- ​Từ láy được sử dụng: chờn vờn.

- Tác dụng: gợi tả hình ảnh ngọn lửa lúc to, lúc nhỏ, lúc cao, lúc thấp; soi tỏ hình ảnh của người và vật xung quanh. Từ láy "chờn vờn" còn có tác dụng dựng nên một hình ảnh gần gũi, quen thuộc từ bao đời nay có trong gia đình Việt nam, nhất ở ở nông thôn.

Từ láy: chờn vờn.

Từ láy ấy giúp em hình dung khung cảnh ngọn lửa người bà nhen lúc to lúc nhỏ trong thời điểm sáng sớm khi trời còn sương. Hơn nữa còn giúp gợi hình ảnh quen thuộc gần gũi với thời tuổi thơ của những người sống ở nông thôn từ xưa đến nay.

​a. Từ đồng nghĩa với từ "tưởng": nhớ, mơ, mong, nghĩ.

Từ "tưởng" nghĩa là nhớ mong, mơ màng, đang nghĩ tới, đang hình dung rất rõ hình ảnh người yêu nơi phương xa của Kiều. 

Từ "tưởng" vừa bộc lộ cảm xúc, vừa miêu tả hoạt động của tư duy, nghĩa của từ "tưởng" bao gồm nghĩa của các từ trên cộng lại. Vì thế, không thể thay thế từ "tưởng" bằng các từ ấy.

b. Thành ngữ được sử dụng: rày trông mai chờ, bên trời góc bể.

a. Hai từ đồng nghĩa với từ "tưởng": ngỡ, nghĩ

Không thế thay thế vì không đồng nghĩa hoàn toàn và đảm bảo ngữ điệu cho câu văn.

b. Thành ngữ: Rày trông mai chờ.

a. Từ Hán Việt được sử dụng:

- tuấn mã: nghĩa là ngựa tốt (ngựa khỏe, chạy nhanh)

- trường giang: nghĩa là sông dài (sông rộng)

b. Biện pháp tu từ được sử dụng: so sánh.

Tác dụng: "chiếc thuyền" được so sánh với "con tuấn mã" nhằm diễn tả tư thế và trạng thái của con thuyền khi ra khơi: mạnh mẽ, băng băng lướt trên mặt biển.

a. từ hán việt dược sử dụng trên 2 câu thơ trên là:                                                                           tuấn mã :    ngựa tốt                                                                                                                          trường giang : sông dài                      

Trả lời :

Từ láy : tà tà, thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏ

Từ ghép: dan tay, tiểu khê, phong cảnh, dòng nước, uốn quanh, dịp cầu, bắc ngang

Từ ghép: dan tay, tiểu khê, phong cảnh, dòng nước, uốn quanh, dịp cầu, bắc ngang

Từ láy: tà tà, thơ thẩn, thanh thanh, nao nao,nho nhỏ

Làng em có cụ Ngà nổi tiếng là "sát cá". Năm nay, cụ đã ngoài bảy mươi tuổi, râu tóc bạc phơ nhưng đôi mắt vẫn còn tinh lắm. Chiều chiều, cụ buộc chiếc giỏ tre bên hông và vác chiếc cần trúc lên vai, rồi thong thả đi ra phía đầu làng.

Đầu làng em có một cái đầm rất rộng. Xung quanh đầm, cây cối um tùm. Trên mặt nước, hoa sen, hoa súng màu hồng, màu tím... trông rất đẹp. Rong lá hẹ, rong đuôi chó mọc dày ven bờ. cỏ chân vịt, dừa nước và rau ngổ kết thành bè lớn là nơi trú ngụ, sinh sôi của bao loài tôm cá.

Thỉnh thoảng, em xin cụ Ngà cho đi câu cùng. Chỗ ngồi quen thuộc của cụ là ở dưới gốc cây phi lao già phía cuối đầm.

Mấy chục năm câu cá, cụ Ngà hiểu rõ thói quen của từng loài. Cá trắng hay ăn mồi gì, cá đen hay ăn mồi gì, cụ đều biết cả. Cho nên cụ đã chuẩn bị sẵn từng thứ từ nhà và gói kín bằng lá khoai môn.

