Bài 24. Hệ thống truyền lực (tiết 2) SVIP

- Số lùi:

+ Người lái gạt cần số làm dịch chuyển G3 sang trái, kéo bánh răng (11) nằm giữa và cùng ăn khớp với cả bánh răng (9) và bánh răng (10).

+ Mômen được truyền từ trục (I) đến trục (III).

+ Khi có bánh răng (11) nằm giữa bánh răng (9) và bánh răng (10) thì chiều quay tại trục (III) sẽ bị đảo ngược làm lùi xe.

IV. TRUYỀN LỰC CÁC ĐĂNG

1. Nhiệm vụ và phân loại

- Truyền lực các đăng có nhiệm vụ truyền mômen từ hộp số đến cầu chủ động hoặc từ truyền lực chính đến bánh xe chủ động của câu dẫn hướng chủ động.

- Trong hệ thống truyền lực động cơ đặt trước - cầu chủ động đặt sau:

+ Hộp số được lắp cố định trên khung xe, truyền lực các đăng truyển mômen từ hộp số đến truyền lực chỉnh được gắn trên cầu xe.

- Trong hệ thống truyền lực động cơ đặt trước - cầu chủ động đặt trước:

+ Hộp số và truyền lực chính được lắp cố định trên khung xe (vỏ xe) truyền mômen đến các bánh xe thông qua truyền lực các đăng.

- Có nhiều loại truyền lực các đăng.

- Theo tính chất động học có thể chia ra thành truyền lực:

+ Các đăng đồng tốc.

+ Các đăng khác tốc.

- Theo cấu tạo khớp các đăng có thể chia thành truyền lực các đăng khớp chữ thập, khớp bi,...

2. Cấu tạo

- Truyền lực các đăng động cơ đặt trước, cầu sau chủ động có cấu tạo gồm một số bộ phận chính sau:

+ Mặt bích chủ động (1) nối với trục bị động của hộp số, hai nửa trục các đăng (3), (4).

+ Các khớp các đăng (2), (5) thường là khớp chữ thập và mặt bích bị động (6) được nổi đến truyền lực chính trong cầu chủ động.

- Trục các đăng được cấu tạo gồm hai nửa trục các đăng (3) và (4) lắp khớp then hoa với nhau.

=> Để đảm bảo có thể thay đổi chiều dài trục các đăng trong phạm vi nhất định.

- Khớp các đăng (2) và (5) cho phép truyền mômen giữa hai trục mà đường tâm hai trục có góc lệch thay đổi trong một phạm vi nhất định.

- Chú thích:

3. Nguyên lí làm việc

- Khi trục ra của hộp số quay, mômen được truyền từ mặt bích chủ động (1) qua khớp các đăng (2) đến hai nửa trục các đăng (3) và (4) đến khớp các đăng (5) và truyền đến mặt bích bị động (6) truyền mômen đến cầu chủ động.

- Khi có sự dao động dẫn đến dịch chuyển tương đối giữa hộp số và cầu chủ động:

+ Nhờ cấu tạo của khớp và hai nửa trục các đăng mà mômen xoắn vẫn được truyền dù có sự thay đổi khoảng cách tương đối giữa các khớp các đăng (2) và (5).

V. TRUYỀN LỰC CHÍNH, VI SAI VÀ BÁN TRỤC

1. Nhiệm vụ

- Truyền lực chính:

+ Truyền mômen giữa hai trục vuông góc với nhau (trục các đăng và bán trục), giảm số vòng quay và tăng mômen quay cho bản trục.

- Bộ vi sai:

+ Phân phối mômen cho hai bán trục của hai bánh xe chủ động.

+ Cho phép hai bánh xe quay với tốc độ khác nhau khi ô tô quay vòng hoặc đi trên đường không bằng phẳng.

- Bán trục:

+ Truyền mômen từ bánh răng bản trục của vi sai đến bánh xe.

2. Cấu tạo

- Truyền lực chính có cấu tạo gồm hai bánh răng côn ăn khớp với nhau.

- Trục của bánh răng chủ động (1) nối với mặt bích của trục các đăng, bánh răng bị động (2) gắn với bộ vi sai.

- Bộ vi sai có cấu tạo gồm các:

+ Bánh răng vi sai (3).

+ Bánh răng bán trục (4).

+ Trục vi sai (6).

+ Vỏ vi sai (7),...

- Chú thích:

3. Nguyên lí làm việc

- Mômen được truyền từ mặt bích bị động của truyền lực các đăng đến truyền lực chính.

- Do ăn khớp với bánh răng chủ động (1) mômen trên bánh răng bị động (2) tăng, tốc độ giảm.

- Khi ô tô chuyên động thẳng trên đường phẳng:

+ Hai bánh xe chủ động quay cùng vận tốc, bộ vi sai tạo thành khối cứng quay cùng bánh răng bị động.

- Khi ô tô quay vòng trái:

+ Bán trục trái (8) nối với bánh xe phía trong sẽ quay chậm hơn bản trục phải (5) được nối với bánh xe phía ngoài.

- Khi đó, các bánh răng vì sai (3) không chỉ quay theo vỏ vì sai (7) mà còn quay trên trục vi sai (6) vì:

+ Lực cản của bánh xe phía trong truyền cho bánh răng bán trục trái (8) lớn hơn.

=> Tốc độ bánh xe bên ngoài tăng, bánh xe bên ngoài quay nhanh hơn bánh xe bên trong.