Lý thuyết Bài 17. Thực hành: Viết báo cáo về vấn đề dầu mỏ của khu vực Tây Nam Á SVIP

I. Nội dung

Viết báo cáo về:

• Đặc điểm tài nguyên dầu mỏ của khu vực Tây Nam Á.

• Việc khai thác dầu mỏ của khu vực Tây Nam Á.

II. Nguồn tư liệu

• Thông tin thu thập trên internet về tài nguyên dầu mỏ, việc khai thác dầu mỏ ở khu vực Tây Nam Á.

• Sách, báo, tạp chí,… có nội dung liên quan.

III. Gợi ý cấu trúc báo cáo

VẤN ĐỀ DẦU MỎ CỦA KHU VỰC TÂY NAM Á

1. Đặc điểm tài nguyên dầu mỏ của khu vực Tây Nam Á

• Trữ lượng

• Phân bố

2. Việc khai thác dầu mỏ của khu vực Tây Nam Á

• Sản lượng khai thác

• Phân bố

• Xuất khẩu

IV. Thông tin tham khảo

Bảng 17. Trữ lượng dầu mỏ và tình hình sản xuất dầu mỏ của khu vực Tây Nam Á và thế giới năm 2020

(Nguồn: Tập đoàn dầu khí BP, 2022)

Dầu mỏ ở Tây Nam Á được phát hiện đầu tiên vào năm 1908 ở I-ran và sau đó được phát hiện ở nhiều nơi khác trong khu vực. Phát hiện này cùng thời điểm với việc phổ biến các phương tiện dùng nhiên liệu như xe hơi khiến cho tài nguyên này càng trở nên quan trọng. Ngày nay, dầu mỏ tiếp tục là một hàng hóa chiến lược, một nguồn tài nguyên quan trọng mà các quốc gia dùng nhiều hình thức để đảm bảo nguồn cung ổn định của mình.

Năm 1960, một nhóm các quốc gia sản xuất dầu mỏ, bao gồm I-ran và I-rắc, A-rập Xê-út và Cô-oét đã thành lập một tổ chức để điều phối chính sách bán các sản phẩm xăng dầu có tên gọi là Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Mục đích của OPEC là giúp các thành viên kiểm soát giá dầu trên toàn thế giới bằng cách điều chỉnh giá dầu và hạn ngạch sản xuất. OPEC là một tổ chức hùng mạnh trong thương mại quốc tế. Các thành viên khác bao gồm Ca-ta, Các Tiểu vương quốc A-rập Thống nhất lần lượt gia nhập sau đó vào các năm 1961 và 1967.

Đến năm 1981, Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh ra đời (GCC). Đây là một liên minh kinh tế bao gồm sáu quốc gia ở bán đảo A-ráp (A-rập Xê-út, Các Tiểu vương quốc A-rập Thống nhất, Ba-ranh, Cô-oét, Ô-man và Ca-ta) nhằm cùng nhau đối phó với tình trạng biến động giá dầu và các loại thỏa thuận cắt giảm sản lượng dầu thô của OPEC khi liên minh này chiếm tới 85% mức cắt giảm trong OPEC. Tuy nhiên, giữa các quốc gia trong liên minh này vẫn tồn tại nhiều mâu thuẫn, có thể dẫn đến những bất hòa lớn.

Việc khai thác và vận chuyển luôn tiềm ẩn nguy cơ tràn dầu. Các tàu vận chuyển dầu vượt biển có nguy cơ gây ô nhiễm cao. Nhiều tàu chờ dầu hoạt động ở các tuyến đường thủy hẹp và nông như Biển Đỏ, kênh Xuy-ê, vịnh Péc-xích và eo biển Hoóc-mút có nguy cơ dầu tràn do va chạm hoặc mắc cạn.

V. Bài báo cáo tham khảo

VẤN ĐỀ DẦU MỎ CỦA KHU VỰC TÂY NAM Á

1. Đặc điểm tài nguyên dầu mỏ

• Trữ lượng: Tây Nam Á sở hữu khoảng 50% trữ lượng dầu mỏ thế giới, với trữ lượng tập trung cao tại các nước A-rập Xê-út,I-ran, I-rắc, Cô-oét.

• Phân bố: Các mỏ dầu tập trung tại Vịnh Ba Tư, đặc biệt dọc theo các bờ biển của A-rập Xê-út, I-rắc, Cô-oét, làm cho khu vực này trở thành một điểm nóng khai thác dầu.

2. Việc khai thác dầu mỏ

• Sản lượng khai thác: Các quốc gia ở Tây Nam Á sản xuất khoảng 30% lượng dầu khai thác toàn cầu, với A-rập Xê-út dẫn đầu, sản xuất khoảng 10 triệu thùng/ngày.

• Phân bố sản xuất và xuất khẩu: Việc khai thác và sản xuất chủ yếu diễn ra ở vùng Vịnh Ba Tư. Dầu mỏ của khu vực chủ yếu được xuất khẩu sang các nước phát triển như Hoa Kỳ, Trung Quốc, và các nước châu Âu. Đặc biệt, A-rập Xê-út và I-rắc là những nước xuất khẩu dầu lớn nhất khu vực, đóng vai trò chính trong việc ổn định giá dầu toàn cầu thông qua các chính sách xuất khẩu của OPEC.

• Các tổ chức điều phối: OPEC, với nhiều thành viên từ Tây Nam Á, giữ vai trò quan trọng trong điều phối sản lượng dầu và ổn định giá. Ngoài ra, Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) cũng đóng góp vào việc điều hành các chính sách kinh tế và năng lượng trong khu vực, thúc đẩy hợp tác giữa các nước xuất khẩu dầu.

• Thách thức: 

  • Môi trường: Khai thác và vận chuyển dầu mỏ dẫn đến nhiều hệ lụy môi trường, đặc biệt là ô nhiễm do các sự cố tràn dầu. Vịnh Ba Tư từng chịu nhiều vụ tràn dầu lớn, gây thiệt hại nặng nề đến hệ sinh thái.

  • Kinh tế: Kinh tế các nước Tây Nam Á phụ thuộc vào dầu mỏ, gây ra nguy cơ suy thoái khi giá dầu biến động.

3. Kết luận

Tây Nam Á đóng vai trò chiến lược trong thị trường dầu mỏ toàn cầu nhờ trữ lượng phong phú và sản lượng khai thác cao, giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng của các quốc gia lớn như Mỹ, Trung Quốc và châu Âu. Tuy nhiên, khu vực cũng phải đối mặt với thách thức về môi trường do các sự cố tràn dầu và sự phụ thuộc kinh tế vào dầu mỏ. Để phát triển bền vững, các nước Tây Nam Á cần đa dạng hóa nền kinh tế và tăng cường các biện pháp bảo vệ môi trường trong khai thác dầu.