1. Truyện Kiều (Nguyễn Du):

Thành ngữ: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" (Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng)
Nghĩa: Môi trường ảnh hưởng đến tính cách của một người.
Cách dùng trong Truyện Kiều: Thành ngữ này được dùng để mô tả ảnh hưởng tiêu cực của Tú Bà đối với Kiều, nhấn mạnh cách môi trường của cô ấy dẫn cô ấy vào một con đường khó khăn.
2. Chí Phèo (Nam Cao):

Thành ngữ: "Đầu trâu mặt ngựa" (Đầu trâu, mặt ngựa)
Nghĩa: Miêu tả một người có vẻ ngoài hung dữ và đáng sợ.
Cách dùng trong Chí Phèo: Thành ngữ này được dùng để mô tả ngoại hình của Chí Phèo sau khi anh ta biến thành một nhân vật quái dị vì sự bất công của xã hội.
3. Tắt đèn (Ngô Tất Tố):

Thành ngữ: "Con giun xéo lắm cũng quằn" (Ngay cả một con sâu cũng sẽ chuyển mình khi bị giẫm đạp)
Nghĩa: Ngay cả người nhu mì và khiêm nhường nhất cũng sẽ phản kháng khi bị đẩy đi quá xa.
Cách dùng trong Tắt đèn: Thành ngữ này phản ánh sự kiên cường của Sơ Dậu, người, mặc dù gặp nhiều khó khăn, vẫn chống trả lại sự áp bức của địa chủ và chính quyền.
4. Lão Hạc (Nam Cao):

Thành ngữ: "Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ" (Khi một con ngựa bị bệnh, cả chuồng không chịu ăn)
Ý nghĩa: Nhấn mạnh sự đồng cảm và đoàn kết trong cộng đồng.
Cách dùng trong Lão Hạc: Thành ngữ này được ngụ ý một cách tinh tế thông qua sự quan tâm và hỗ trợ của dân làng dành cho Lão Hạc trong thời điểm khó khăn của ông.