-rao (1823).

+ Ý nghĩa: thúc đẩy quá trình cơ giới hoá sản xuất, nâng cao năng suất lao động. 

- Luyện kim và giao thông vận tải: đạt nhiều thành tựu quan trọng. 

+ Năm 1784: phát minh ra lò luyện quặng theo phương pháp "pút-đinh". 

+ Năm 1804: phát minh ra đầu máy xe lửa hơi nước chạy trên đường ray. 

Hình 3. Đầu máy xe lửa chạy trên đường ray đầu tiên (Ri-chác Tơ-re-vi-thích)  

- Cách mạng công nghiệp ở một số nước: 

+ Ở Mỹ, năm 1807: Rô-bớt Phơn-tơn ứng dụng động cơ hơi nước chế tạo thành công tàu thuỷ chở khách đầu tiên. 

+ Ở Bỉ, đầu thế kỉ XIX, quá trình công nghiệp hoá diễn ra mạnh mẽ, trọng tâm là luyện kim, khai mỏ. 

+ Ở Pháp, cách mạng công nghiệp diễn ra muộn hơn và bắt đầu từ công nghiệp nhẹ. Đến giữa thế kỉ XIX, nước Pháp cơ bản trở thành một nước công nghiệp.