Bài 5. Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây xoài (Phần 1) SVIP

- Cây xoài có nguồn gốc từ vùng Đông Bắc của Ấn Độ.

- Xoài được trồng ở hầu hết các vùng có khí hậu nhiệt đới.

- Quả xoài tươi giàu vitamin A, vitamin C và đường.

I. ĐẶC ĐIỂM THỰC VẬT HỌC

a. Bộ rễ

- Rễ xoài rất phát triển, mọc sâu (6 - 8 m) và lan rộng.

- Nhiều rễ nhánh phát triển và tập trung ở tầng đất 0 - 50 cm.

=> Có khả năng hút nước và chất dinh dưỡng mạnh phục vụ cho sinh trưởng và phát triển.

b. Thân, cành

- Cây xoài là cây thân gỗ lớn, cao từ 5 - 10m.

- Một năm cây có thể ra 3 - 4 đợt lộc.

c. Lá

- Xoài thuộc nhóm cây xanh quanh năm, tán cây có hình bầu dục hoặc bán cầu.

- Lá xoài có lá đơn và sắp xếp theo hình xoắn ốc.

- Hình dạng lá thay đổi tùy thuộc vào giống, có thể là hình mũi mác, thuôn dài hoặc hình trứng.

- Lá non: Mới ra có màu đỏ, chuyển dần sang màu xanh sáng và màu xanh đậm khi lá trưởng thành.

d. Hoa

- Hoa xoài nhỏ, màu vàng, mọc thành chùm ở đầu cành.

- Chùm hoa dài 20 - 30 cm, chứa 200 - 400 hoa/chùm.

- Có 3 loại hoa:

+ Hoa đực.

+ Hoa cái

+ Hoa lưỡng tính:

- Hoa chủ yếu được thụ phấn nhờ côn trùng và gió.

e. Quả

- Quả xoài chín thường có màu vàng hoặc tím vàng.

+ Thịt quả vàng, ngọt, mềm, ít xơ, có mùi thơm hấp dẫn.

+ Hạt xoài thuộc loại hạt lớn, vỏ hạt có lớp lông xơ dày, bên trong là nhân hạt.

+ Một số giống xoài có hạt lép, làm tăng tỉ lệ phần ăn được.

- Khối lượng quả từ 100 – 1500 g tùy giống.

II. YÊU CẦU NGOẠI CẢNH

1. Nhiệt độ

- Cây xoài thích hợp trồng ở vùng có:

+ Nhiệt độ trung bình khoảng 24 – 26°C.

+ Nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất không dưới 15°C.

2. Ánh sáng

- Cây xoài ưa ánh sáng mạnh.

- Cây có năng suất quả cao ở vùng có bức xạ mặt trời lớn.

- Nếu bị che nắng hoặc trồng quá dày:

+ Cành cây sẽ yếu.

+ Cây ra hoa ít.

+ Đậu quả kém.

3. Độ ẩm

- Cây xoài thích hợp với lượng mưa trung bình khoảng 500 - 1 500 mm/năm.

- Các vùng có lượng mưa cao hơn, cây xoài thường bị sâu, bệnh và ít hoa.

- Nơi có lượng mưa thấp dưới 40 mm/tháng không phù hợp cho sản xuất xoài thương mại.

- Độ ẩm đất:

+ 50 – 60% thuận lợi cho cây phân hóa mầm hoa.

+ 70 – 80% thuận lợi cho ra hoa và quả phát triển.

- Ở các tỉnh miền Nam nước ta:

+ Xoài ra hoa và quả phát triển vào mùa khô từ tháng 12 đến tháng 5.

=> Sản lượng và chất lượng xoài cao hơn miền Bắc.

- Ở miền Bắc:

+ Xoài ra hoa vào mùa xuân có mưa phùn kết hợp gió mùa Đông Bắc lạnh.

=> Tỉ lệ đậu quả thấp.

4. Đất 

- Cây xoài có khả năng thích nghi với nhiều loại đất.

- Thích hợp nhất là đất phù sa hoặc đất thịt pha cát.

- Đất trồng xoài có:

+ Độ pH khoảng 5,5 – 7,0.

+ Hàm lượng chất hữu cơ 2 – 3%.

+ Khả năng thoát nước tốt.

+ Đất ít sét, không có tầng đá.

+ Mạch nước ngầm ở độ sâu 1,0 – 2,5 m.

III. QUY TRÌNH KĨ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY XOÀI 

* Xoài thường được nhân giống bằng phương pháp ghép cành.

1. Lựa chọn thời vụ trồng cây

- Thời vụ trồng thích hợp là:

+ Miền Bắc:

• Vụ xuân (từ tháng 2 đến tháng 3).

• Vụ thu (từ tháng 8 đến tháng 9).

+ Miền Nam: Đầu mùa mưa (tháng 4 – 5).

2. Xác định mật độ trồng cây

- Cây xoài được tạo tán thấp và trồng với khoảng cách dày:

+ Khoảng 5 m × 4 m hoặc 5 m × 5 m.

+ Mật độ 400 – 500 cây/ha.

- Nếu trồng theo cách truyền thống:

+ Khoảng cách trồng là 8 m × 8 m.

+ Mật độ 150 cây/ha.

=> Giúp giảm chi phí cây giống và tạo vườn thông thoáng hơn.

3. Chuẩn bị hố trồng cây

- Đào hố trồng với kích thước:

+ Chiều dài × chiều rộng là 60 cm × 60 cm.

+ Sâu khoảng 40 – 50 cm.

- Mỗi hố bón lót:

+ 2 kg phân hữu cơ hoặc tro trấu.

+ 0,2 kg phân lân hoặc phân super lân.

+ 0,1 kg phân NPK 13 - 13 - 13.

4. Trồng cây

- Sau khi loại bỏ túi bầu nylon ở cây xoài giống, dùng dầm đào đất giữa hố và đặt cây thẳng.

- Lấp kín bầu cây và nén chặt đất xung quanh.

- Ở nơi gió mạnh, cần cắm cọc và buộc cây chắc chắn vào cọc.​