Chiếc cần câu của cụ bằng trúc vàng, chỗ tay cầm bóng loáng. Đoạn cước khá dài có gắn chiếc phao lông ngỗng; đầu dây nối với cái móc bằng thép có ngạnh rất sắc. Sau khi móc mồi, cụ Ngà nhẹ nhàng thả câu. Gió thổi nhẹ, sóng gợn lăn tăn, hơi nước mát mẻ toả lên rất dễ chịu.

Cụ Ngà ngồi bó gối, vẻ mặt đăm chiêu, chăm chú nhìn vào chiếc phao trắng đang dập dềnh trên mặt nước. Cụ chậm rãi kể cho em nghe về những lần cụ đi câu được những con cá lớn như thế nào.

Bỗng cụ im bặt, chỉ tay xuống mặt đầm. Chiếc phao chúi mạnh rồi quay rất nhanh thành một vòng tròn. Em hồi hộp giục cụ giật lên, cụ lắc đầu bảo: "Kệ! Cứ để nó vùng vẫy, móc câu sẽ cắm sâu hơn, không vuột ra được".

Bất chợt cụ khom người đứng dậy, giật mạnh chiếc cần và quay vút ra phía sau. Một chú cá diếc to hơn bàn tay đang giãy đành đạch trên mặt cỏ. Cụ Ngà cất tiếng cười khà khà sảng khoái:

- Chà! Con cá này rán giòn lên nhắm rượu thì ngon phải biết! Cu An gỡ nó ra đi!

Chú cá diếc đã được bỏ vào giỏ có lót nắm lá tre. Cụ Ngà lại móc mồi khác rồi tiếp tục buông câu. Ít phút sau, một chú trắm cỏ tham ăn cũng cùng chung số phận.

Mặt trời đã lặn. Phía Tây, ráng chiều đỏ sẫm. Một làn sương mỏng như khói từ từ phủ xuống mặt đầm. Em xách giỏ cá đi bên cạnh cụ Ngà, trong lòng dâng lên một niềm thích thú khó tả. Đúng như lời cụ Ngà từng nói: "Đi câu là một cái thú tiêu khiển lành mạnh và có ích. Nó làm cho tâm hồn thanh thản sau những giờ lao động mệt nhọc. Đã vậy lại có cá ăn. Con cá mình câu được ăn ngon hơn con cá mua ở chợ rất nhiều đấy cháu ạ!".

Em chẳng biết có thật như vậy không nhưng được đi câu cùng với cụ Ngà thì quả là thú vị!

con chó thui

Con số 918

Chiều mát, bố em thường ra vườn chăm sóc cây. Cây ăn quả bố trồng đang đơm hoa, kết trái. Em lăng xăng theo bố để xem bố làm vườn.

Bố em tuổi đã tứ tuần nhưng khoẻ mạnh và hăm hở làm vườn như một chàng lực điện tuổi mới đôi mươi. Tóc bố còn đen nhánh, chưa có sợi tóc bạc nào. Tóc bố cắt ngắn, gọn gàng. Khuôn mặt chữ điền của bố rạng rỡ vì niềm yêu thích mảnh vườn con. Mắt bố to và đẹp, sáng long lanh niềm hăng hái lao động. Bàn tay bố to, cánh tay rắn chắc, nổi cuồn cuộn bắp thịt. Chiều nay bố bón phân, tưới nước cho cây. Nhân đó, bố gieo hạt cải. Bố mặc quần cộc, áo sơ mi cũ ngắn tay đã bạc màu rồi xách cái cuốc đi ra vườn không quên dặn em mang túi phân NPK theo.

