Tìm các điển tích, điển cố xuất hiện trong ít nhất hai tác phẩm văn học trung đại Việt Nam và Trung Quốc, sau đó, chỉ ra những câu văn, câu thơ chứa điển tích, điển cố đó.
1. Hiểu rõ điển tích, điển cố:
Điển tích, điển cố là những câu chuyện, sự tích hay hình ảnh liên quan đến lịch sử, văn hóa hoặc văn chương mà người viết, người đọc thời xưa đều biết. Chúng thường được mượn để ẩn dụ hoặc gợi ý nghĩa cho nội dung tác phẩm.
2. Tìm điển tích, điển cố và tác phẩm sử dụng:
- Chọn các điển tích, điển cố phổ biến được sử dụng trong cả văn học Việt Nam và Trung Quốc.
- Phân tích ít nhất hai câu văn, thơ trong các tác phẩm mà điển tích, điển cố đó xuất hiện.
Gợi ý trả lời:
Ví dụ 1: Điển tích "Lầu Ngưng Bích"
- Miêu tả cảnh cô đơn, buồn bã khi bị giam cầm. Xuất hiện trong tác phẩm:
- Truyện Kiều (Nguyễn Du):
*“Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa.”*
- Văn chương Trung Quốc: Hình ảnh lầu Ngưng Bích cũng từng được nhắc trong các bài thơ đời nhà Đường, nhấn mạnh đến cảnh buồn và sự ly biệt.
Ví dụ 2: Điển tích "Nàng Ban"
- Nàng Ban là người giỏi văn chương, được mượn để chỉ tài năng văn chương của phụ nữ. Xuất hiện trong:
- Truyện Kiều (Nguyễn Du):
*“Nước nhà ai mượn lối về,
Lần theo tờ chiếu Nàng Ban rõ ràng.”*
- Các thơ, truyện Trung Quốc: Điển cố cũng xuất hiện trong thơ đời nhà Hán.
Ví dụ 3: Điển cố "Bại bệ, nương dâu"
- Chỉ sự thay đổi lớn của thời thế, tài sản, cuộc đời:
- Trong Cung oán ngâm khúc (Nguyễn Gia Thiều):
"Ai bày trò bãi bể nương dâu…"
- Trong Truyện Kiều (Nguyễn Du):
*"Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng."*
Kết luận:
Bằng cách phân tích như trên, bạn đã hoàn thành bài tập tìm các điển tích, điển cố và chỉ ra câu thơ minh họa. Hãy tiếp tục áp dụng cách này với các điển tích, điển cố khác nếu cần.
