YÊU CẦU, GỢI Ý ĐỐI VỚI BÀI VĂN:

a. Xác định được yêu cầu về hình thức: bài văn gồm 3 phần: mở bài, thân bài, kết bài.

b. Xác định được vấn đề nghị luận: cách ứng xử trước gian nan, thử thách.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận:

* Giải thích:

– Ý kiến thứ nhất: Dùng biểu tượng “Con đường ngắn nhất” (ra khỏi gian nan, gần nhất, đi xuyên qua), ý kiến khẳng định: cách tốt nhất để vượt qua gian nan là con người dũng cảm chấp nhận, chủ động đối mặt, vượt lên và chiến thắng.

– Ý kiến thứ hai: Mượn hình ảnh dòng sông luôn chảy vòng khi gặp núi đồi (trở ngại), rồi tiếp tục chảy ra biển lớn, hay hòa vào dòng sông khác, ý kiến đưa ra lời đề nghị (hãy học) cách ứng xử trước khó khăn trong cuộc sống: không bỏ cuộc, cũng không trực tiếp đối mặt, mà tìm con đường khác để tiếp tục hành trình, đạt đến mục đích cuối cùng của mình. Đó là lời khuyên: con người nên có cách ứng xử linh hoạt, uyển chuyển trước hoàn cảnh; cần thay đổi, điều chỉnh cho phù hợp với những biến động của cuộc sống.

→ Hai ý kiến nêu lên hai cách ứng xử của con người trước gian nan, thử thách trong cuộc sống.

* Bàn luận:

– Hai ý kiến tưởng chừng đối lập, nhưng đều đúng:

+ Ý kiến thứ nhất: Đề cao lòng dũng cảm, dám đối mặt, dám đấu tranh, khắc phục khó khăn, vượt lên thử thách, không e ngại, không né tránh.

+ Ý kiến thứ hai: Đề cao sự linh hoạt, mềm dẻo, biết cách né tránh, đi vòng khi cần thiết, để đạt được mục đích trong cuộc sống.

– Hai ý kiến bổ sung, hoàn thiện cách ứng xử của con người trước khó khăn, thử thách:

+ Khi dám đối mặt với khó khăn, con người đã thể hiện bản lĩnh, nghị lực, ý chí của mình – đó là một cách sống tích cực. Nhưng khó khăn, trở ngại trong cuộc sống vô cùng khắc nghiệt, không phải lúc nào con người cũng có thể đối mặt, vượt lên, xuyên qua nó. Nếu cứng nhắc, bất biến, con người dễ bị tổn thương, thất bại.

+ Trước những khó khăn, trở ngại, trước những biến động phức tạp của cuộc sống, cần có cách ứng xử khéo léo, mang tính tích cực và phù hợp với hoàn cảnh. Đó là cách ứng xử khôn ngoan, thể hiện khả năng ứng biến linh hoạt của con người. Khi đó con người có thể đạt được mục đích của mình, thành công mà không bị tổn thương. Nhưng nếu lúc nào cũng né tránh, không dám đối mặt với khó khăn, e ngại không dám đấu tranh, con người sẽ trở nên nhu nhược, sợ hãi trước cái xấu, cái ác… 

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp.

đ. Diễn đạt: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt, sự liên kết giữa các câu.