Bố xách nước tưới vào gốc cây và rắc phân NPK xuống đất, cách gốc cây cỡ hai mươi xăng-ti-mét. Bố cuốc đất vun tròn xung quanh gốc rồi tưới nước lần thứ hai cho đất vừa thấm. Xong việc bón phân cho cây, bố vác cuốc ra khoảng đất trống. Chỗ ấy, bố đã cuốc lật từ mấy hôm trước nên bây giờ bố chỉ cần dùng cuốc băm và đập cho tơi đất. Tay bố vung lên hạ xuống theo nhịp cuốc rồi trở cán cuốc đập cho đất tơi nhuyễn. Bàn tay bố nắm chặt cán cuốc đưa lên hạ xuống nhịp nhàng, bắp tay của bố nối vồng lên. Bố vừa cuốc vừa đi giật lùi một lúc thì luống đất đã được băm tơi xốp. Bố dùng cái cào để cào cỏ ra. Em lấy ki hốt cỏ đổ vào hố rác rồi vội vàng chạy lại xem bố gieo hạt cải. Bố mở gói hạt cải, khéo léo rắc đều lên luống đất. Sau đó, bố dùng bình hoa tưới nước lên luống đất. Bố tưới nhẹ và vừa đủ ẩm cho hạt cải nảy mầm, lên lá. Bố xoa hai tay vào nhau khoan khoái nói: “Thế là xong, vài hôm là có cải non ăn rồi con ạ!”. Em vâng dạ rồi phụ bố thu dọn thùng tưới, cuốc, ki vào nhà. Chiều chủ nhật trôi qua êm ả, dễ chịu.

Bố em đi làm suốt tuần nhưng vẫn tranh thủ những ngày nghỉ để trồng rau, chăm sóc vườn. Bố bảo đó là cái thú vui lành mạnh, tập thể dục nhẹ nhàng. Lao động trí óc ở công sở căng thẳng, bố em xem việc trồng cây là thú vui. Em sẽ giúp bố tưới nước và bắt sâu cho cải. Có luống rau sạch tự trồng, nhà em có rau ngon để ăn và có dịp để cả nhà vui vẻ lao động.

Mỗi chiều đi học về, chú chó Lu nhà tôi lại chạy ào ra, vẫy vẫy cái đuôi tỏ vẻ mừng rỡ chào đón tôi. Chúng tôi đem nó về từ nhà bà ngoại, khi con chó nhà bà đẻ ra một đàn con.

      Ngày mới xa mẹ, Lu hiền lành lắm. Chú ta ăn ít, chẳng mấy khi cất tiếng sủa mà suốt ngày chỉ rúc mình trên chiếc giường nhỏ xíu của mình. Tối tối, tôi thường ra kể cho Lu nghe những câu chuyện hài hước trên lớp của tôi. Chú ta không những chẳng cười mà còn kênh kiệu làm ngơ. Một hôm, tôi đi học về, chú chạy ra cửa, ngẩng đầu nhìn tôi. Tôi thấy cưng quá nên ôm chú vào lòng. Chà! Bây giờ, Lu của tôi đã lớn bằng cái phích nước. Nhưng chiếc phích đặc biệt này không chắc cứng đâu. Lu mềm mại với bộ lông vàng tơ dày dặn. Khuôn mặt giờ lúc nào cũng hớn hở, mừng vui. Vì mừng vui nên cái đầu hình tam giác của chú thường lắc lư lắc lư mãi. Điểm vào bộ lông vàng là đôi mắt đen lay láy, to chừng hạt nhãn. Chiếc mũi đen đen thở phì phò, nhưng chú vẫn hay dùng nó để tỏ vẻ âu yếm mọi người đấy. Mỗi khi vui, chú còn thè chiếc lưỡi dài như hình một chiếc lá ra nữa. Tôi thích nhất đôi tai dài của Lu. Đôi ta to hơn lòng bài tay người lớn, rủ xuống hai bên má, cứ như hai cái tai của chú voi tí hon nào đó. Đôi tai chú rất dày lông, ngoài những sợi lông vàng tơ còn có những sợi lông nâu đen. Trông bộ lông trên tai chú cứ như mái tóc hoa râm của một ông cụ nào đó vậy. Bốn chân chú to bằng ngón chân cái người lớn, chân chú tròn mập mạp. Trông vẻ “chân ngắn” vậy thôi, chứ Lu chạy nhanh thoăn thoắt. Sáng sớm, chú tỉnh dậy và ăn sáng để lấy năng lượng. Chú rất khoái khẩu với món canh hầm xương, mấy cục xương đã được ninh nhừ chú đều đánh chén hết. Tối tối, cứ nghe thấy mấy tiếng động lạ là chú cất tiếng sủa “gâu…gâu…gâu…” liên hồi.

      Tôi mới cưng chú chó Lu của mình làm sao! Tôi sẽ chăm sóc chú thật tốt để chú có thể đi dạo chơi cùng tôi ở nhiều nơi.