Bài 19. Quy trình trồng trọt và cơ giới hóa trong trồng trọt SVIP

I. QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT

1. Khái niệm

- Quy trình trồng trọt là một chuỗi công việc được tiến hành theo một trình tự nhất định khi trồng trọt.

- Trong quy trình này, các biện pháp kĩ thuật được áp dụng:

+ Phù hợp với từng loại cây trồng.

+ Trong từng khu vực sản xuất cụ thể.

→ Nhằm mục đích thu được hiệu quả kinh tế cao nhất cho người sản xuất.

2. Các bước cơ bản trong quy trình trồng trọt

Làm đất, bón phân lót → gieo hạt, trồng cây con → chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh → thu hoạch.

a. Làm đất, bón phân lót

Làm đất

- Làm đất là bước đầu tiên trong quy trình trồng trọt, bao gồm các công việc như:

+ Cày.

+ Bừa.

+ Đập đất.

+ Lên luống.

+ Đào hố trồng cây,…

- Làm đất có tác dụng:

+ Giúp cho đất tơi, xốp.

+ Làm sạch cỏ dại.

+ Hạn chế nguồn sâu, bệnh hại trong đất.

+ Giúp cây trồng phát triển tốt.

+ Cho năng suất cao.

Bón phân lót

- Bón phân lót là bón phân vào đất trước khi gieo trồng nhằm:

+ Cung cấp sẵn nguồn chất dinh dưỡng cho cây.

+ Tạo điều kiện cho cây phát triển khỏe mạnh ngay từ đầu.

- Tùy thuộc vào từng loại cây trồng mà sử dụng loại phân bón và cách bón thích hợp như:

+ Bón theo hốc.

+ Bón theo hàng.

+ Bón rải đều trên mặt ruộng.

b. Gieo hạt, trồng cây con

- Gieo hạt:

+ Hạt giống được gieo trực tiếp trên đồng ruộng và nảy mầm thành cây con.

+ Đây là biện pháp thường được áp dụng đối với một số loại cây trồng:

• Lấy hạt:

  • Lúa.

  • Ngô.

  • Đậu tương,...

• Một số loại rau

  • Cải xanh.

  • Cà chua.

  • Bầu, bí,...

+ Tuy thuộc vào từng đối tượng cây trồng, yêu cầu kĩ thuật gieo hạt cũng khác nhau để:

• Giúp cho hạt có tỉ lệ nảy mầm cao nhất.

• Cây con phát triển tốt nhất.

- Trồng cây con là:

+ Biện pháp trồng cây con từ vườn ươm ra khu vực sản xuất.

+ Biện pháp này giúp cây con tránh được:

• Các điều kiện không thuận lợi của môi trường.

• Rút ngắn thời gian của cây ngoài đồng ruộng.

• Nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

c. Chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh

- Chăm sóc là quá trình áp dụng các biện pháp kĩ thuật nhằm:

+ Tạo điều kiện thuận lợi cho cây trồng phát triển.

+ Cho năng suất cao.

- Chăm sóc cây trồng gồm các công việc cơ bản như:

+ Tưới nước.

+ Tiêu nước.

+ Bón phân.

+ Tạo tán.

+ Tỉa cành.

+ Tỉa, dặm cây,...

- Phòng trừ sâu, bệnh là tập hợp nhiều biện pháp kĩ thuật nhằm hạn chế tối đa sâu, bệnh hại cây trồng.

- Một số công việc cơ bản trong phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng như:

+ Vệ sinh đồng ruộng.

+ Sử dụng giống chống bệnh.

+ Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy trình,...

d. Thu hoạch sản phẩm trồng trọt

- Thu hoạch sản phẩm trồng trọt là:

+ Sử dụng các dụng cụ, máy móc phù hợp với từng loại cây trồng.

→ Để thu hoạch sản phẩm đạt hiệu quả tốt nhất.

- Việc thu hoạch cần được thực hiện:

+ Đúng thời điểm.

+ Đúng phương pháp.

+ Nhanh gọn.

+ Cẩn thận.

→ Để đảm bảo về số lượng và chất lượng sản phẩm trồng trọt.

II. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CƠ GIỚI HOÁ TRONG TRỒNG TRỌT

1. Cơ giới hoá trong làm đất

- Cơ giới hoá trong làm đất là một trong những biện pháp được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới.

- Hiện nay, cơ giới hoá đã được áp dụng ở hầu hết các khâu trong làm đất như:

+ Cày.

+ Bừa.

+ Lên luống.

+ Đào hố trồng cây,...

- Máy móc giúp:

+ Rút ngắn thời gian làm đất.

+ Giải phóng sức lao động so với làm thủ công.

+ Đặc biệt đối với những cánh đồng lớn mà sức người không thể làm được trong thời gian ngắn.

2. Cơ giới hoá trong gieo trồng

- Nhiều loại máy móc đã được áp dụng trong gieo trồng như máy gieo hạt, máy trồng cây con giúp:

+ Giảm tối đa lượng giống, cây con.

+ Đảm bảo mật độ.

+ Đảm bảo mùa vụ.

+ Nâng cao năng suất.

3. Cơ giới hoá trong chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng

- Áp dụng các biện pháp cơ giới trong quá trình chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh giúp:

+ Giảm nguy hại trực tiếp cho sức khỏe người lao động.

+ Giảm chi phí nhân công, tiết kiệm nước tưới và phân bón.

+ Mang lại hiệu quả kinh tế trong sản xuất.

4. Cơ giới hoá trong thu hoạch sản phẩm trồng trọt

- Việc áp dụng cơ giới hoá trong thu hoạch sản phẩm trồng trọt giúp:

+ Quá trình thu hoạch được nhanh hơn.

+ Giảm thiểu tổn thất trên đồng ruộng.

+ Tăng thời vụ sản xuất.